Уладзімер Ляхоўскі

Уладзімер Ляхоўскі (5 лютага 1964 — 7 верасьня 2021) — беларускі гісторык, дасьледнік мытнае справы. Кандыдат гістарычных навук (2007), дацэнт (2013).

Уладзімер Ляхоўскі лац. Uładzimier Lachoŭski
Уладзімер Віктаравіч Ляхоўскі
Дата нараджэньня	5 лютага 1964
Месца нараджэньня	Менск, Беларуская ССР, СССР
Дата сьмерці	7 верасьня 2021
Месца пахаваньня	Чыжоўскія могілкі[d]
Месца вучобы	Беларускі дзяржаўны ўнівэрсытэт (1993)
Занятак	гісторык, прафэсар унівэрсытэту
Навуковая сфэра	гісторыя
Месца працы	Факультэт міжнародных дачыненьняў БДУ (дацэнт)
Навуковая ступень	кандыдат гістарычных навук
Узнагароды	Прэмія імя Льва Сапегі (2010), мэдаль Францішка Багушэвіча (2013)

Біяграфія

Скончыў гістарычны факультэт Беларускага дзяржаўнага ўнівэрсітэту (1993). З 1993 рэдактар выдавецтва «Беларуская энцыкляпэдыя», з 1995 году — супрацоўнік часопісу «Спадчына». З 1998 году ў Інстытуце гісторыі Нацыянальнай АН Беларусі, з 1999 году — адказны сакратар «Штогодніка Інстытута гісторыі НАН Беларусі», адначасова з 2002 году вядучы супрацоўнік Нацыянальнага архіва Рэспублікі Беларусь. У 2007 годзе абараніў кандыдацкую дысэртацыю па тэме «Адукацыя на акупаваных Нямеччынай беларускіх землях у гады Першае сусьветнае вайны (1915—1918)». З 2008 году дацэнт факультэту міжнародных дачыненьняў БДУ, з 2010 — заступнік галоўнага рэдактара навуковага штогодніка «Актуальныя пытаньні мытнае справы». Дасьледуе праблемы гісторыі культуры і адукацыі, разьвіцьця беларускага нацыянальнага руху і станаўленьня грамадзкае супольнасьці Беларусі ў ХІХ—ХХ стагодзьдзях, гісторыю беларускае даваеннае эміграцыі, сацыяльна-палітычныя і гуманітарныя наступствы Першае сусьветнае вайны для Беларусі, гісторыю мытнае справы, пытаньні міжнароднага супрацоўніцтва ў мытнай сфэры, геапалітычныя і геаэканамічныя аспэкты глябальнае і рэгіянальнае інтэграцыі. Адзін з укладальнікаў зборніка «Слуцкі збройны чын 1920 г. у дакумэнтах і ўспамінах» (2001, з А. Гесь, У. Міхнюком), каталёга выставы «Ёсьць на карце месца… : Грамадска-культурная чыннасьць беларускае і расейскае эміграцыі ў Чэхаславаччыне, 1921—1938» (2002), зборніка дакумэнтаў «Национальная академия наук Беларуси. 1928—2008. Документы и материалы» (2008), калектыўнае манаграфіі «Гісторыя Пінска: ад старажытнасьці да сучаснасьці: да 915-й гадавіны з першага летапіснага ўпамінаньня» (2012). Выдаў 2 манаграфіі «Школьная адукацыя ў Беларусі падчас нямецкае акупацыі 1915—1918 гг.» (2010) і «Ад гоманаўцаў да гайсакоў. Чыннасьць беларускіх маладзёвых арганізацыяў у 2-й палове 19 — першай трэці 20 ст.» (2012). Аўтар многіх артыкулаў у «Энцыкляпэдыі гісторыі Беларусі», часапісах «Спадчына», «Архэ», «Наша вера», «Беларускі гістарычны часопіс» і інш. У 2010 ўзнагароджаны прэміяй імя Льва Сапегі. Ганаровы сябра Нацыянальнага гістарычнага музэю Беларусі (2011). Узнагароджаны мэдалём Ф. Багушэвіча Беларускага ПЭН-цэнтру (2013).

Выбраная бібліяграфія

• Прадвеснік Адраджэння // Адукацыя і выхаванне. 1994. № 11;
• Беларуская справа падчас польскай акупацыі 1919—1920 гг. // Спадчына. 1994. № 6;
• Рупіўся дзеля Бога і людзей: Жыццёвы шлях Лявона Вітан-Дубейкаўскага // Наша вера. 1997. № 4;
• Яшчэ адзін след Беларускага замежнага архіва ў Празе (разам з А.Гесь) // Замежная архіўная беларусіка. Мн., 1998;
• Сумесная чыннасьць хрысьціянскіх сьвятароў і рэлігійных дзеячоў на ніве беларускай культуры ды дабрачыннасьці ў гады першай сусьветнае вайны (1914—1921) // Роля асобы ў жыцці і дзейнасці хрысьціянскіх цэркваў Беларусі ў XX ст. Мн., 2000;
• Нямеччына і беларускі нацыянальны рух напярэдадні й у першыя гады другой сусветнай вайны (разам з У. Сакалоўскім) // Bialoruskie zeszyty historyczne. 2000. № 13;
• На шляху стварэньня універсітэта ў Беларусі // Беларускі гістарычны часопіс 2001. № 4;
• Пачатак тварэньня беларускае нацыянальнае школы // Спадчына. 2001. № 1/2;
• Прафесар Мітрафан Доўнар-Запольскі і справа арганізацыі беларускай нацыянальнай адукацыі // Трэція Міжнародныя Доўнараўскія чытанні. Мн., 2002;
• Чэхія і беларускі вызвольны рух у першай трэці ХХ стагоддзя / У. Ляхоўскі // Bialorus w XX stuleciu w kregu kultury i polityki. — Torun: Wydawnictwo Naukowe Uniwersitety Mikolaja Kopernika, 2007. — S. 491—522
• Становішча рускамоўнай адукацыі ў зоне германскай акупацыі на тэрыторыі Беларусі падчас Першай сусветнай вайны (1915—1918 гг.) // Беларусь у гады Першай сусветнай вайны. Смаргоншына: трагедыя, гераізм, памяць: матэр. міжнар. навук.-практыч. канф. (Смаргонь, 18 — 19 мая 2007 г.). — Мінск: «Чатыры чвэрці», 2009. — С. 501—535
• Беларускі маладзёвы рух ў пачатку ХХ ст. / У. Ляхоўскі // Спадчына. 2010. — № 1. — С. 117—148
• Мінскі перыяд жыцця Язэпа Драздовіча (1919—1921 гг.): у адлюстрванні новых архіўных дакументаў // Знакамтыя мінчане ХІХ-ХХ стст. Матэрыялы беларуска-польскай навук. канферэнцыі, Мінск, 12 лістапада 2008 г. — Мінск: Польскі інстытут у Мінску, 2010 — С. 92—101
• Памяці Аляксандры Гесь // Архэ. — 2011. — № 3. — С. 463—468
• Гарадзенскі эпізод жыцця пастара Лукаша Дзекуць-Малея / разам з А. Чарнякевічам // Лукаш Дзекуць-Малей і беларускія пераклады Бібліі: зборнік матэрыялаў. — Мінск—Брэст: Альтэрнатыва, 2011. — С. 110—121
• Кузьма Цярэшчанка: acta non verba / разам А. Чарнякевічам // Архэ. — 2011. — № 11 — С. 22—63
• Рыжскі перамоўны працэс і дзейнасць Беларускай партыі сацыялістаў-рэвалюцыянераў / разам з В. Лебедзевай // Да 90-годдзя прыняцця Рыжскага дагавору 1921 г. Матэрыялы з гісторыі польска-беларускіх узаемаадносін у ХХ ст.: зборнік навуковых прац III міжнароднай навукова-тэарэтычнай канферэнцыі, Мінск, 9—10 чэрвеня 2011. — Мінск: ТАА «Ковчег». — С. 111—129
• Рэха трагічнага стрэлу: па слядах архіва Усевалада Ігнатоўскага / У. Ляхоўскі // Беларускі гістарычны часопіс. — 2011. — № 12. — С. 3—19
• Маладзёвы рух паміж дзвюмя войнамі (1921—1939 гг.) // Спадчына. — 2012. — № 161. — С. 3—115
• Коласаўская памежная застава i мытня ў Стоўбцах у 1921—1939 гг.: перакрыжаванне дзяржаў i людскіх лёсаў (разам з К.Нашчынцом) // Актуальныя пытанні мытнай справы: навуковыя працы кафедры мытнай справы. — Вып. 2. — Мінск: Выдавецкі цэнтр БДУ, 2012. — С. 145—171
• Міжнароднае супрацоўніцтва ў барацьбе з карупцыяй у мытных органах // Актуальныя пытанні мытнай справы: навуковыя працы кафедры мытнай справы. — Вып. 2. — Мінск: Выдавецкі центр БДУ, 2012. — С. 201—223
• О корректности определения величины таможенного компонента индекса развития логистики в Республике Беларусь за 2012 г. (по методике Всемирного банка)(вместе с А. Данильченко и В. Острого) // Труды факультета международных отношений 2012: научный сборник. — Минск: Выдавецкі центр БДУ, 2012. — Вып. III. с С. 153—160
• Значение геополитических и геоэкономических факторов для дальнейшего развития Таможенного союза и Единого (евразийского) экономического пространства // Таможенный союз Республики Беларусь, Республики Казахстан и Российской Федерации: современность и перспективы развития в контексте формирования Единого экономического пространства. ІІІ Международная научно-практическая конференция (Минск, 21—23 сентября 2012 г.). Сборник докладов. — Минск: Белтаможиздат, 2013. — С. 83—91

Вонкавыя спасылкі

• Уладзімер Ляхоўскі. Беларусь падчас польска-савецкае вайны (1919—1921 гг.) // Беларускі калегіюм Праверана 15 ліпеня 2013 г.
• Раманава І. «Беларуская навука доўга будзе расплачвацца за такую страту». Слова пра гісторыка Ўладзімера Ляхоўскага, Радыё Свабода, 7 верасьня 2021 г.
• Арлоў У. Грамадзянін БНР. Уладзімер Арлоў пра гісторыка Ўладзімера Ляхоўскага, Радыё Свабода, 7 верасьня 2021 г.