Марока

Маро́ка, Каралеўства Марока (па-арабску: المملكة المغربية‎) — краіна ў Паўночнай Афрыцы, мае выхад да Атлянтычнага акіяна і Міжземнага мора. Мяжуе з Альжырам (на ўсходзе), Заходняй Сахарай (на поўдні), гішпанскімі анклявамі ў Афрыцы (Сэўта і Мэлілья) на поўначы.

Марока المملكة المغربية Al-Mamlaka al-Maghribiyya Tagldit n Lmeghrib Royaume du Maroc
Сьцяг Герб
Нацыянальны дэвіз: «Allāh, al Waţan, al Malik» («Бог, Нацыя, кароль»)
Дзяржаўны гімн: «Hymne Chérifien»
Афіцыйная мова	арабская
Сталіца	Рабат
Найбуйнейшы горад	Касаблянка
Форма кіраваньня кароль прэм’ер-міністар	канстытуцыйная манархія Мухамад VI Абас эль-Фасі
Плошча  • агульная  • адсотак вады	58-е месца ў сьвеце 446 550 км² 0,056
Насельніцтва  • агульнае (2009)  • шчыльнасьць	38-е месца ў сьвеце 35 000 000 71,6/км²
СУП  • агульны (2011)  • на душу насельніцтва	58 месца ў сьвеце $151,4 млрд $4800
Валюта	Мараканскі дырхам (MAD)
Часавы пас  • улетку	WET (UTC+0) WEST (UTC+1)
Незалежнасьць — ад Францыі — ад Гішпаніі	2 сакавіка 1956 7 красавіка 1956
Аўтамабільны знак	MA
Дамэн верхняга ўзроўню	.ma
Тэлефонны код	+212
Мапа Марока

Даўжыня межаў складае 2017,9 км, зь іх з Альжырам — 1559 км, Заходняй Сахарай — 443 км, гішпанскія анклявы: Сэўта — 6,3 км, Мэлілья — 9,6 км. Даўжыня марскога ўзьбярэжжа складае 1835 км.

Гісторыя

Тэрыторыя Марока заселена качуючымі бэрбэрскімі плямёнамі. Першая маўрытанская дзяржава на тэрыторыі Марока зьявілася ў IV стагодзьдзі. Пасьля зруйнаваньня Картагену рымлянамі тэрыторыя Марока стала рымскай правінцыяй на некалькі стагодзьдзяў. Потым, на некаторы час гэта тэрыторыя трапіла пад уладу Бізантыі. Пасьля была заваяваная арабамі.

У XIX стагодзьдзі тэрыторыя Марока стала плошчай для спробаў калянізацыі Францыі, Вялікабрытаніі і Нямеччыны. У выніку пагадненьня ў Фэсе ў 1912 годзе Марока стала пратэктаратам Францыі, а ў 1956 годзе атрымала незалежнасьць. Незалежнае Марока — гэта манархія, якая мае вялікі ўплыў у арабскім сьвеце.

Шмат гадоў існуе неўрэгуляванае пытаньне Заходняй Сахары, якое павінна было быць вырашана праз ААН. У 1987 годзе Марока падала заяўку на ўступленьне ў Эўрапейскі Зьвяз, але ёй было адмоўлена.

Адміністрацыйны падзел

Марока падзелена на 14 абласьцей (без уліку Заходняй Сахары):

Вобласьць	Цэнтар	Плошча, км²	Насельніцтва (2004), тыс. чал.
Вялікая Касаблянка	Касаблянка	1615	3631,061
Усходняя	Уджда	82 820	1918,094
Гарб-Шрарда-Бэні-Хсэн	Кенітра	8805	1859,540
Гулімін	Гулімін	71 970	401,984
Дукала-Абда	Сафі	13 285	1984,039
Маракеш-Тенсыфт-Эль-Хауз	Маракеш	31 160	3102,652
Мекнэс-Тафілалет	Мекнэс	79 210	2141,527
Рабат-Сале-Замур-Заер	Рабат	9580	2366,494
Сус-Маса-Драа	Агадзір	70 880	3113,653
Тадла-Азілал	Бэні-Мелаль	17 125	1450,519
Таза-Эль-Хосейма-Таўнат	Таза	24 155	1807,113
Танжэр-Тэтуан	Тэтуан	11 570	2470,372
Фэс-Бульман	Фэс	19 795	1573,055
Шаўія-Урдзіга	Сэтат	7010	1655,660

Геаграфія

Краіна мае выхад да Атлянтычнага акіяна і Міжземнага мора, Гібральтарскім пралівам аддзяляецца ад Эўропы.

Марока знаходзіцца ў заходняй частцы гораў Атляс. Праз цэнтар краіны праходзіць ланцуг Высокага Атлясу (самы высокі пункт — гара Джабал Тубкал — 4165 м). Таксама паралельна на поўначы цягнецца і Сярэдні Атляс і Антыатляс на поўдні. Уздоўж Міжземнага мора цягнуцца горы Эр-Рыф. У паўднёвай і паўднёва-ўсходняй частцы краіны знаходзяцца камяністая і пяшчаная пустэльня Сахара. Уздоўж Атлянтычнага акіяна раскінуліся невялікія нізіны.

Клімат субэкватарыяльны, на ўзьбярэжжы марскі, у глыб краіны сухі. Сярэдняя тэмпэратура ў студзені 10—12°С, у ліпені 35—44°С. Сярэднегадавая колькасьць ападкаў у Сярэднім Атлясе даходзіць да 1000 мм, у паўднёвай і паўднёва-ўсходняй частцы да 200 мм. У гарах зімой здараюцца сьнежныя завеі. На атлянтычным ўзьбярэжжы частыя імгі (з-за ўплыва Канарскага цячэньня).

У гарах сустракаюцца невялікія лясы (8% паверхні краіны), галоўным чынам кядровыя і дубовыя.

Эканоміка

Згодна з дадзенымі Афрыканскага Банка Разьвіцьця СУП Марока складае 7% агульнага СУП Афрыкі. Мараканская эканоміка займае пятае месца ў Афрыцы пасьля Паўднёва-Афрыканскай Рэспублікі, Эгіпту, Альжыру і Нігерыі.

Асноўны прыбытак Марока складаецца ад здабычы фасфатаў і ад грашовых пераводаў мараканскіх імігрантаў сваім сем’ям у Марока. Значную ролю грае і турызм. Беспрацоўе ў краіне складае 7,7% працаздольнага насельніцтва.

Рэлігія

Асноўная рэлігія — гэта іслам: мусульмане суніты складаюць 98,7% насельніцтва, 1,1% — хрысьціяне, 0,2% — юдзеі.