Шуйскія
шляхецкі род
Шуйскія (Šujskija; па-расейску: Шуйские, па-польску: Szuyscy) — княскі род у Расеі, ВКЛ і Польшчы. Паводле паходжаньня Рурыкавічы. Адыгрывалі значную ролю ў гісторыю Маскоўскае дзяржавы ХVІ — пачатку ХVІІ стагодзьдзяў. Адзін з прадстаўнікоў роду, князь Васіль IV Шуйскі, у 1606—1610 быў расейскім царом. У Расеі род згас у 1-й палове ХVІІ, яго беларуская лінія існуе й сёньня. Яе прадстаўнікі займалі пасады ў асноўным у Берасьцейскім ваяводзтве.
Паходжаньне роду
рэдагавацьБылі адгалінаваньнем суздальскіх князёў, якія ў сваю чаргу паходзілі ад Андрэя Яраслававіча, брата Аляксандра Неўскага. У другой палове XIV стагодзьдзя княства было саслабленае ходаньнем з татарамі. Пасьля далучэньня Суздалю да Маскоўскага княства Васіль Кірдзяпа, пераемнік апошняга суздальскага князя, стаў уладаром гораду Шуя. Ягоныя нашчадкі, а таксама нашчадкі ягонага брата Сямёна Дзьмітрыевіча, пачалі звацца Шуйскімі.
Радавод
рэдагавацьВасіль Кірдзяпа (к. 1350—1403), кн. Суздальскі (1365—1382, 1387—1391), кн. Гарадзецкі (1387—1403) ├─> Іван(?-1417) │ └─> Аляксандар Брухаты(?-1418), кн. Ніжагародзкі (1417-1418) │ ж- з 1417 Васіліса, д. вел. кн. Васіля I Дзьмітрыевіча │ └─> Сямён(?-1434/1440) ├─> Юры Кірдзяпін, князь Шуйскі │ ├─> Васіль(?-да 1450), кн. Шуйскі │ │ ├─> Васіль Блёклы(узг.1487), кн. Шуйскі │ │ │ ├─> Юры (памёр у дзяцінстве), кн. Шуйскі │ │ │ ├─> Іван Большы Скапа(узг.1519), │ │ │ │ кн. Шуйскі, баярын 1519, заснавальнік Скапіных-Шуйскіх │ │ │ └─> Іван Меншы Хрэн(узг.1508), кн. Шуйскі │ │ └─> Міхаіл (узг.1495), кн. Шуйскі │ │ ├─> Іван Плецень(?-1559), кн. Шуйскі, баярын з 1535; ж- ????? Лоўчыкава │ │ └─> Андрэй Частакол (?-1543), кн. Шуйскі │ │ └─> Іван (?-1573), кн. Шуйскі, баярын з 1569; ж- Марфа Фёдараўна │ │ ├─> Андрэй(?-1589), кн. Шуйскі │ │ ├─> Васіль IV(1552-12 верасьня 1612), кн. Шуйскі, цар Расеі (1606-1610) ж- 1 кн. Алена Міхайлаўна Рапніна (разьвяліся); 2 з 1608 кн. Марыя Пятроўна Буйносава-Растоўская(?-1626) │ │ │ ├─> (ад 2ж)Ганна(1609-?) │ │ │ └─>(ад 2ж) Настасься(1610-?) │ │ ├─> Дзьмітры(?-1613), кн. Шуйскі баярын з 1591; ж- Кацярына Рыгораўна Скуратава-Бельская(?-1612) │ │ ├─> Аляксандар(?-1601), кн. Шуйскі, стольнік з 1584/1588, дваранін маскоўскі з 1591, баярын; ж- Ганна, д. Рыгора Васільевіча Гадунова │ │ └─> Іван Пугаўка (?-1638), кн. Шуйскі, баярын з 1596; ж- кн. Марфа Васільеўна Даўгарукава(?-1634) │ ├─> Фёдар (?-1476), кн. Шуйскі │ │ └─> Васіль Кітай(?-1495), кн. Шуйскі │ │ ├─> Васіль Нямы(?-1538), кн. Шуйскі, баярын, ваявода ў Вязьме 1508, намесьнік у Смаленску 1514; ж- з 1538 Настасься, д. царэвіча Пятра (Куйдагула) │ │ │ └─> Марфа(1538-?)м- кн. Іван Дзьмітрыевіч Бельскі(?-1571) │ │ ├─> Дзьмітры, кн. Шуйскі │ │ │ └─> Іван Дзьмітрыевіч Губка (?-1560) заснавальнік беларускае галіны ; ж- Марына Багданаўна Багацівінавіч (?- да 1563) │ │ └─> Іван (?-1542), кн. Шуйскі, баярын │ │ ├─> Петр-Гурый(?-26 студзеня 1564), кн. Шуйскі, баярын, з 1563 ваявода ў Воршы │ │ │ ├─> Іван (?-1588), кн. Шуйскі, баярын з 1577 │ │ │ └─> Мікіта, кн. Шуйскі, баярын │ │ └─> Андрэй(?-1587), кн. Шуйскі, баярын з 1584 │ └─> Іван, кн. Шуйскі ├─> Фёдар └─> Данііл(?-1411/1412)
Беларуская галіна
рэдагавацьІван Дзьмітрыевіч Губка (?-1560) ж- Марына Багданаўна Багацівінавіч (?-да 1563) └─> Іван └─> Ян (?-3 лютага 1610) падкаморы берасьцейскі з 1596, перайшоў у каталіцтва ├─> Андрэй (?-1640) ж-1) Зоф’я Ґрэк (?-да 26 ліпеня 1626); 2) Дарота Жылінская (?-пасьля 1632) │ └─>(ад 2ж) Ян ((?-пасьля 1691) │ └─> Геранім (?-1767)ж- Дарота Эйнаровіч │ └─> Антоні Тамаш (24 лютага 1745, Пінск — 8 чэрвеня 1823)ж- 1) (1770/1775) Юзэфа Лахоцкая (1750-1783); 2) з 17 красавіка 1785 Уршуля Якса-Сьвенціцкая (?-11 красавіка 1807, Кракаў) │ ├─>(ад 1ж) Юзаф (к.1780-20 верасьня 1831)ж- з 1807 Кунегунда Кятлінская (1785-15 кастрычніка 1845) │ │ ├─> Артур (1811-17 лістапада 1843, Кракаў) │ │ ├─> Каміла (1816-1846) │ │ ├─> Эмілія Амалія (1818-1868)м- (1850, Кракаў) Раман Влодак (28 лютага 1818-2 жніўня 1879) │ │ └─> Цэлестына (1823-1835, Кракаў) │ ├─>(ад 1ж) Антаніна Анэля (1783–люты 1846)м- Тамаш Сьлёнскі (?-1823) │ ├─>(ад 2ж) Ігнацы Сымон (1788-1842)ж- Анэля Міхаліна Дзержак (?-1873) │ │ ├─> Уладзімер Рамуальд (1818-1854) штабс-капітан расейскіх войскаў, загінуў падчас Крымскае вайны │ │ ├─> Юзаф Ян Яўген (1835-1897)ж- Ганна Кінаш (?-1913) │ │ │ ├─> Казімер (?-1882) │ │ │ ├─> Адольф (?- 1922)ж- Міхаліна Корсач │ │ │ ├─> Уладзіслаў Ян (1880-1953, Кракаў)ж- з 4 сакавіка 1905 Ядзьвіга Францішка Кжачкоўская (1885-5 кастрычніка 1968, Кракаў) │ │ │ │ ├─> Тадэвуш Адам (1906-1985, Варшава)ж- 1) Генрыка Зьдзяніцкая (1907-1967, Варшава); 2) з 28 красавіка 1984 Яланта Ямпольская (28 ліпеня 1946, Варшава-) │ │ │ │ └─> Рышард Уладзіслаў (1907-1945) │ │ │ ├─> Яўгеньня, м- Зыгмунт Бароўскі │ │ │ ├─> Алена, дэпартаваная ў СССР у 1939-1945 г, м- Ян Ажаховіч │ │ │ ├─> Юзэфа, м- Гжэгаж Ґалухоўскі │ │ │ ├─> Казімера Яўгеньня, м- Робэрт Ксянзкевіч │ │ │ ├─> Марыя Алімпія, м- Францішак Панкевіч, памёр у канцлягеры Асьвенцім │ │ │ ├─> Браніслава, м- Адольф Фідэрэр │ │ │ └─> Дызма (1871-1940) │ │ ├─> Анэля (1823-?)м- Караль Маак │ │ └─> Францішка (памерла маладой) │ ├─>(ад 2ж) Пётра (17 студзеня 1802, Кракаў — 26 верасьня 1881)ж- 1) з 9 траўня 1830 гр. Юзэфа Стадніцкая (?-15 верасьня 1842); 2) Юзэфа Тэкля Елавіцкая │ │ ├─>(ад 2ж) Раман (1854-18 лістапада 1882)ж- 1) з 10 чэрвеня 1877 Юзэфа Стабніцкая (1850-10 верасьня 1881) │ │ │ ├─> Вацлаў (10 лютага 1881-17 лістапада 1951)сэнатар Польшчы ў 1928-1930; ж- 1) (1904/1905; разьвяліся) Аліна Русоцкая (11 лістапада 1879-7 сакавіка 1959, Лодзь); 2) з 28 красавіка 1920 Аляксандра Марыя Юзэфа Ясінская (8 лістапада 1884-24 лістапада 1964) │ │ │ │ ├─>(ад 1ж) Роман Дымітар Канстанты (1907-1953), польскі дыплямат; ж- з 1934 Яніна Марыя Каміля дэ Ноель (1905, Львоў-) │ │ │ │ │ ├─> Альжбета (1936-) │ │ │ │ │ └─> Ганна Марыя (1939-)м- 1) (22 сакавіка 1958; разьвяліся 28 лістапада 1969) Юзаф Багдан Леошка; 2) (1975; разьвяліся 17 чэрвеня 1980) Марэк Юзаф Ванэк (23 жніўня 1944-) │ │ │ │ ├─>(ад 1ж) Вацлаў (17 чэрвеня 1908, Львоў — 22 лістапада 1979, Лодзь)ж- 1) (9 ліпеня 1934; разьвяліся [1940]) Караліна Любенская (1906, Бэрлін-25 красавіка 1991, Варшава); 2) (24 сьнежня 1940) Эдварда Вэйґт (1 кастрычніка 1913, Лодзь-11 траўня 1991) │ │ │ │ │ ├─>(ад 2ж) Пётр(1943, Варшава-)ж- 1) (гр. шлюб; 1967 разьвяліся 1970) Альжбета Часлава Раґульская (20 ліпеня 1943, Варшава-) 2) (26 верасьня 1970; разьвяліся 1987) Ганна Марыя Вільк (19 лістапада 1947-) │ │ │ │ │ └─>(ад 2ж) Тэрэза Крыстына (15 верасьня 1941, Варшава-28 верасьня 1980, Лодзь) м- (разьвяліся ў 1976) Яцак Марыя Яцкевіч (1938, Вільня-) │ │ │ │ └─>(ад 1ж) Ганна (1905, Львоў-6 верасьня 1944, Варшава) загінула падчас Варшаўскага паўстаньня; м- з 1937 Густаў Патвароўскі (6 сьнежня 1912-1 ліпеня 1970, Лодзь) │ │ │ └─> Ванда (1879-1913)м- Зыгмунт Ясінскі (1871-2 лютага 1932, Львоў) │ │ ├─>(ад 2ж) Тадэвуш Марцэл (1860-1886) │ │ ├─>(ад 2ж) Марыя Алена Адэля (16 сьнежня 1856-пасьля 1905?)м- з 10 ліпеня 1875 Станіслаў Творак-Вышкоўскі (1852-31 траўня 1882) │ │ └─>(ад 2ж) Зоф’я Цаліна Канстанцыя (13 чэрвеня 1858-к.1930)м- з 19 лістапада 1881 Уладзіслаў Аляксей Ґламбоцкі (1853-20 студзеня 1909) │ ├─>(ад 2ж) Пэлягія (1794-1859)м.-Ежы Ксёмскі │ ├─>(ад 2ж) Караліна (4 лістапада 1798-28 сакавіка 1857)м- (2 сакавіка 1835; шлюб ануляваны 18 сакавіка 1843) Генрык Міхалоўскі │ └─>(ад 2ж) Эмілія (1802, Кракаў-1857, Кракаў) ├─> Ежы ├─> Крыштоп(?-пасьля 1632) ├─> Канстантын(?-1634) │ └─> Ежы Канстанцін(?-1694) берасьцейскі чашнік з 1676 ├─> Ян(?-1643) └─> Аляксандар(?-да 1658) └─> Канстанцін Ян (?-1695) вялікі пісар ВКЛ з 1690
Літаратура
рэдагаваць- Міхаіл Красноў // . — Мн.: .