1 верасьня

1 ве́расьня — 245-ы дзень году (244-ы ў невысакосным годзе) паводле Грыгарыянскага календару. Да канца году застаецца 122 дні.

Падзеі

• 1435 — у бітве пад Вількамірам літоўска-польскія войскі перамаглі армію Сьвідрыгайлы і нанятых ім крыжакоў
• 1482 — крымскія татары на чале зь Менглы-Гірэям разрабавалі і спалілі Кіеў, кіеўскі ваявода Івашка Хадкевіч трапіў у палон
• 1771 — імпэратрыца Марыя Тэрэзія заснавала «Венскую біржу»
• 1804 — нямецкі астраном Карл Людвіг Хардынг адкрыў трэці астэроід Юнону
• 1812 — ваенная рада ў вёсцы Філі (каля Масквы)
• 1827 — у Расейскай імпэрыі забаронена прымаць сялянаў у вышэйшыя і сярэднія навучальныя ўстановы
• 1859 — імпэратар Франц Ёзэф I выдаў пратэстанцкі патэнт, які пашыраў правы пратэстанцкіх цэркваў у Вугоршчыне
• 1870 — франка-пруская вайна: францускія войскі разьбітыя пад Сэданам, імпэратар Напалеон III узяты ў палон
• 1906 — у Вільні выйшла першая легальная беларуская газэта «Наша доля»
• 1916 — Баўгарыя абвясьціла вайну Румыніі
• 1919 — уночы з 31 жніўня Кіеў захапілі дэнікінцы
• 1920 — Францыя абвясьціла аб стварэньні дзяржавы Лібан са сталіцаю ў Бэйруце
• 1928 — Альбанія стала каралеўствам
• 1939 — уварваньнем Нямеччыны ў Польшчу пачалася Другая сусьветная вайна
• 1944 — пачалі працаваць беларускія гімназіі ў Бельску і Гайнаўцы, беларуска-расейская ў Беластоку і беларускія пачатковыя школы ва ўсёй усходняй Беласточчыне, у 1945 гэтыя школы былі ліквідаваныя польскімі ўладамі
• 1950 — Заходні Бэрлін прыняў канстытуцыю
• 1951 — у Лёндане адкрыўся першы супэрмаркет
• 1951 — Аўстралія, Новая Зэляндыя і ЗША падпісалі дамову пра ўзаемную абарону — ANZUS (ад Australia-New Zealand-USA)
• 1961 — у Бялградзе пачалася першая канфэрэнцыя Руху недалучэньня
• 1969 — у Лібіі Муамар Кадафі зрынуў караля Ідрыза I
• 1970 — у Нью-Ёрку распачаты першы ў сьвеце кампутарны турнір па шахматах
• 1971 — Катар абвесьціў сябе незалежнай дзяржавай
• 1972 — амэрыканец Бобі Фішар перамог Барыса Спаскага ў матчы на званьне чэмпіёну сьвету ў Рэйк'явіку
• 1973 — тэрарыст у маўзалеі Леніна ўзарваў бомбу (цела Леніна не было пашкоджанае, загінула некалькі наведвальнікаў)
• 1974 — Ва Ўрацы адкрыты газаправод Савецкі Саюз—Народная рэспубліка Баўгарыя
• 1975 — у Менску адчыненая хакейная школа «Юнацтва»
• 1977 — прыняты новы варыянт тэксту гімну СССР (былі замененыя словы пра Сталіна)
• 1978 — на віцебскія вуліцы выйшаў першы тралейбус
• 1979 — амэрыканскі дасьледчы зонд «Pioneer 11» ўпершыню дасягнуў Сатурну
• 1983 — савецкія вайскоўцы зьбілі паўднёвакарэйскі «Боінг», якія перасёк паветраную прастору СССР. Загінулі ўсе 269 пасажыраў
• 1985 — знойдзены карабель «Тытанік», які патануў у 1912
• 1991 — абвешчаны сувэрэнітэт Узбэкістану
• 1992 — ратыфікаваная канстытуцыя Славаччыны
• 1996 — спыненае вяшчаньне «Радыё 101,2»
• 1999 — набыў моц Кодэкс Рэспублікі Беларусь аб шлюбе і сям’і
• 2004 — вывяржэньне вулькану Асама ў Японіі
• 2004 — захоп закладнікаў у Беслане (Расея)
• 2004 — Вугоршчына, Кіпр, Латвія, Летува, Славаччына, Славенія і Чэхія сталі чальцамі Эўраполу
• 2006 — Люксэмбург першым перайшоў на лічбавае тэлебачаньне
• 2007 — на Радамскім авіяшоў сутыкнуліся два самалёты Zlin 526. Загінулі два пілёты
• 2009 — спыніла трансьляцыі Беларуская служба «Радыё Швэцыя»
• 2011 — набыў моц Кодэкс Рэспублікі Беларусь аб адукацыі

Нараджэньні

• 1651 — Натальля Нарышкіна, маці Пятра I, расейскага імпэратара
• 1835 — Рафал Каліноўскі, манах-кармэліт, каталіцкі сьвяты
• 1853 — Міхал Федароўскі, беларускі фалькларыст, этнограф, археоляг
• 1900 — Сымон Баранавых, беларускі празаік
• 1913 — Масей Сяднёў, беларускі пісьменьнік
• 1922 — Раймунд Качынскі, польскі інжынэр
• 1928 — Расьціслаў Лапіцкі, арганізатар і кіраўнік антыкамуністычнага падпольнага вучнёўскага руху на Мядзельшчыне і Смаргоншчыне ў 1948—1950 гадах
• 1934 — Уладзіслаў Даркевіч, беларускі археоляґ, гісторык
• 1942 — Іван Басюк, беларускі гісторык
• 1942 — Аляксандар Сідаровіч, расейскі эканаміст
• 1950 — Міхаіл Фрадкоў, прэм’ер-міністар Расеі
• 1952 — Міхаіл Якаўлевіч Паўлаў, беларускі дзяржаўны дзяяч, старшыня Менскага гарвыканкаму ў 2000—2009 гг.
• 1956 — Уладзімер Салодкі, беларускі сьпявак
• 1962 — Рууд Гуліт, галяндзкі футбаліст, трэнэр
• 1975 — Уладзімер Блюднік, беларускі мастак, паэт, празаік, сябра Беларускага культурна-асьветніцкага цэнтру ў Познані
• 1984 — Намір Нур-Эльдзін, ірацкі фотажурналіст-фрылансэр

Сьмерці

• 1159 — Адрыян IV, папа рымскі
• 1557 — Жак Карцье, францускі мораплаўца, які зрабіў пачатак францускай калянізацыі Паўночная Амэрыкі
• 1715 — Люі XIV, кароль Францыі
• 1723 — Дзьмітры Кантэмір, гаспадар Малдовы
• 1938 — Адам Пучкар-Хмялеўскі, беларускі рэлігійны дзеяч, каталіцкі сьвятар, прыхільнік беларусізацыі касьцёла, пробашч Менскага кафэдральнага касьцёла
• 1939 — Язэп Горыд, заходнебеларускі мастак
• 2000 — Яўген Шмыгалёў, інжынэр, адзін з аўтараў артыкула «Курапаты — дарога сьмерці»

Сьвяты

• Дзень ведаў. Першы дзень навучальнага году
• Сусьветны Дзень Міра. Сьвяткуецца ў дзень пачатку Другой Сусьветнай вайны (1939)
• Брунэй — Дзень адкрыцьця Карану
• Лібія і Эгіпет — Дзень рэвалюцыі (1969)
• Малайзія — Нацыянальны дзень
• Мэксыка — Прэзыдэнцкі дзень. Адкрыцьцё Кангрэсу
• Пуэрта-Рыка — Дзень Працы
• Сырыя — Дзень Нацыянальнай Еднасьці
• Славаччына — Дзень Канстытуцыі
• Узбэкістан — Дзень Незалежнасьці