29 жніўня

29 жні́ўня — 241-ы дзень году (242-і ў высакосным годзе) паводле Грыгарыянскага календару. Да канца году застаецца 124 дні.

Падзеі

• 587 да н. э. — Навухаданосар II зруйнаваў Ерусалімскі храм
• 70 — імпэратар Тытус зруйнаваў адноўлены Ерусалімскі храм
• 708 — у Японіі адбітыя першыя мядзяныя манэты
• 1289 — заснаваная інквізыцыя
• 1475 — пагадненьне ў Пікіньі паміж Англіяй і Францыяй
• 1521 — асманы авалодалі Бялградам
• 1526 — у бітве ля Мохачу асманы пад кіраўніцтвам султана Сулеймана I перамаглі войска Людовіка Ягелончыка, вугорскага і чэскага караля, які патануў падчас уцёкаў
• 1535 — войскамі ВКЛ у ходзе вайны Маскоўскай дзяржавы зь Вялікім Княствам Літоўскім пасьля месяцовае аблогі быў узяты горад Старадуб
• 1541 — асманы авалодалі местам Буда (цяпер Будапэшт), сталіцаю тагачаснага Вугорскага каралеўства
• 1579 — у часе вайны з Масковіяй польска-літоўскае войска вярнула Полацак
• 1622 — пад час Трыццацігадовай вайны адбылася Бітва пры Флерусе
• 1655 — Варшава без супраціву здалася невялікаму войску на чале з Карлам X Густавам падчас II Паўночнае вайны
• 1696 — пастановай канфэдэрацыйнага сойму мовай дзяржаўнага справаводзтва ў ВКЛ замест русінскай зацьверджаныя польская і лацінская
• 1698 — расейскі цар Пётар I выдаў указ пра забарону нашэньня барады і загадаў падданым насіць эўрапейскую вопратку
• 1702 — у ходзе Паўночнай вайны казакі і войска ВКЛ пачалі аблогу Быхава
• 1756 — нападам Фрыдрыха II на Саксонію пачалася Сямігадовая вайна
• 1793 — у Санта-Дамінга адменена рабства
• 1825 — Партугалія прызнала незалежнасьць былой калёніі Бразылія
• 1831 — перамога паўстанцаў за аднаўленьне Рэчы Паспалітай у бітве пад Рагозьніцай
• 1831 — Майкл Фарадэй прадэманстраваў першы электрычны трансфарматар
• 1842 — Нанкінскай дамовай паміж Вялікабрытаніяй і Кітаем скончылася Першая Опіюмная вайна
• 1882 — Аўстралія ўпершыню перамагла Ангельшчыну ў гульні ў крыкет; «Sporting Times» публікуе «нэкралёг ангельскаму крыкету»
• 1885 — Готліб Даймлер атрымаў патэнт на матацыкл
• 1898 — заснаваная шынная кампанія Goodyear
• 1904 — III Алімпійскія гульні адкрыліся ў Сэнт-Луісе, штат Місуры
• 1918 — дэкрэт Савету народных камісараў (Саўнаркаму) ануляваў акты падзелу Рэчы Паспалітай і прызнаў права Фінляндыі на самавызначэньне
• 1919 — польскія войскі захапілі Бабруйск у часе вайны з Савецкай Расеяй
• 1926 — у Нэпале адменена рабства
• 1938 — у СССР уведзена завочнае навучаньне ў ВНУ
• 1941 — II сусьветная вайна: гітлераўскія войскі ўвайшлі ў Талін
• 1943 — у Волі Астравецкай на Валыні банда УПА зьнішчыла 628 палякаў (у тым ліку 220 дзяцей да 14 год) і 7 жыдоў
• 1944 — тэрыторыя Беларусі была цалкам вызваленая ад нямецкіх захопнікаў
• 1944 — нацысты зьліквідавалі жыдоўскае гета ў Лодзі
• 1946 — у ААН прынятыя Швэцыя, Аўганістан і Ісьляндыя
• 1949 — выпрабаваньні першай савецкай атамнай бомбы на палігоне ў Сяміпалацінску (Казахстан)
• 1949 — Югаславія зьвярнулася да ЗША па фінансавую дапамогу для ліквідацыі вынікаў савецкай эканамічнай блякады
• 1949 — пачатак «халоднай вайны» між СССР і ЗША
• 1966 — «The Beatles» далі свой апошні канцэрт у парку Кэндлстык у Сан-Францыска. Завяршылі яны яго песьняй Літла Рычарда «Long Tall Sally».
• 1982 — нямецкія навукоўцы паведамілі пра адкрыцьцё 109-га элемэнту пэрыядычнай сыстэмы Мендзялеева — мэйтнэрыя
• 1991 — вярхоўная Рада Азэрбайджану прыняла дэклярацыю «Аб узнаўленьні дзяржаўнай незалежнасьці Азэрбайджанскай Рэспублікі»
• 1991 — прэзыдэнт Казахстану Нурсултан Назарбаеў выдаў дэкрэт пра закрыцьцё атамнага палігону ў Сяміпалацінску
• 1992 — адкрылася для наведвальнікаў філія Літаратурнага музэю Янкі Купалы ў Акопах
• 1999 — Усходні Тымор прагаласаваў за незалежнасьць ад Інданэзыі
• 1999 — у Данецку адкрыты прыжыцьцёвы помнік скакуну з шастом Сяргею Бубцы
• 2004 — завяршылася XXVIII летняя Алімпіяда ў Атэнах
• 2004 — прарасейскі кандыдат Алу Алханаў перамог на выбарах прэзыдэнта ў Чачэніі
• 2008 — Грузія разарвала дыпляматычныя стасункі з Расеяй

Нараджэньні

• 1619 — Жан-Батыст Кальбэр, францускі міністар фінансаў
• 1632 — Джон Лок, ангельскі філёзаф
• 1756 — Ян Сьнядэцкі, беларускі астраном, матэматык, філёзаф
• 1780 — Жан Агюст Дамінік Энгр, францускі мастак
• 1862 — Марыс Метэрлінк, бэльгійскі пісьменьнік
• 1869 — Іван Лапа, беларускі гісторык
• 1890 — Вільгельм Кнорыньш, савецкі партыйны дзяржаўны дзяяч, публіцыст, рэдактар
• 1894 — Сямён Багданаў, савецкі вайскавод, маршал, двойчы Герой Савецкага Саюзу
• 1904 — Вэрнэр Форсман, нямецкі хірург, Нобэлеўскі ляўрэат 1956 году
• 1915 — Інгрыд Бэргман, швэдзкая акторка
• 1920 — Чарлі Паркер, амэрыканскі джазавы саксафаніст і кампазытар
• 1922 — Вера Шчаглова, беларускі палеантоляг, археазаоляг
• 1924 — Дзіна Вашынгтон, амэрыканская сьпявачка
• 1929 — Том Ган, ангельскі паэт і крытык
• 1934 — Тамара Мушынская, беларускі пэдагог, літаратуразнаўца
• 1936 — Джон Макейн, сэнатар ЗША ад штату Арызона
• 1939 — Джоэль Шумахэр, амэрыканскі рэжысэр
• 1941 — Адольфа Льляўрадо, выбітны кубінскі актор тэатра й кіно
• 1942 — Стэрлінг Морысан, музыка амэрыканскага гурта The Velvet Underground
• 1949 — Леанід Мальцаў, беларускі вайсковец, генэрал-палкоўнік, міністар абароны Рэспублікі Беларусь
• 1958 — Майкл Джэксан, амэрыканскі поп-сьпявак
• 1963 — Элізабэт Фрэйзэр, сьпявачка брытанскага гурта Cocteau Twins
• 1967 — Іржы Ружак, чэскі фатограф
• 1979 — Руслан Лабанаў, украінскі фатограф

Сьмерці

• 1526 — Людовік Ягелончык, апошні кароль Вугоршчыны і Багеміі з дынастыі Ягайлавічаў
• 1799 — Піюс VI (н. 1717), Папа Рымскі
• 1915 — Інгрыд Бэргман, швэдзкая акторка
• 1954 — Яўстафі Каліскі, праваслаўны сьвятар
• 1982 — Нахум Гольдман, грамадзкі дзяяч, адзін зь лідэраў сіянісцкага руху, заснавальнік і прэзыдэнт Сусьветнага жыдоўскага кангрэсу
• 2006 — Нагіб Махфуз, знакаміты эгіпэцкі пісьменьнік-раманіст, адзіны ляўрэат Нобэлеўскай прэміі па літаратуры, які пісаў на арабскай мове

Сьвяты

• Адсячэньне галавы Яна Прадвесьніка ў праваслаўных і каталікоў
• Дзень Нацыянальнага Паўстаньня ў Славаччыне
• Дзень вызваленьня ў Ганконгу

29 жніўня — сховішча мультымэдыйных матэрыялаў