Вікіпэдыя

Язэп Драздовіч

беларускі маляр, графік, скульптар

Язэ́п Нарцы́завіч Драздо́віч (13 кастрычніка 1888, засьценак Пунькі, цяпер Глыбоцкі раён Віцебскай вобласьці — 15 верасьня 1954, мястэчка Падсьвільле) — беларускі мастак, археоляг, пісьменьнік, этнограф і фальклярыст першай паловы XX стагодзьдзя. Псэўданімы: Язэп Нарцызаў, Язэп Народнік, Язэп Забыты.

Язэп Драздовіч

лац. Jazep Drazdovič
Дата нараджэньня 13 кастрычніка 1888, ахрышчаны 11.1.1889
Месца нараджэньня засьценак Пунькі
Дата сьмерці 15 верасьня 1954 (65 гадоў)
Месца сьмерці мястэчка Падсьвільле
Месца пахаваньня
Адукацыя Віленская рысавальная школа Трутнева
Месца вучобы
Занятак жывапіс, графіка, маляванка, разьба па дрэве
Навуковая сфэра малярства[1], гістарычны жывапіс[1], book design[d][1], скульптура[1], этнаграфія[1], фальклярыстыка[1], археалёгія[1], творчае і прафэсійнае пісьмо[d][1] і мастацкая адукацыя[d][1]
Месца працы
Вікіпэдыя мае артыкулы пра іншых асобаў з прозьвішчам Драздовіч.

Біяграфія

рэдагаваць

Дзяцінства й маладосьць

рэдагаваць
 
Язэп Драздовіч з маці і старэйшымі братамі. Дзісна, 1907 год

Язэп Драздовіч нарадзіўся 13 кастрычніка 1888 году ў засьценку Пунькі Дзісенскага павету Віленскай губэрні ў сям’і зьбяднелага шляхціца-арандатара. Сям’я Язэпа, у якой акрамя яго было пяцёра дзяцей, рана згубіла бацьку і была вымушана зьмяніць нямала месцаў жыхарства, арандуючы чужую зямлю. Вучобу Язэп пачаў у Дзісенскай гімназіі, а ў 1906 годзе пераехаў у Вільню, дзе паступіў у мастацкую школу вядомага расейскага жывапісца Івана Трутнева. Цягам чатырох гадоў Язэп засвойваў азы мастацтва і праходзіў курс акадэмічнага маляваньня і малярства. З-за нястачы малады Драздовіч падрабляў у мастацкіх майстэрнях, плянаваў выехаць па заробкі за мяжу.

Творчае станаўленьне Язэпа Драздовіча адбывалася пад вялікім уплывам набіраўшага хаду беларускага нацыянальнага адраджэньня. У гэты час Драздовіч робіць першыя крокі ў мастацтве: стварае сэрыю графічных работ з краявідамі роднай Дзісеншчыны, аздабляе вокладку «Першага беларускага календара на 1910 год», выдадзенага «Нашай Нівай», кнігу Канстанцыі Буйло «Курганная кветка» у 1914 годзе..

У 1910 годзе Язэп Драздовіч быў прызваны ў расейскае войска. Пасьля двух гадоў службы ў Саратаве ён скончыў курсы фэльчараў і пачаў працаваць у амбулаторыі. Першую сусьветную вайну Драздовіч сустракае ў дзеючай арміі, пры запасным батальёне. Цяжкія варункі працы прывялі да таго, што мастак захварэў на брушны тыфус і на два месяцы трапіў ў шпіталь. Пасьля сямімесячнага адпачынку з адведваньнем радзімы Драздовіч вяртаецца ў войска.

Пасьля рэвалюцыі

рэдагаваць
 
Язэп Драздовіч на беларускіх настаўніцкіх курсах у Вільні, 1921 год

У 1917 годзе, пасьля сямі гадоў службы, Язэп Драздовіч вяртаецца дамоў. Ён з аптымізмам вітаў Першы Ўсебеларускі кангрэс. У лісьце да Антона Грыневіча Драздовіч выказаў задуму аб арганізацыі акадэміі мастацтваў. На сваёй малой радзіме мастак стварыў народную бібліятэку, аматарскі тэатар.

У 1919 годзе, пасьля стварэньня БССР, Драздовіч прыехаў у Менск. У гэты час ён стаў настаўнікам маляваньня ў Беларускай вышэйшай жаночай школе, працаваў ілюстратарам у літаратурных выдавецтвах і мастаком-дэкаратарам у Таварыстве беларускага мастацтва і Беларускім дзяржаўным тэатры[2], арганізаваў культурна-асьветнае таварыства «Заранка». У Менску Драздовіч стварыў сэрыю ўнікальных малюнкаў гістарычных раёнаў гораду — Замчышча, Верхняга Гораду, Татарскага прадмесьця. Дасьледаваў рэчышча Нямігі, праводзіў раскопкі ў Заслаўі, Сьвіры.

1920-я гады

рэдагаваць
 
Беларуская гімназія ў Вільні. Мастацкая майстроўня. Зь левага боку сядзіць Язэп Драздовіч. 1927 год

Пасьля падпісаньня ў 1921 годзе Рыскай дамовы, паводле каторай Заходняя Беларусь апынулася ў межах Польшчы, Язэп Драздовіч пакінуў Савецкую Беларусь і вярнуўся на родную Дзісеншчыну. Нягледзячы на перашкоды польскіх уладаў, ён разгортвае тут культурна-асьветніцкую дзейнасьць. У 1921 годзе Драздовіч арганізаваў у вёсцы Сталіца беларускую школу, якая, аднак, праіснаваўшы толькі тры месяцы, была зачыненая польскай адміністрацыяй.

У гэты ж час Язэп Драздовіч спрабуе займацца літаратурнай дзейнасьцю. Бярэцца за напісаньне гістарычнага раману пра часы Полацкага княства «Гарадольская Пушча», які аздабляе ўласнымі ілюстрацыямі. У 1923 годзе была выдадзена і прыхільна сустрэта беларускай грамадзкасьцю аповесьць Драздовіча «Вялікая шышка».

 
Аўтабіяграфія. На досьледах старажытных гарадзішчаў. 1930-47

Язэп Драздовіч супрацоўнічаў зь Віленскім беларускім музэем імя Івана Луцкевіча. Дзеля папаўненьня экспазыцыі музэю ён займаўся раскопамі гарадзішчаў, зьбіраў фальклёр, ствараў шматлікія замалёўкі прадметаў матэрыяльнай культуры, архітэктуры, тыпажоў сялянаў. З гэтай мэтай у 1926 годзе Драздовіч выправіўся ў навукова-творчую экспэдыцыю на Піншчыну, а ў наступныя гады наведаў Трокі, Вільню, Меднікі, Крэва, Гальшаны, Ліду, Наваградак, Любчу, Мір. У выніку гэтых вандровак, якія ахапілі амаль усю Заходнюю Беларусь, зьявіліся ёмістыя альбомы графікі, якія зьяўляюцца непаўторнай зьявай у беларускім мастацтве.

У другой палове 1920-х Язэп Драздовіч выкладаў маляваньне ў Глыбоцкай школе, Наваградзкай і Радашкавіцкай беларускіх гімназіях. З 1926 году Драздовіч працаваў у Віленскай беларускай гімназіі, пры якой стварыў мастацкую студыю-майстроўню. Пры студыі Язэп Драздовіч гуртаваў маладых беларускіх мастакоў, сярод якіх былі Васіль Сідаровіч, Мікола Васілеўскі, Раман Семашкевіч.[3]

Драздовіч усталяваў шчыльныя сувязі з Інстытутам беларускай культуры ў Менску (з 1929 году — Акадэмія Навук), дасылаў замалёўкі і абмеры драўлянай архітэктуры і прадметаў сялянскага побыту. За мастацкія і навуковыя працы неаднаразова ўзнагароджваўся прэміямі Акадэміі навук. Супрацоўнічаў з сатырычным часопісам «Маланка», Таварыствам беларускай школы (ТБШ).

На пачатку 1930-х Драздовіч непрацяглы час працуе на Беласточчыне на запросіны ТБШ: афармляе спэктаклі на аматарскай сцэне таварыства, удзельнічае ў працы каапэратыўнага выдавецтва «Сяўба».

Адметнай рысай Язэпа Драздовіча было ягонае апантанае захапленьне космасам. У 1931 годзе Драздовіч выдаў у Вільні першую на беларускай мове кнігу па астраноміі «Нябесныя бегі», у якой выклаў шэраг сваіх тэорыяў, у прыватнасьці, аб паходжаньні плянэт Сонечнай сыстэмы і вярчэньні Зямлі. Выданьне ўпрыгожылі ўласныя малюнкі аўтара. У 1931—1933 гадах Драздовіч працягнуў тэму космасу трыма сэрыямі графічных малюнкаў і жывапісных палотнаў «Жыцьцё на Марсе», «Жыцьцё на Сатурне» і «Жыцьцё на Месяцы».

Дзісенскі пэрыяд

рэдагаваць
 
Аўтапартрэт, 1943 год

У 1933 годзе Драздовіч вяртаецца на Дзісеншчыну да брата Канстантына. Тут, на малой радзіме, мастак стварыў вялікую колькасьць графічных і жывапісных твораў. Язэп Драздовіч працягнуў супрацоўніцтва зь Беларускім музэем імя Івана Луцкевіча, дасылаючы туды замалёўкі замчышчаў, гарадзішчаў, сялянскай архітэктуры і побыту. Разам зь Міхасём Машарам і Янкам Пачопкам Драздовіч стварыў культурны асяродак у Летніках і Германавічах. Штогод улетку мастак выпраўляўся ў вандроўкі па краі, падчас якіх вырабляў для вяскоўцаў шматлікія маляваныя дываны і партрэты.

Пасьля далучэньня ў 1939 годзе Заходняй Беларусі да БССР Язэп Драздовіч вучыўся на кароткачасовых настаўніцкіх курсах і працаваў настаўнікам у Глыбокім і Лужках. З-за нястачы настаўнікаў ён быў вымушаны выкладаць усе прадметы, у тым ліку астраномію, маляваньне і гісторыю. Пэдагагічная дзейнасьць Драздовіча перапынілася ў 1941 годзе з пачаткам Вялікай Айчыннай вайны. Тым ня менш, падчас акупацыі Драздовіч працягнуў творчую дзейнасьць і стварыў шэраг мастацкіх палотнаў.

Пасьля заканчэньня вайны з-за праблем са здароўем Язэп Драздовіч мала працаваў. Асноўнай крыніцай заробку мастака былі маляваныя дываны для сялянаў. Зрэдку пісаў краявіды, партрэты. Савецкія чыноўнікі ад ідэалёгіі і культуры ставіліся да творчасьці Язэпа Драздовіча як да нявартай увагі. Прыкладам таму служыць унікальны росьпіс сталоўкі ў Лужках, які быў зафарбаваны на загад полацкага чыноўніка. Драздовіч ніколі ня быў прыняты ў Саюз мастакоў Беларусі.

Мастак трагічна памёр. Беспрытомнага «дзядзьку Язэпа» знайшлі на дарозе сяляне. Яго адвезьлі ў Падсьвільскі шпіталь, дзе празь некаторы час ён памёр. Пахаваны Язэп Драздовіч у вёсцы Ліпляні Глыбоцкага раёну. На магіле стаіць стэла з барэльефам мастака скульптара Алеся Шатэрніка.

Творчасьць

рэдагаваць
 
«Вечны вандроўнік», помнік Язэпу Драздовічу

Аўтар жывапісных і графічных работаў на гістарычныя тэмы: «Трызна мінуўшчыны», «Дух зямлі», «Брамка будучыні» і іншых. У 1910—1920 гадах стварыў графічныя сэрыі «Старажытная будоўля на Беларусі», асобныя лісты «Менск. Высокае Места», «Месца ўпадзеньня Нямігі ў Сьвіслач», партрэты полацкіх і смаленскіх князёў, асобныя лісты: «Пажар гарадзішча», «Пажар у замку» і іншыя, жывапісныя эцюды. Напісаў жывапісныя палотны з жыцьця старажытнай Полаччыны, а таксама карціны, прысьвечаныя Францішку Скарыну. Працаваў як скульптар: бюст Францішка Скарыны; барэльефы: партрэт маці паэта Міхася Машары, фальклярыста Антона Грыневіча, журналіста, айца А. Пачопкі. Запісваў фальклёр, апрацоўваў для слоўнікаў народную лексыку. Дасьледаваў у Менску рэчышча Нямігі, праводзіў раскопкі ў Заслаўі, Сьвіры. Супрацоўнічаў з Іванам і Антонам Луцкевічамі, заснавальнікамі Беларускага музэю ў Вільні, у які дасылаў матэрыялы, знойдзеныя ў час раскопак у Наваградку.

Ушанаваньне памяці

рэдагаваць
 
Язэп Драздовіч. Марка Белпошты (1994)

У гады савецкай улады творчая спадчына Язэпа Драздовіча ігнаравалася афіцыйнымі ўладамі, бо не стасоўвалася з камуністычнымі ўяўленьнямі аб мастацтве. Імя мастака зноў атрымала шырокую вядомасьць дзякуючы пісьменьніку Арсеню Лісу, які ў 1984 годзе выдаў кнігу «Вечны вандроўнік», прысьвечаную жыцьцю і творчасьці Драздовіча.

У наш час у гонар Язэпа Драздовіча названа вуліца ў менскім мікрараёне Лошыца, вуліцы ў Воршы, Маладэчне, Наваградку, Глыбокім, Шаркоўшчыне, Радашкавічах, Ліплянах.[4] На магіле ў вёсцы Ліпляні Глыбоцкага раёну пастаўленая стэла з барэльефам мастака скульптара Алеся Шатэрніка, помнік Язэпу Драздовічу скульптара Ігара Голубева ўпрыгожвае Траецкае прадмесьце Менску.

Язэп Драздовіч працаваў у Глыбокім у гімназіі настаўнікам маляваньня. Бюст Язэпу Драздовічу пастаўлены на алеі славутых землякоў на гістарычным Рынку. Памятную шыльду, якую вырабіў Аляксандар Тухто, усталявалі на доме № 111 па вуліцы Генрыка Сянкевіча (сучасная вуліца Максіма Горкага).[5]

Творы Драздовіча захоўваюцца ў Нацыянальным музэі Летувы, Нацыянальным музэі гісторыі і культуры Беларусі, Нацыянальным мастацкім музэі, у Музэі старажытнай беларускай культуры, у Цэнтральнай навуковай бібліятэцы імя Якуба Коласа, Музэі Якуба Коласа, у некаторых рэгіянальных мухэях Беларусі і ў прыватных калекцыях. У Германавічах, на малой радзіме мастака, дзякуючы намаганьням мясцовых жыхароў існуе грамадзкі «Культурна-асьветніцкі цэнтар імя Язэпа Драздовіча», у якім экспануецца вялікая колькасьць твораў мастака.

Навукова-практычная канфэрэнцыя «Язэп Драздовіч. Асоба. Творчасьць» адбылася ў Віцебску 20 — 22 траўня 1993 году.[6] Навукова-краязнаўчая канфэрэнцыя «Шляхамі Язэпа Драздовіча» была праведзеная ў красавіку 2013 году ў Маладэчне.[7][8][9]

29 лістапада 2019 году ў Нацыянальным мастацкім музэі Беларусі ў Менску адкрыўся новы разьдзел пастаяннай экспазыцыі — «Сусьвет Язэпа Драздовіча» і віртуальны архіў-музэй Язэпа Драздовіча[10][11].

Выставы

рэдагаваць

25 чэрвеня ў залі Беларускае Гімназіі ў Вільні адчынена беларуская вучнёўская выстаўка малюнкаў. Скончыцца выстаўка 5-га ліпеня. На выстаўцы ёсьць абразы вучнеў Віленскай і Радашкоўскай Беларускай Гімназіі ды апрача таго мастака Язэпа Драздовіча, каторы быў ініцыятарам і арганізатарам выстаўкі. Гэткія вучні далі свае малюнкі: А. Быхавец, М. Васілеўскі, С. Жураўлёў, Я. Казлоўскі, Л. Маргайлік, М. Сеўба, С. Сьлізьняк, В. Сідарэвіч, Я. Хвораст і М. Якімец. З паміж абразоў Драздовічавых асаблівую ўвагу на сябе зварочуюць рысункі пяром.[13]
  • 1928 — Менск, красавік—травень. Першая Ўсебеларуская выстаўка краязнаўчых фатаграфій і замалёвак. 100 замалёвак «Начыньне і прылады».[14]
  • 1932 — Вільня. травень. Выстава Таварыства Незалежных Артыстаў. «Вароты ідэалаў», алей.[15]
  • 1979 — Менск. Палац Мастацтваў.
  • 1993 ― Віцебск, травень ― ліпень. «Летуценьні Язэпа Драздовіча».[6]
  • 1993 — Менск. Язэп Драздовіч 1888―1954. «Шлях да сваёй зоркі…»[16]
  • 1998 — Менск. Да 110-годзьдзя з дня нараджэньня Язэпа Драздовіча. Палац Мастацтваў і Цэнтральная навуковая бібліятэка імя Якуба Коласа.[17]
  • 1999 — Заслаўе. «Зямля й космас Язэпа Драздовіча».[18]
  • 2008 — Менск. Да 120-годзьдзя з дня нараджэньня Язэпа Драздовіча.[19]
  • 2009 ― Віцебск, лістапад. «Язэп Драздовіч: Прыйдзе час…»[20]
  • 2010 ― Лепель, 20 лютага ― 20 сакавіка 2010 году. Выстава «Язэп Драздовіч ― легенда зямлі беларускай» у Лепельскім краязнаўчым музэі.
  • 2018 — Менск. 1 чэрвеня ― 30 лістапада. Выстава «Сусьвет Язэпа Драздовіча» у Нацыянальным мастацкім музэі з калекцый шасьці беларускіх музэяў і прысьвечана 130-годзьдзю з дня нараджэньня мастака. Жывапіс, скульптура, маляванкі, графіка. Гэтая выстава таксама была прысьвечана аднаму зь першых дасьледчыкаў творчасьці Язэпа Драздовіча — Арсенію Лісу (1934—2018), які ў 1984 годзе напісаў кнігу пра мастака «Вечны вандроўнік».[21][22]

Фільмаграфія

рэдагаваць

Бібліяграфія

рэдагаваць

Творы

рэдагаваць

  • Язэп Драздовіч. «Марсіянскія хронікі Язэпа Драздовіча» = Жыцьцё на Марсе. (Урыўкі з рукапіснай кнігі) // Новы час: «Літаратурная Беларусь» № 9 (121) : газэта. — Менск: «Час навінаў», 23 верасьня 2016. — № 36 (501). — С. 12, 13.
  • Фальклорныя скарбы Язэпа Драздовіча. / Падрыхтаваў да друку Вячаслаў Мартысюк. Прадмова Арсеня Ліса // Беларускі фальклор: матэрыялы і даследаваньні. : Зборнік навуковых прац. — Мінск: «Выдавецкі дом «Беларуская навука», 2016. — В. 3. — С. 285—353.
  • Язэп Драздовіч. Касмічная адысея Язэпа Драздовіча: малавядомыя тэксты. (Да 130-годдзя Язэпа Драздовіча). Падрыхтоўка публікацыі і прадмова Ліі Кісялёвай // Дзеяслоў : часопіс. — 2018, 26 лістапада. — № 95. — С. 179—193.
  • Язэп Драздовіч. Моўная і этнаграфічная спадчына: архіўныя матэрыялы. Зьмест: 1. Беларуска-руская тэрміналогія па анатоміі і фізіялогіі цела чалавека; 2. Тэмытычныя словазборы: падрыхтоўчы матэрыял для беларускага слоўніка; 3. Батанічны слоўнік вёскі Рымкі Я. Драздовіча / У. Павалковіча (?); 4. Беларускі слоўнік; 5. Краёвы слоўнік Піншчыны; 6. Пінскія словазборы; 7. Пінскія падрыхтовачныя матэрыялы; 8. Краёвы слоўнік Дзісеншчыны; 9. Этнаграфічныя малюнкі; 10. Гукаперайманні і выклічнікі; 11. Устойлівыя адзінкі Дзісеншчыны; 12. Беларускія народныя песні; 13. Лісты, запісы / Ірына Галуза. — Менск: Беларуская навука, 2022. — 677 с. — 300 ас. — ISBN 978-985-08-2860-6

Крытыка, рэцэнзіі

рэдагаваць

Крыніцы

рэдагаваць
  1. ^ а б в г д е ё ж з Нацыянальная служба Чэскай рэспублікі
  2. ^ Я. К.. Беларускі тэатр. // Беларусь : газэта. — 1920, 8 сакавіка. — № 52 (108). — С. 4.
  3. ^ Буйвал, В. Фердынанд Рушчыц. Каля касьцёла. // Мастацтва Беларусі : часопіс. — 1985. — № 12. — С. 64.
  4. ^ Імёны Свабоды: Язэп Драздовіч // Радыё Свабода, 2006
  5. ^ Тацьцяна Смоткіна. Дошку ў гонар Язэпа Драздовіча адкрылі ў Глыбокім (бел.) // Беларускае Радыё Рацыя, 23 лютага 2020 г.
  6. ^ а б Галіна Каржанеўская, Пётра Васілеўскі. «Мяне яшчэ пашукаюць…» (Пра навук.-практ. канферэнцыю: Язэп Драздовіч — асоба, творчасьць). / Гал. рэд. Мікола Гіль // Літаратура і мастацтва : газэта. — Менск: Беларускі дом друку, 19 — 25 чэрвеня 1993. — № 25 (3695). — С. 6, 7.
  7. ^ «Творчасць Драздовіча — прыклад нацыянальнага мастацтва» («Рэгіянальная газета»).
  8. ^ «Творчасць Драздовіча — прыклад нацыянальнага мастацтва». 21.by]
  9. ^ «Шляхамі Язэпа Драздовіча», навукова-краязнаўчая канферэнцыя «Нацыянальная бібліятэка Беларусі»
  10. ^ Ксенія Ліцвіноўская. «Касмічная опера» Язэпа Драздовіча. 30-11-2019. Новы час.
  11. ^ Новы раздзел пастаяннай экспазіцыі — «Сусвет Язэпа Драздовіча». Нацыянальны мастацкі музэй Рэспублікі Беларусь
  12. ^ «Каталёг 1-й Усебеларускай мастацкай выстаўкі». — Менск: 1925. — С. 13. — 44 с. — 2000 ас.
  13. ^ Вучнёўская выстаўка малюнкаў. // Родные гоні : месячнік літаратуры й культуры Заходняе Беларусі. — 1927, чэрвень. — № 4. — С. 46.
  14. ^ Шашалевіч А. Першая Усебеларуская выстаўка краязнаўчых фатаграфій і замалёвак. / С. Плаўнік // Наш Край : штомесячнік Цэнтральнага Бюро Краязнаўства пры Інстытуце Беларускай Культуры. — Менск: люты— сакавік 1928. — № 6—7 (33—34). — С. 3—10, 8.
  15. ^ Хроніка: Працы мастакоў-беларусаў. // Беларускі звон : газэта. — 1932, 27 траўня. — № 15 (40)=. — С. 4.
  16. ^ Язэп Драздовіч 1888―1954. Шлях да сваёй зоркі… / аўтар тэксту Т. В. Габрусь, рэдактар Ю. І. Дзянісаў, макет і афармленьне мастака А. А. Жданоўскай. — Менск: ДВПМП «Інфаармпрагрэс», 1993. — 28 с. — 5000 ас.
  17. ^ Т. Жук. «Любіў сусьвет і родную зямлю.» / Гал. рэд. Уладзімер Някляеў // Літаратура і мастацтва : газэта. — Менск: Беларускі дом друку, 23 кастрычніка 1998. — № 43. — С. 4.
  18. ^ Юрась Малаш. «Зямля і космас Язэпа Драздовіча». — Заслаўе: 1999. — 11 с.
  19. ^ Язэп Драздовіч. Каталёг выставы з фондаў музея старажытнабеларускай культуры, Інстытут мастацтвазнаўства, этнаграфіі і фальклёру імя Кандрата Крапівы, НАН Беларусі : да 120-годдзя з дня нараджэння мастака. / складальнікі тэксту: Л. Агеева, С. Беляева, Н. Дзямідава ; пад рэдакцыяй В. І. Жука ; фота М. Мельнікава. — Менск: 2008. — 21 с.
  20. ^ Язэп Драздовіч у Віцебскім краязнаўчым музэі Радыё Свабода
  21. ^ Лія Кісялёва. Космас: тэксты і выявы. «Сусвет Язэпа Драздовіча»: у Нацыянальным мастацкім музеі. / Алена Каваленка // Мастацтва : часопіс. — Менск: «Культура і мастацтва», 2018. — № 8 (425). — С. 14―17.
  22. ^ Выстава «Сусвет Язэпа Драздовіча» ў Нацыянальным мастацкім музэі.
  23. ^ Віленскае выдавецтва Б. Клецкіна. // Новае жыцьцё : газэта. — 1923, 27 красавіка. — № 8. — С. 4.

Літаратура

рэдагаваць

  • Вакар, Л. У. Тыпалагічны аналіз творчасці Язэпа Драздовіча // Весьнік Віцебскага дзяржаўнага ўнівэрсытэту : часопіс. — 1996. — № 1. — С. 86—90.
  • Галуза, Ірына. Тэрміналагічныя словазборы Язэпа Драздовіча.  (бел.) // Acta Albarutenica. — Warszawa: Katedra Białorutenistyki Uniwersytetu Warszawskiego, 2019. — Т. 19. — С. 207—230. — ISSN 1898-8091.
  • Грамыка, М. В. Беларускі пейзажны жывапіс першай паловы XX стагоддзя. — Мінск: Беларуская навука, 2011. — С. 11, 12, 27, 28, 54, 60. 61, 79, 82, 103, 105, 107, 109—111, 113, 114, 139, 140, 142, 143,148. — 167 с. — 500 ас. — ISBN 978-985-08-1348-0
  • Грудзінава, М. В. Літаратурная творчасьць Язэпа Драздовіча: інтэмедыяльны асьпект. // Весьці Нацыянальнай акадэміі навук. Серыя гуманітарных навук : часопіс. — Мінск: «Беларуская навука», 2016. — № 4. — С. 93—98. — ISSN 0321-1649.
  • Драздовіч, Язэп. / пад рэд. А. В. Мальдзіса ; рэдкал.: І. Э. Багдановіч і інш. // Беларускія пісьменнікі : біябібліяграфічны слоўнік : у 6 т. : энцыкляпэдыя. — Менск: Беларуская энцыклапедыя імя Петруся Броўкі, 1993. — Т. 2: Верабей — Іваноў. — С. 340—350. — ISBN 5-85700-075-0.
  • Драздовіч, Язэп Нарцызавіч.// Мысліцелі і асветнікі Беларусі: Энцыклапедычны даведнік / Гал. рэд. Б. І. Сачанка. — Мн.: БелЭн, 1995.— 672 с. ISBN 985-11-0016-1 С. 148—149.
  • Драздовіч, Язэп Нарцызавіч. // Энцыклапедыя літаратуры і мастацтва Беларусі. У 5 т. / Рэд. І. П. Шамякін (гал. рэд.) і інш.. — Мн.: БелСЭ, 1985. — Т. 2: Габой — Карціна. — 702 с. — 9500 ас. С. 340—350.
  • Драздовіч, Язэп Нарцызавіч.// Этнаграфія Беларусі: Энцыклапедыя / Рэдкалегія: І. Шамякін (гал. рэд.) і інш. — Менск: БелСЭ, 1989. — 575 с.: іл. ISBN 5-85700-014-9. С. 177—178.
  • Язэп Драздовіч — асоба, творчасьць. Матэрыялы навук.-практ. канферэнцыі (20 — 22 траўня 1993 г.; Віцебск, Менск). / Уклад. В. Лабачэўскай. — Менск: Бел. ін-т праблем культуры, 1997. — 87 с. — 250 ас.
  • Язэп Драздовіч: «Прыйдзе час…» Зборнік матэрыялаў да 120-годдзя з дня нараджэньня мастака. / пад рэдакцыяй М. Цыбульскага. — Беларускі саюз мастакоў, Культурна-асветніцкі цэнтр імя Язэпа Драздовіча (вёска Германавічы). — Смаленск: Зубр, 2008. — 229 с. — 300 ас.
  • Зайкоўскі, Э. М.. Драздовіч, Язэп Нарцызавіч. // Археалогія і нумізматыка Беларусі: Энцыклапедыя. — Менск: БелЭн, 1993. — 702 с.: іл. ISBN 5-85700-077-7. С. 231.
  • Каржанеўская Галіна. «Ляту і аглядаю з вышыні палёту…» Пра дзёньнік Язэпа Драздовіча. / Гал. рэд. Мікола Гіль // Літаратура і мастацтва : газэта. — Менск: Беларускі дом друку, 13 сакавіка 1992. — № 11 (3629). — С. 6, 7.
  • Каржанеўская, Галіна. Васілеўскі, Пётра. «Мяне яшчэ пашукаюць…» (Пра навук.-практ. канферэнцыю: Язэп Драздовіч — асоба, творчасьць). / Гал. рэд. Мікола Гіль // Літаратура і мастацтва : газэта. — Менск: Беларускі дом друку, 19 — 25 чэрвеня 1993. — № 25 (3695). — С. 6, 7.

Вонкавыя спасылкі

рэдагаваць
Атрымана з «https://be-tarask.wikipedia.org/w/index.php?title=Язэп_Драздовіч&oldid=2514030»