Геаграфічныя каардынаты
каардынатная сыстэма
Геаграфі́чныя каардына́ты — шырата і даўгата, вызначаюць становішча пункта на зямной паверхні.
- Шырата φ — кут паміж лініяй, якая праходзіць праз дадзены пункт і цэнтар Зямлі і роўніцай экватару, які адлічвацца ад 0 да 90° у абодва бакі ад экватару. Геаграфічную шырату пунктаў, якія ляжаць у паўночным паўшар'і, (паўночная шырата) прынята лічыць дадатнай, шырату пунктаў у паўднёвым паўшар'і — адмоўнай.
- Даўгата λ — кут паміж роўніцай мэрыдыяну, які праходзіць праз дадзены пункт, і роўніцай пачатковага нулявога мэрыдыяну, ад якога вядзецца адлік даўготаў. На Зямлі нулявы мэрыдыян праходзіць праз Грынвіч і завецца Грынвіцкім мэрыдыянам. Даўготы ад 0 да 180° на ўсход ад нулявога мэрыдыяну завуць усходнімі, на захад — заходнімі.