Верасень

дзявяты месяц у грыгарыянскім і юліянскім календарох
верасень
Пн Аў Ср Чц Пт Сб Нд
            1
2 3 4 5 6 7 8
9 10 11 12 13 14 15
16 17 18 19 20 21 22
23 24 25 26 27 28 29
30            
2024 год
Усе дні

Ве́расень — дзявяты месяц году ў грэгарыянскім каляндары. Мае 30 дзён. 22 верасьня адбываецца восеньскае раўнадзенства. Пры канцы месяца пачынаецца бабіна лета.

Цьвіце верас
«Верасень». Ілюстрацыя Аляксандра Тарасевіча з кнігі «Rosarium et Officium B. Mariae Virginis…»

Этымалёгія

рэдагаваць

Назва месяцу (паводле Брукнэра) паходзіць ад квітнеючага ў гэтым месяцы верасу.

У выданьнях Францішка Скарыны ўжываецца назва вресень[1], яна ж згадваецца і ў «Храналёгіі» Андрэя Рымшы (1581)[2]. Назва, ужываная ў сучаснай беларускай літаратурнай мове, паўстала ў асяродзьдзі газэты «Наша Ніва» і набыла больш-менш канчатковую форму ў 1912, калі ў календары «Нашай Нівы» былі пададзеныя прапанаваныя назвы месяцаў з тлумачэньнямі. Пасьлядоўна ў «Нашай Ніве» ўжываліся варыянты сенцябр (верасень), сенцябр, верасень (сенцябр) і ўрэшце верасень[3].

Лацінская назва September паходзіць ад слова septem — сёмы, паколькі ў рымскім календары, які пачынаўся ад сакавіка, гэты месяц меў сёмы парадкавы нумар. Пасьля каляндарнай рэформы перад сакавіком былі дададзеныя студзень і люты, аднак ранейшая назва месяцу захавалася. Да юліянскае рэформы верасень меў 29 дзён, пасьля — 30.

Старажытныя грэкі называлі верасень бедраміён.

Дадатковыя зьвесткі

рэдагаваць

Шторок верасень і сьнежань пачынаюцца ў адзін дзень тыдню, паколькі паміж 1 верасьня і 1 сьнежня 91 дзень, лік, які дзеліцца на 7 (колькасьць дзён у тыдні).

Ніякі іншы месяц году не сканчаецца ў той самы дзень, што й верасень. Такой уласьцівасьцю валодаюць толькі верасень ды травень.

  1. ^ Скарына Ф. Творы:…
  2. ^ Андрей Рымша. [Хронология]…
  3. ^ Гісторыя беларускай літаратурнай мовы, Т.2.

Літаратура

рэдагаваць