Сусьветныя навыкі

арганізацыя міжнароднага спаборніцтва ў прафэсійна-тэхнічных навыках

«Сусьветныя навыкі» — міжнародная некамэрцыйная арганізацыя Нідэрляндаў, заснаваная ў 1950 годзе ў Гішпаніі ў якасьці Міжнароднай арганізацыі прафэсійна-тэхнічнай адукацыі (МАПТА) для рэгулярнага правядзеньня міжнароднага спаборніцтва ў галіне прафэсійных навыкаў.

«Сусьветныя навыкі»
анг. WorldSkills

Сьцяг
Абрэвіятура «СН»
Дэвіз Удасканаленьне нашага сьвету сілай навыкаў
Дата ўтварэньня 1950 (74 гады таму)
Тып асацыяцыя
Юрыдычны статус некамэрцыйная арганізацыя
Мэта узьняцьцё вядомасьці і прызнаньня ўмелых людзей
Штаб-кватэра Імпэратарскі канал, д. 241[1]
Месцазнаходжаньне Амстэрдам
Каардынаты 52°22′19″ пн. ш. 4°53′7″ у. д. / 52.37194° пн. ш. 4.88528° у. д. / 52.37194; 4.88528Каардынаты: 52°22′19″ пн. ш. 4°53′7″ у. д. / 52.37194° пн. ш. 4.88528° у. д. / 52.37194; 4.88528
Дзейнічае ў рэгіёнах Нідэрлянды
Сяброўства 84 краіны (2024 год)
Афіцыйныя мовы ангельская
Старшыня Крыс Хамфрыс[2]
Скарбнік Аляксандар Эрдман[3]
Генэральны дырэктар Давыд Хоўі[4]
Асноўныя асобы Майкл Фунь, Стэфан Прашль
Кіроўны орган Управа
Бюджэт 6,241 млн эўра (2022 год)[5]
Колькасьць супрацоўнікаў 22 (2024 год)[6]
Колькасьць валянтэраў 8 (2024 год)
Сайт worldskills.org
Колішняя назва Міжнародная арганізацыя прафэсійна-тэхнічнай адукацыі (да 2000 году)

На 2024 год налічвала 87 арганізацыяў-удзельніцаў, ад 84-х краінаў з 2/3 сусьветнага насельніцтва[6].

Кіраваньне

рэдагаваць
  • Агульны сход. Склікалася кожныя 2 гады на чале са старшынёй. Складалася са службовых і тэхнічных прадстаўнікоў ад кожнай арганізацыі-сяброўкі з кожнай краіны. Абірала Ўправу кіраўнікоў, у тым ліку старшыню і скарбніка. Вызначала гаспадароў наступных спаборніцтваў. Ухваляла грашовыя справаздачы пасьля аўдыту. Прымала новых сябраў і зацьвярджала вынікі спаборніцтваў. Зацьвярджала бюджэт і штогадовыя сяброўскі ўнёскі. Зьмяняла Сталы распарадак, Правілы спаборніцтваў і Звод этычных паводзінаў. Улучала 2 пастаянныя камітэты: 1) стратэгіі (са службовых прадстаўнікоў), 2) спаборніцтваў (з тэхнічных прадстаўнікоў).
  • Управа кіраўнікоў. Складалася з 8 сябраў, абраных на 4 гады, у тым ліку ўлучала старшыню і скарбніка, 2-х кіраўнікоў Камітэту спаборніцтваў і 4-х кіраўнікоў Камітэту стратэгіі. Палову складу абіралі кожныя 2 гады. Склікалася 4 разы на год. Зацьвярджала генэральнага дырэктара і гадавую справаздачу. Прызначала аўдытара і ўхваляла ўзнагароды.
  • Сакратарыят. Яго ўзначальваў генэральны дырэктар, які выконваў плян дзеяньняў пад наглядам Управы[7].

Правілы спаборніцтва

рэдагаваць

«Сусьветныя навыкі» падзялялі спаборніцтвы паводле 6 галінаў занятасьці: будаўніцтва, творчае мастацтва і мода, інфармацыйныя тэхналёгіі і сувязь, вытворчасьць і інжынэрная справа, грамадзкія і асабістыя паслугі, перавозкі і дастаўка. Паводле пункту 3.7 Правілаў спаборніцтва першае спаборніцтва пры ўвядзеньні навыка мела ўлучаць прынамсі прадстаўнікоў ад 6 удзельнікаў арганізацыі пры папярэднім уліку на яго. У 2-і раз спаборніцтва ў такім новым навыку мела налічваць прынамсі 9 удзельнікаў, а ў 3-і і наступныя разы — 14. Згодна з пунктам 6.1 Правілаў налічвалася 8 дружынных відаў спаборніцтва. Сярод іх, у Выкліку вытворчасьці дружына магла налічваць 3 чалавекі. Іншыя 7 спаборніцтваў прадугледжвалі ўдзел 2-х чалавек ад дружыны: мэхатроніка, рухомая робататэхніка, краявідная архітэктура, бэтанаваньне, кампутарная бясьпека, чацьверты прамысловы пераварот і інтэграцыя рабатызаваных сыстэмаў. Большасьць спаборніцтваў у навыках прадугледжвала ўзроставае абмежаваньне да 22-х гадоў для ўдзельнікаў. Выняткамі служылі: трохвымерны друк, абслугоўваньне летака, мадэляваньне будынка, воблачныя вылічэньні, кампутарная бясьпека, прамысловы дызайн, чацьверты прамысловы пераварот, структураваная кабэльная сыстэма, мэхатроніка, Выклік вытворчасьці, оптаэлектроніка, інтэграцыя рабатызаваных сыстэмаў і водаачыстка[8].

 
Абліцоўка кафляй на спаборніцтве ў Абу Дабі 2017 году

На 2024 год налічвалася 63 навыкі, у якіх ладзілі спаборніцтва. Разьбіўка паводле галіны занятасьці выглядала наступным чынам:

Краіны-ўдзельніцы

рэдагаваць
 
Спаборніцтва «Сусьветных навыкаў» у аўтаматызацыі вытворчасьці 2017 году ў Абу Дабі (ААЭ)

На 2024 год «Сусьветныя навыкі» налічвалі 84 краіны-удзельніцы:

Мінуўшчына

рэдагаваць
 
Міжнароднае прафэсійнае спаборніцтва 1961 году ў Дуйсбургу (Заходняя Нямеччына)

У 1950 годзе ў Мадрыдзе (Гішпанія) прайшло першае Міжнароднае спаборніцтва прафэсійна-тэхнічнай адукацыі[11], якое зладзіў Франсіска Альбэрт Відаль з удзелам прадстаўнікоў моладзі Гішпаніі і Партугаліі. У 1953 годзе да міжнароднага спаборніцтва ў Гішпаніі далучыліся маладзёны з Францыі, Вялікабрытаніі, Заходняй Нямеччыны, Швайцарыі і Марока[6]. У чэрвені 1954 году склікалі першую арганізацыйную раду, якая пераўтварылася ў Міжнародную арганізацыю прафэсійна-тэхнічнай адукацыі (МАПТА)[12].

У 1958 годзе ўпершыню зладзілі спаборніцтва ў Брусэлі (Бэльгія) за межамі Гішпаніі. За 1960-я гады правялі спаборніцтвы ў Нямеччыне (Дуйсбург, 1961), Ірляндыі (Дублін, 1963), Вялікабрытаніі (Глазга, 1965), Нідэрляндах (Утрэхт, 1966) і Швайцарыі (Бэрн, 1968). У 1970 годзе міжнароднае спаборніцтва адбылося ўпершыню ў Токіё (Японія) па-за Эўропай[6]. 25 верасьня 1975 году зацьвердзілі першы Статут МАПТА[12]. У наступныя гады спаборніцтва прынялі Паўднёвая Карэя (Пусан, 1978), ЗША (Атланта, 1981), Аўстралія (Сыднэй, 1988), Тайвань (Тайбэй, 1993)[6]. 15 чэрвеня 2000 году ў Лісабоне (Партугалія) Агульны сход МАПТА ўхваліў новы Статут, паводле якога назву арганізацыі зьмянілі на «Сусьветныя навыкі»[12].

 
Спаборніцтва «Сусьветных навыкаў» у модзе 2017 году ў Абу Дабі (ААЭ)

У 2007 годзе на спаборніцтве «Сусьветных навыкаў» у Сідуоцы (Японія) ўвялі адну школу на адну краіну, што абазначала суправаджэньне кожнай дружыны мясцовымі вучнямі. У 2009 годзе ў Калгары (Канад) правялі найбольшае спаборніцтва з удзелам 850 маладзёнаў ад 47 краінаў. Праз год лік краінаў у руху дасягнуў 53-х[6]. У 2013 годзе міжнароднае спаборніцтва ў Ляйпцыгу (Нямеччына) сабрала 200 000 гледачоў і расьцягнулася на 4 дні. У 6 спаборніцтвах цягам 2003—2013 гадох вяла Карэя. У 2015 годзе ў міжнародным спаборніцтве ўпершыню ўзялі ўдзел прадстаўнікі Беларусі[11]. У 2017-м упершыню зладзілі спаборніцтва ў Абу Дабі на Блізкім Усходзе, якое сумясьцілі зь Міжнародным моладзевым форумам сярэдняй спэцыяльнай адукацыі, на якім стварылі Моладзевую дэклярацыю аб будучыні навыкаў і падрыхтоўкі. У 2019 годзе спаборніцтва ўпершыню прайшло ў Казані (Расея) ў суседняй зь Беларусьсю краіне. Пасьля перапынку на каронавірусную пандэмію ў 2022 годзе спаборніцтва правялі ў Шанхаі (Кітай)[6].

Беларусь

рэдагаваць

20—22 траўня 2014 году прайшоў першы конкурс прафэсійнага майстэрства «Сусьветныя навыкі Беларусі-2014». Папярэдне Рэспубліканскі інстытут прафэсійнай адукацыі стаў сябрам міжнароднай арганізацыі «Сусьветныя навыкі», якая ладзіць міжнароднае спаборніцтва дзеля папулярнасьці працоўных прафэсіяў. Спаборніцтва ў Беларусі сумясьцілі з паказам «Млына моды» і «Горада майстроў». У спаборніцтве ўзялі ўдзел 150 прадстаўнікоў навучальных установаў прафэсійна-тэхнічнай, сярэдняй спэцыяльнай і вышэйшай адукацыі. Канкурсанты паказалі прафэсійныя навыкі ў 20 спэцыяльнасьцях, сярод якіх былі: кандытарскае майстэрства, дызайн адзеньня, рэстаранныя паслугі, зварка, сталярныя працы і мабільная робататэхніка. У 2015 годзе ў міжнародным спаборніцтве ў Сан-Паўлу (Бразылія) ўпершыню ўзялі ўдзел прадстаўнікі Беларусі[11]. Сярод 15 беларускіх удзельнікаў двое тады атрымалі ордэны за дасканаласьць: Алеся Назарава — у цырульніцтве, Вольга Закрэўская — у модзе[13].

У 2017 годзе на спаборніцтвах «Сусьветных навыкаў» у Абу Дабі (ААЭ) сярод 27 беларускіх удзельнікаў ордэн за дасканаласьць у цырульніцтве здабыла Надзея Кашталян[14]. У 2019 годзе на міжнародных спаборніцтвах у Казані (Расея) выступіла 30 прадстаўнікоў Беларусі. Сярод іх ордэны за дасканаласьць атрымалі 4 удзельнікі: Валянцін Арцямёнак — у структураваных кабэльных сыстэмах, Ксенія Шафранская — у цырульніцтве, Юлія Маркевіч — у модзе і Аляксей Крупскі — у распрацоўцы вэб-бачыны[15].

  1. ^ Зьвесткі для сувязі (анг.) // «Сусьветныя навыкі», 2024 г. Праверана 17 лютага 2024 г.
  2. ^ Крыс Хамфрыс (анг.) // «Сусьветныя навыкі», 2024 г. Праверана 17 лютага 2024 г.
  3. ^ Аляксандар Эрдман (анг.) // «Сусьветныя навыкі», 2024 г. Праверана 16 лютага 2024 г.
  4. ^ Давыд Хоўі (анг.) // «Сусьветныя навыкі», 2024 г. Праверана 17 лютага 2024 г.
  5. ^ Справаздача за 2022 год (Грашовая справаздача, старонка 42) (анг.) // «Сусьветныя навыкі», 2023 г. Праверана 17 лютага 2024 г.
  6. ^ а б в г д е ё Пра нас (гісторыя) (анг.) // «Сусьветныя навыкі», 2024 г. Праверана 17 лютага 2024 г.
  7. ^ Статут (анг.) // «Сусьветныя навыкі», 28 верасьня 2023 г. Праверана 17 лютага 2024 г.
  8. ^ Правілы спаборніцтва (анг.) // «Сусьветныя навыкі», 8 студзеня 2024 г. Праверана 17 лютага 2024 г.
  9. ^ Навыкі (анг.) // «Сусьветныя навыкі», 8 студзеня 2024 г. Праверана 17 лютага 2024 г.
  10. ^ Сябры (анг.) // «Сусьветныя навыкі», 8 студзеня 2024 г. Праверана 17 лютага 2024 г.
  11. ^ а б в Надзея Нікалаева. Прафэсійны Алімп чакае сваіх герояў // Зьвязда : газэта. — 16 траўня 2014. — № 89 (27699). — С. 2. — ISSN 1990-763x.
  12. ^ а б в «Сусьветныя навыкі» (анг.) // Зьвяз міжнародных аб'яднаньняў, 2022 г. Праверана 17 лютага 2024 г.
  13. ^ Вынікі 2015 году ў Сан-Паўлу для Беларусі (анг.) // «Сусьветныя навыкі», 2024 г. Праверана 17 лютага 2024 г.
  14. ^ Вынікі 2017 году ў Абу Дабі для Беларусі (анг.) // «Сусьветныя навыкі», 2024 г. Праверана 16 лютага 2024 г.
  15. ^ Вынікі 2019 году ў Казані для Беларусі (анг.) // «Сусьветныя навыкі», 2024 г. Праверана 17 лютага 2024 г.

Вонкавыя спасылкі

рэдагаваць
  • Навіны (анг.) // «Сусьветныя навыкі», 16 лютага 2024 г. Праверана 17 лютага 2024 г.