Манархія

Формы кіраваньня й палітычныя рэжымы;
	Арыстакратыя; Дэмакратыя; Імітацыйная дэмакратыя; Лібэральная дэмакратыя; Прадстаўнічая дэмакратыя; Прамая дэмакратыя; Гібрыдны рэжым; Аўтарытарызм; Ваенна-бюракратычны рэжым; Карпаратыўны аўтарытарызм; Дататалітарны аўтарытарызм; Посткаляніяльны аўтарытарызм; Расавая квазідэмакратыя; Султаніцкі рэжым; Інфармацыйная аўтакратыя; Таталітарызм; Анархія; Дэспатызм; Джамахірыя; Дыктатура; Ваенная дыктатура; Клептакратыя; Карпаратакратыя; Мэрытакратыя; Манархія; Абсалютная манархія; Ангельскі абсалютызм; Саслоўна-прадстаўнічая манархія; Канстытуцыйная манархія; Дуалістычная манархія; Парлямэнтарная манархія; Аднапартыйная сыстэма; Алігархія; Ахлакратыя; Плутакратыя; Рэспубліка; Парлямэнцкая рэспубліка; Прэзыдэнцкая рэспубліка; Зьмяшаная рэспубліка; Супэрпрэзыдэнцкая рэспубліка; Савецкая рэспубліка; Тэакратыя; Тэхнакратыя; Матрыярхат; Патрыярхат; Тыранія; Фэадалізм; Манархія з рэспубліканскімі элемэнтамі; Тэакратычная рэспубліка;
	рэдаг.

Мана́рхія (па-грэцку: μοναρχία — «адзінаўладзьдзе») — 1) форма кіраваньня, пры якой вярхоўная дзяржаўная ўлада прыналежыць адной асобе — манарху (каралю, цару, імпэратару, герцагу, эрцгерцагу, султану, эміру…) і звычайна перадаецца па спадчыне.

Манархія — 2) гэта форма дзяржаўнага кіраваньня, у якой крыніцай улады зьяўляецца Бог (самадзяржаўе) або сам носьбіт дзяржаўнай улады (самаўладзтва), а падставай улады служаць яе маральны аўтарытэт у грамадзтве і традыцыя, у сілу чаго ўлада спадчынная і неадрыньваная. (Таксама манархія, адна з найстаражытных формаў кіраваньня.)

Выгляды манархій Рэдагаваць

Абсалютная манархія — манархія, якая прадугледжвае амаль неабмежаваную ўладу манарха. Пры абсалютнай манархіі ўрад або іншыя органы ўлады адказныя толькі перад манархам як главой дзяржавы, а парлямэнт у шэрагу выпадкаў наогул адсутнічае або зьяўляецца толькі дарадчым органам пры манарху (цару, каралю і інш.).
Канстытуцыйная манархія — манархія, пры якой улада манарха абмежаваная канстытуцыяй. Пры канстытуцыйнай манархіі рэальная заканадаўчая ўлада прыналежыць парлямэнту, а выканаўчая — ураду. Канстытуцыйная манархія існуе ў двух формах: дуалістычная манархія і парлямэнтарная манархія.
- Дуалістычная манархія (па-лацінску: Dualis — дваісты) — канстытуцыйная манархія, у якой улада манарха абмежаваная канстытуцыяй, але манарх фармальна і фактычна захоўвае шырокую ўладу.
- Парлямэнтарная манархія — канстытуцыйная манархія, у якой манарх выконвае свае функцыі чыста намінальна. Пры парлямэнтарнай манархіі ўрад адказна перад парлямэнтам, якому прыналежыць фармальнае вяршэнства сярод іншых органаў дзяржавы.
Тэакратычная манархія — манархія, пры якой палітычная ўлада прыналежыць главе царквы або рэлігійнаму лідэру.

Манархічныя дзяржавы сучаснасьці Рэдагаваць

У сьпісах прадстаўленыя манархіі на 30 траўня 2008 году. Асобным сьпісам прадстаўленыя дамініёны — манархіі — былыя ангельскія калёніі, у якіх галавой дзяржавы зьяўляецца каралева (кароль) Вялікабрытаніі.