9 траўня

9 тра́ўня — 129-ы дзень году (130-ы ў высакосным годзе) паводле Грыгарыянскага календару. Да канца году застаецца 236 дзён.

Падзеі

• 1502 — Хрыстафор Калюмб вырушае з Кадзісу ў сваё чацьвертае падарожжа ў Новы сьвет

1633 — новаабраны кароль Рэчы Паспалітай Уладзіслаў IV з-пад Варшавы павёў войска на дапамогу абложанаму Смаленску

1877 — Румынія атрымала незалежнасьць

1901 — у Мэльбурне адбылося першае паседжаньне парлямэнту Аўстраліі

1918 — I Сусьветная вайна: нямецкія войскі адбілі спробу брытанцаў заблякаваць порт у Астэндзе

1920 — парад польскага войска на Крашчаціку ў Кіеве

1927 — парлямэнт Аўстраліі пераехаў у новую сталіцу — Канбэру

1929 — пачатак працы камісіі ЦК ВКП(б) па вывучэньні практыкі правядзеньня новай нацыянальнай палітыкі ў БССР

1936 — Італія анэксавала Этыёпію пасьля захопу 5 траўня Адыс-Абэбы

1936 — Бітва за Атлянтыку: брытанцы захапілі нямецкую падводную лодку U-110 разам з шыфравальнай машынкай Энігма

• 1945 — скончылася нямецка-савецкая вайна
• 1945 — савецкія войскі вызвалілі канцлягер Тэрэзін

1950 — утварылася Эўрапейская супольнасьць вугалю і сталі (прадвесьнік Эўрапейскага Зьвязу)

1950 — заснаваная гішпанская аўтамабільная кампанія SEAT

1953 — у Менску выйшаў першы нумар часопісу «Маладосьць»

1971 — запуск зонду Mariner 8 скончыўся аварыяй ракетаносьбіту Atlas-Centaur

1974 — адкрыцьцё праскага мэтрапалітэну

1974 — Ўотэргейцкі скандал: распачатыя слуханьні і працэс імпічмэнту амэрыканскага прэзыдэнта Рычарда Ніксана

1987 — катастрофа Іл-62 у лесе пад Варшавай, загінулі 183 чалавекі

1994 — Нэльсан Мандэла стаў пешым чарнаскурым прэзыдэнтам Паўднёвай Афрыкі

1995 — адкрыцьцё Амсьціслаўскага гістарычна-археалягічнага музэю

2001 — заснаваная «Банялуцкая біржа»

2002 — апублікаваны канчатковы варыянт Рамкавай канвэнцыі ААН па зьмене клімату

2003 — запуск японскага касьмічнага зонду Хаябуса

2012 — 45 чалавек загінулі ў авіякатастрофе летаку Sukhoi Superjet 100 на Яве (Інданэзія)

Нараджэньні

• 1439 — Піюс III, папа рымскі
• 1883 — Хасэ Артэга-й-Гасэт, гішпанскі філёзаф
• 1913 — Васіль Івашын, беларускі літаратуразнаўца, пэдагог
• 1924 — Булат Акуджава, расейскі бард, паэт, пісьменьнік
• 1929 — Людвіг Асецкі, беларускі графік
• 1951 — Януш Крупскі, польскі гісторык, кіраўнік Упраўленьня па вэтэранах і рэпрэсаваных асобах
• 1962 — Лешак Чарнецкі, польскі прадпрымальнік

Сьмерці

• 1794 — Юзэф Забела, гэнэрал-лейтэнант войскаў ВКЛ, пасол Чатырохгадовага Сойму, польны гетман ВКЛ ад 1793 году
• 1794 — Юзэф Казімер Касакоўскі, рымска-каталіцкі й дзяржаўны дзяяч Рэчы Паспалітай
• 1805 — Фрыдрых Шылер, нямецкі паэт і драматург
• 1891 — Адам Станіслаў Красінскі, віленскі біскуп, прапаведнік, філёляг, паэт, перакладнік
• 1986 — Тэнцынг Норгэй, нэпальскі альпініст
• 1991 — Яна Дзягілева, сыбірская паэтка, сьпявачка, удзельніца гуртоў «Великие Октябри» й «Коммунизм»
• 2004 — Ахмад Кадыраў, кіраўнік Чачэнскае рэспублікі Ічкерыя
• 2019 — Сяргей Дарэнка, расейскі журналіст, тэле- і радыёвядоўца, камэнтатар, прадусар

Сьвяты

• Дзень Перамогі над нацызмам