Вікіпэдыя

Штадлер Менск

машынабудаўнічае прадпрыемства Беларусі, заснаванае ў сьнежні 2011 году ў Фаніпалі

Каардынаты: 53°44′35″ пн. ш. 27°21′34″ у. д. / 53.74306° пн. ш. 27.35944° у. д. / 53.74306; 27.35944

«Шта́длер Менск» (рас. Штадлер Минск) — машынабудаўнічае прадпрыемства Беларусі, заснаванае ў сьнежні 2011 году ў Фаніпалі (Койданаўскі раён) ў якасьці сумеснага прадпрыемства «Электрычны транспарт» з удзелам Менскага аблвыканкаму ў выглядзе актываў холдынгу «Белкамунмашу»[1].

«Штадлер Менск»
наркам. Штадлер Мінск
Тып закрытае акцыянэрнае таварыства
Заснаваная 21 сьнежня 2011 (12 гадоў таму)
Заснавальнікі Менскі аблвыканкам, «Штадлер»
Краіна Беларусь
Разьмяшчэньне Менская вобласьць
Адрас Койданаўскі раён, Фаніпаль, Завадзкая вул., д. 47
Ключавыя фігуры Філіп Брунэр, Аляксей Кавецкі (галоўны канструктар)
Галіна прамысловасьць
Прадукцыя вагон, трамвай, цягнік
Лік супрацоўнікаў 1500 (2021 год)
Матчына кампанія «Штадлер» (Швайцарыя)

На 2021 год прадпрыемства ўваходзіла ў свабодную эканамічную зону «Менск» і зьяўлялася найбольшым вытворцам вагонаў і цягнікоў у Беларусі. На заводзе выраблялі 2-павярховыя цягнікі «Кіс» і 1-павярховыя «Флірт», спальныя вагоны, трамваі «Мяцеліца» і цягнікі мэтро[2]. У 2020 годзе «Штадлер Менск» меў вытворчую пляцоку плошчай 5 га, у тым ліку склад і 5 цэхаў: зварачны, афарбоўкі, зборкі, запуску і мэханічнай апрацоўкі[3].

Мінуўшчына

рэдагаваць

19 сакавіка 2010 году Беларуская чыгунка і швайцарскае прадпрыемства «Штадлер» заключылі пагадненьне аб пастаўцы 6 электрацягнікоў «Флірт» для гарадзкіх лініяў і 4 — для рэгіянальных у 2011—2012 гадах. У 2011 годзе ў Беларусь паставілі 3 гарадзкіх электрацягнікі і 2 электрацягнікі рэгіянальных лініяў бізнэс-клясы. 10 верасьня 2011 году адкрылі рух гарадзкіх электрацягнікоў па маршруце Менск-Пасажырскі — Беларусь (Заслаўе). У кастрычніку 2011 году такія цягнікі пусьцілі па маршруце Менск-Пасажырскі — Рудзенск (Пухавіцкі раён). У лістападзе 2011 году адкрылі рух электрацягнікоў рэгіянальных лініяў бізнэс-клясы па маршуратах Менск — Баранавічы (Берасьцейская вобласьць) і Баранавічы — Берасьце. У сьнежні дадалі маршрут Менск — Ворша (Віцебская вобласьць). У сьнежні 2011 году «Белкамунмаш» і чыгуначны холдынг «Штадлер» (Швайцарыя) заснавалі сумеснае ААТ «Электрычны транспарт» у горадзе Фаніпалі Койданаўскага раёну (Менская вобласьць) для вытворчасьці электрацягнікоў. У 2012 годзе «Электрычны транспарт» стаў рэзыдэнтам свабоднай эканамічнай зоны «Менск». Да красавіка 2012 году паступіла яшчэ 2 рэгіянальных электрацягнікі і 1 гарадзкі. Па маршруце Менск-Пасажырскі — Беларусь перавезьлі звыш 454 000 чалавек, а рэгіянальнымі электрацягнікамі — звыш 126 000 чалавек[4]. 1 чэрвеня 2012 году «Штадлер» заключыў дамову аб укладаньні каля 50 млн эўра ў вытворчасьць электрычак у Фаніпалі[5]. 20 ліпеня 2012 году А. Лукашэнка падпісаў Указ № 322 «Аб некаторых пытаньнях арганізацыі вытворчасьці чыгуначнага і гарадзкога пасажырскага электрычнага транспарту», якім ухваліў будаўніцтва завода ў 2012—2016 гадах швайцарскім акцыянэрным таварыствам «Штадлер Рэйка» (Буснанг, кантон Тургаў). У ААТ «Электрычны транспарт» 60 % паёў набываў швайцарскі ўкладальнік, а 40 % — ААТ «Белкамунмаш» з унясеньнем маёмасьці ў статутны фонд прадпрыемства да 31 ліпеня 2012 году. Да 31 сьнежня 2020 году прадпрыемства вызвалілі ад выплаты арэнды за 18,9 га ў Койданаўскім раёне, вылучаных пад будаўніцтва. Таксама ў 2012—2016 гадах «Электрычны транспарт» вызвалілі ад падатку на дададзеную вартасьць пры ўвозе абсталяваньня для вытворчасьці гібрыдных аўтобусаў, тралейбусаў і трамваяў[6]. Пры гэтым зямельную дзялянку выдавалі ў арэнду на 99 гадоў[7].

У сакавіку 2013 году «Горадняпрамбуд» пачаў узводзіць цэх пад 2-павярховыя цягнікі для Расейскай чыгункі. Беларускіх адмыслоўцаў адправілі вучыцца зборцы цягнікоў у Швайцарыю[8]. На 22 красавіка 2013 году ўзводзімы ў Фаніпалі завод атрымаў замежныя заказы на свае будучыя электрацягнікі[9]. 6 лістапада 2013 году «Электрычны транспарт» перайменавалі ў «Штадлер Менск»[10]. У сьнежні 2013 году скончылі ўзьвядзеньне будынка плошчай 1,6 га для вытворчасьці гарадзкіх цягнікоў пад 3 маскоўскія лётнішчы на заказ ТАА «Аэраэкспрэс». На 26 лютага 2014 году 70 адмыслоўцаў заканчвалі ў Швайцарыі навучаньне[11] зварцы алюмінавых карпусоў[12]. На 27 лютага 2014 году кіраўніком ААТ «Штадлер Менск» быў Уладзімер Кароль[13]. Першы заказ налічваў 3 электрацягнікі і 18 2-павярховых вагонаў[14]. 2 чэрвеня 2014 году электрацягнікі «Штадлер» з 4-мі вагонамі сталі хадзіць па маршруце Менск — Маладэчна. Без прыпынкаў электрычнка бізнэс-клясы ішла 55 хвілінаў, што было ўдвая хутчэй за электрычку эканом-клясы. Зранку і ўвечары хадзіла па 2 такія электрацягнікі[15]. 24 верасьня 2014 году «Штадлер Менск» заключыў з Кіраўніцтвам электратранспарту Кішынёва (Малдова) пагадненьне аб пастаўках машынакамплектаў і сумеснай вытворчасьці тралейбусаў да 2018 году[16]. На 30 кастрычніка 2014 году ў «Штадлер Менск» уклалі каля 50 млн даляраў. На завод вярнуліся адмыслоўцы, якія прайшлі стажаваньне ў Швайцарыі. Прадпрыемства атрымала заказ на пастаўку 25 2-павярховых цягнікоў у Расею да чэрвеня 2016 году[17]. 13 лістапада 2014 году «Штадлер Менск» паказаў у Маскве на Беларускім вакзале першы цягнік для «Аэраэкспрэса». Пусканаладку электрычкі правялі ў Беларусі. Яе хуткасьць складала да 160 км/гадзіна[18]. Цягнік быў 4,5 мэтры шырынёй і 5,2 мэтры вышынёй[19]. 20 лістапада 2014 году ў Фаніпалі (Койданаўскі раён) адкрылі завод «Штадлер Менск» [20]. У 2014 годзе «Штадлер» выкупіў астатнія 40 % паёў «Штадлер Менск» коштам 6,9 млн эўра ў «Белкамунмаша» і стаў адзіным уласьнікам прадпрыемства[21]. У 2014 годзе «Штадлер Менск» меў свой склад плошчай 0,6 га і 4 цэхі: зварачны, афарбоўкі, зборкі і запуску[22].

16 студзеня 2015 году «Штадлер Менск» пераўтварылі з ААТ у закрытае акцыянэрнае таварыства. У фінансаваньні беларуска-швайцарскага заводу «Штадлер Менск» прымаў удзел Эўрапейскі банк рэканструкцыі і разьвіцьця (ЭБРР; Ангельшчына)[23]. 18 лютага 2015 году старшыня ЭБРР Сума Чакрабарці ўпершыню наведаў Беларусь, дзе заявіў наконт «Штадлера»: «ганаруся тым, што мы змаглі прыцягнуць у Беларусь добрых замежных інвэстараў»[24]. 27 лютага 2015 году «Штадлер Менск» і Камбарскі машынабудаўнічы завод заключылі пагадненьне аб мадэрнізацыі трамваяў ва Ўдмуртыі, што было на 30 % таньней за набыцьцё новых[25]. У лютым 2015 году трамвайны вагон «Мяцеліца» мадэлі В85300М вытворчасьці ЗАТ «Штадлер Менск» пасьпяхова прайшоў прыёмачныя выпрабаваньні і атрымаў допуск на перавозку людзей на трамвайных лініях у Расеі. У красавіку на штогадовым «Парадзе трамваяў» у Маскве «Мяцеліца» атрымала прыз сымпатыяў гледачоў. Да жніўня выпрабавальны прабег трамвая перавысіў 10 000 км, пасьля чаго «Мяцеліца» атрымала допуск да выкарыстаньня на трамвайных лініях Мытнага зьвязу ЭАЭЗ і станоўчае заключэньне ад прадпрыемства «Масгартранс». «Мяцеліцу» выпрабавалі на маршруце № 17 «Астанкіна» — «Мядзьведкава», а таксама на маршруце № 9 «Мэтро «Беларуская» — МІІТ», дзе праверылі двухбаковы рух трамвая. У жніўні пачаліся выпрабаваньні ў Самары, дзе гарвыканкам вырашыў закупіць 30 трамваяў да чэмпіянату сьвету па футболе 2018 году[26]. У верасьні 2015 году сабраныя ў Фаніпалі электрычкі «Штадлер» пусьцілі ў Азэрбайджане між Баку і Сумгаітам. Пастаўку спальных вагонаў «Штадлер» зь Беларусі заказалі на 2016 году для маршруту Баку—Тбілісі—Карс[27].

10 лютага 2016 году кіраўнік «Штадлера» Пэтэр Шпулер абвясьціў пра ўкладаньне звыш 4 млн эўра цягам 2016 году ў фаніпальскі завод[28]. З часу адкрыцьця заводу ЗАТ «Штадлер Менск» выпусьціла 26 цягнікоў, зь якіх 11 2-павярховых для маскоўскага «Аэраэкспрэса». Кіраўнік прадпрыемства Філіп Брунэр паведаміў, што 5 такіх цягнікоў паставілі да Эўрапейскіх гульняў 2015 году ў Азэрбайджан, куды пастаўку яшчэ 5 заказалі да 2017 году. Беларуская чыгунка заказала 2 міжгароднія 7-вагонныя электрычкі, кожны вагон якой зьбіралі 5 месяцаў. Абодва цягнікі абкатвалі для міжрэгіянальных лініяў бізнэс-клясы між Менскам і Гомлем[29]. Іх хуткасьць дасягала 200 км/гадзіна. На люты 2016 году пры магутнасьці вытворчасьці «Штадлер Менск» каля 120 вагонаў за год яе загрузка складала 30 %, таму ўласьнік «Штадлера» Пэтэр Шпулер перанёс у Фаніпаль некалькі заказаў зь іншых заводаў. На заводзе працавала 600 чалавек, зь якіх большасьць складалі былыя супрацоўнікі «Белкамунмашу» і «Менскага вагонарамонтнага заводу». Таксама 3 супрацоўнікі былі замежнікамі. У зборачным цэху працавала 104 адмыслоўцы, сярэдні ўзрост якіх складаў каля 30 гадоў. У стварэньне заводу «Штадлер» уклаў 50 млн эўра[21]. 8 чэрвеня 2016 году на 3-м Форуме рэгіёнаў Беларусі і Расеі «Штадлер Менск» заключыў з «Краснадарскім трамвайна-тралейбусным кіраўніцтвам» пагадненьне аб 3-месячным выпрабаваньні трамвая «Мяцеліца» з 1 ліпеня. Гэты 3-сэкцыйны нізкападлогавы трамвай мог зьмяшчаць да 250 чалавек[30]. 19 чэрвеня 2016 году з Гомля да Менску пусьцілі 7-вагонную міжгароднюю электрычку «Штадлер», выпушчаную ў Фаніпалі[31]. Такая электрычка зьмяшчала 382 сядзеньні для паяжджанаў[32]. 24 ліпеня 2016 году «Штадлер Менск» выйграў конкурс на пастаўку 23 трамваяў «Мяцеліца» для трамвайнай лініі «Транспартнай канцэсійнай кампаніі» ў Санкт-Пецярбургу (Расея). Трамваі мелі 5-гадовую гарантыю і распрацавалі сумесна зь «Белкамунмашам»[33]. 1 жніўня 2016 году кіраўнік «Штадлера» Пэтэр Шпулер паведаміў пра перанос на «Штадлер Менск» заказу Дзяржаўнай чыгункі Нарвэгіі[34]. Пры гэтым, працягвалася закупка дэталяў у «Белкамунмаша»[35]. 11 кастрычніка 2016 году Савет міністраў Рэспублікі Беларусь ухваліў Пастанову № 815, якой улучыў «Штадлер Менск» у пералік прадпрыемстваў, на набыцьцё чыіх тавараў за мяжой выдаюць банкаўскія пазыкі[36]. 22 лістапада 2016 году мэр чэскай Остравы Томаш Мацура паведаміў пра перамогу «Штадлера Менску» у тэндэры на пастаўку 40 трамваяў «Мяцеліца» да канца 2020 году. Зь іх першыя 10 трамваяў мелі паступіць цягам 2017 году[37].

27 студзеня 2017 году кіраўнік ЗАТ «Штадлер Менск» Філіп Брунэр паведаміў пра дамову на зборку 10 электрацягнікоў для 3-й лініі Менскага мэтро. Таксама завод атрымаў заказ на пастаўку электрацягнікоў для Грузінскай чыгункі[38]. 16 чэрвеня 2017 году Брунэр паведаміў пра вугорскую замову 40 2-павярховых цягнікоў даўжынёй па 150 мэтраў. Пастаўку мелі пачаць у 2018 годзе. Пры гэтым, 70 % дададзенай вартасьці прадугледжвалася стварыць на заводзе ў Фаніпалі[39]. 26 чэрвеня 2017 году галоўны канструктар прадпрыемства Аляксей Кавецкі паведаміў, што пачалася абкатка вагонаў 6 з 23 трамваяў для Санкт-Пецярбурга. Гэтыя трамваі маглі зьмясьціць да 376 паяжджанаў кожны і мелі даўжыню 3-сэкцыйнага салёну звыш 33 мэтраў[40]. Таксама трамваі «Мяцеліца» мадэлі В85600М налічвалі 66 сядзячых месцаў, разьвівалі хуткасьць да 75 км/гадзіна і мелі сумарную магутнасьць рухавікоў 560 кіляват[41]. 1 жніўня «Штадлер Менск» прадставіў першую партыю з 6 трамваяў для Санкт-Пецярбурга, якія мелі па 8 электрарухавікоў і зьбіраліся паставіць да 1 лістапада. Згодна з кантрактам да канца 2017 году мелі паставіць яшчэ 3 трамваі і 14 — у 2018 годзе[42]. Пры гэтым, трамвай «Мяцеліца» на 85 % распрацоўкай канструктараў з Фаніпаля і пастаўляўся ў Пецярбург пад назвай «Чыжык»[43]. На 5 жніўня трамвай «Мяцеліца» ўжо камэрцыйна выкарыстоўвалі ў Менску[44]. Яго дызайн распрацавалі адмыслоўцы Аб’яднанага інстытуту машынабудаваньня НАНБ. 3 верасьня 2017 году трамвай прадставілі ў Маскве (Расея)[45]. 28 кастрычніка 2017 году «Аэраэкспрэс» запусьціў сабраныя ў Беларусі цягнікі «Кіс» па маршруце Кіеўскі вакзал — аэрапорт Унукава ў Маскве[46]. На лістапад 2017 году ў Грузіі пачалі хадзіць беларускія цягнікі «Штадлер» па маршруце Батумі—Тбілісі[47].

12 студзеня 2018 году кіраўнік прадпрыемства Філіп Брунэр паведаміў, што заказ на пастаўку 10 электрацягнікаў для Менскага мэтрапалітэну разьлічаны да 2021 году[48]. На 1 траўня 2018 году ў асноўны капітал ЗАТ «Штадлер Менск» уклалі 83,8 млн рублёў (41,1 млн $). З часу пуску завода вырабілі 104 вагоны і 21 цягнік, у тым ліку 12 4-вагонных цягнікоў, 9 6-вагонных 2-павярховых цягнікоў «Кіс» і 2 7-вагонныя цягнікі «Флірт». Агулам лякаматывы і трамваі паставілі ў 2 краіны Азіі — Азэрбайджан і Грузію, а таксама ў 3 краіны Эўропы — Польшчу, Расею і Швайцарыю[49]. 29 траўня 2018 году старшыня «Штадлера» Пэтэр Шпулер паведаміў пра выйгрыш тэндэра на пастаўку трамваяў у Балівію для гораду Качабамба, для якога ўсю партыю мелі вырабіць у Фаніпалі. На той час 9 цягнікоў прадалі ў Азэрбайджан і 4 у Грузію. Пэтэр Шпулер таксама згадаў пра намеры: 1) стварыць у Фаніпалі вытворчасьць пераўтваральнікаў для трамваяў і цягнікоў, каб прадаваць у тым ліку ў Заходнюю Эўропу; 2) а таксама пашырыць вытворчасьць вагонных кузаваў да 300 за год. Абодва захады ацэньваліся ў амаль 25 млн эўра ўкладаньняў. У далейшым Шпулер пажадаў пашырыць выраб вагонных кузаваў да 450, што мела каштаваць яшчэ звыш 10 млн эўра[50]. 30 траўня 2018 году «Штадлер Менск» пачаў выраб 10 4-х- і 5-вагонных цягнікоў для Менскага мэтрапалітэну[51]. На чэрвень 2018 году загрузка вытворчасьці складала 150 вагонаў за год, у тым ліку ў верасьні мелі пачаць поўны выраб 16 5-вагонных цягнікоў для Нарвэгіі, які зьбіраліся скончыць улетку 2019 году. Плошча прадпрыемства складала 19 гектараў, зь якіх 3,5 га прыпадала на вытворчыя памяшканьні[52]. 16 кастрычніка 2018 году кіраўнік прадпрыемства Філіп Брунэр паведаміў, што цягнік для мэтро створаць цалкам з алюміну, а гарантыя складзе 50 гадоў без пачынкі. Першы зь 10 цягнікоў прызначаўся для 2-й лініі Менскага мэтро[53]. У той дзень прадстаўнікі ўраду Балівіі наведалі «Штадлер Менск», дзе азнаёміліся са зборкай 12 заказаных для мэгаполіса Качабамба трамваяў «Мяцеліца»[54].

18 студзеня 2019 году Беларуская чыгунка заказала для міжрэгіянальных лініяў 10 5-вагонных цягнікоў «Флірт» на 260 месцаў кожны. Іх хуткасьць дасягала 160 км/гадзіна[55]. 20 сакавіка 2019 году «Штадлер Менск» прадставіў першы 4-вагонны цягнік для Менскага мэтрапалітэну[56]. Ён налічваў 168 сядзячых месцаў і разганяўся да 80 км/гадзіна. Вагоны злучаліся скразным праходам з шырокім пераходам[57]. Даўжыня 4-вагоннага цягніка складала 78,4 мэтры, 5-вагоннага — 97,65 м, а гарантыйны прабег — 560 000 км. Дамову аб куплі адпаведных вагонаў для Менскага мэтрапалітэну заключылі на 122,25 млн рублёў (58,53 млн $)[58]. На той час магутнасьць завода вырасла да 300 вагонаў за год. Сярэдні заробак на прадпрыемстве складаў 2000 рублёў (957 $)[59]. Сярод іншага, «Штадлер Менск» пачаў выраб электрацягнікоў для Славеніі. Цягам 2019 году Менскі мэтрапалітэн меў атрымаць 6 цягнікоў і яшчэ 4 у 2020-м[60]. На прадпрыемстве налічвалася 1000 працаўнікоў, на якіх прыпадала 1,2 млн вытворчых гадзінаў за год праз працу на поўнай магутнасьці заводу[61]. Ад часу заснаваньня абсяг укладаньняў у прадпрыемства склаў каля 90 млн эўра[62]. На 16 красавіка 2019 году на заводзе «Штадлер Менск» вырабілі 1-ы кузаў дызэль-цягніка «Флірт» для «Славенскай чыгункі»[63]. На 11 чэрвеня 2019 году на заводзе ўжо працавала 1200 чалавек. Дзейнічалі зварачная і фарбавальная вытворчасьці, цэхі зборкі і запуску. У 2019 годзе 70 % вырабаў прызначалася для 3-х краінаў Эўропы — Вугоршчыны, Нарвэгіі і Славеніі, а рэшта для Азэрбайджану, Балівіі, Грузіі і Расеі[64]. 5 лістапада 2019 году «Штадлер Менск» паказаў электрацягнік мадэлі М110 для Менскага мэтрапалітэну, які прайшоў выпрабаваньне і абкатку. Два такія 4-вагонныя цягнікі ўжо знаходзіліся ў электрадэпо. Выпрабаваньні з красавіка па верасень улучалі тармазныя, дынаміка-трываласныя для апорных канструкцыяў і на плаўнасьць ходу, цягава-энэргетычныя, санітарна-гігіенічныя і на электрамагнітную сумяшчальнасьць[65].

4 лютага 2020 году цягнік «Штадлер» прыняў першых паяжджанаў на «Магілёўскай» станцыі мэтро і двойчы праехаў да станцыі «Каменная Горка» і назад[66]. Пры канцы траўня 2020 году для Менскага мэтро паставілі апошні 10-ы цягнік зь 5-ю вагонамі. 22 ліпеня 2020 году падпісалі акт адпаведнасьці канструкцыі ўсіх 10 цягнікоў патрабаваньням бясьпекі пасьля прыёмачных выпрабаваньняў. Таксама электрацягнік М110 перамог на конкурсе «Найлепшыя тавары Рэспублікі Беларусь» 2019 году ў намінацыі «Прадукцыя вытворча-тэхнічнага прызначэньня»[67]. 11 жніўня 2020 году «Беларусбанк» ажыцьцявіў 1-ю выбарку пазыкі на 15 зь 90 млн эўра паводле пагадненьня са «Зьвязам швайцарскіх банкаў» для аплаты 1-й партыі кузаваў цягнікаў «Флірт». Іх мелі сабраць у Фаніпалі для міжрэгіянальных лініяў Беларускай чыгункі[68]. 27 кастрычніка 2020 году кіраўнік ЗАТ «Штадлер Менск» Філіп Брунэр прадставіў новы корпус вытворчай магутнасьцю 450 сілавых ператваральнікаў за год пры 2-зьменнай працы 140 чалавек. Такімі ператваральнікамі абсталёўвалі трамваі «Мяцеліца» і цягнікі Менскага мэтро. Адначасна будавалі 2 склады плошчай 1,8 га і 3 вытворчыя будынкі плошчай 0,7 га для пашырэньня цэхаў апрацоўкі, кузава і запуску рухомага складу. Іх адкрыцьцё мела пышырыць вытворчасьць з 400 вагонаў у 2020 годзе да 500 у 2021-м. У 2020 годзе вялася вытворчасьць 10 5-вагонных электрацягнікоў «Флірт» для Беларускай чыгункі, 4 электрацягнікоў «Флірт» з дызэль-электрычным прыводам і 6 электрацягнікоў «Флірт» для «Азэрбайджанскай чыгункі», 155 вагонаў электрацягніка для Нарвэскай дзяржаўнай чыгункі і 40 2-павярховых вагонаў для «Вугорскай дзяржаўнай чыгункі». Таксама пастаўляліся алюмінавыя кузавы і электрадэталі ў Гішпанію, Нямеччыну, Польшчу і Швайцарыю. Прадпрыемства працавала ў 3 зьмены, а звыш 500 супрацоўнікаў штодня дастаўлялі з Койданава і Менску на службовым аўтобусе[69]. 6 лістапада 2020 году адкрылі 3-ю лінію Менскага мэтро, якую абсталявалі вырабленымі ў Фаніпалі цягнікамі «Штадлер»[70].

Крыніцы

рэдагаваць
  1. ^ Аляксандр Бенько. "Штадлер" інвесціруе ў завод у Беларусі € 4-5 млн // Беларусь Сегодня, 11 лютага 2016
  2. ^ ЗАТ «Штадлер Менск», Менск, Беларусь (рас.) // Рэйкавае АТ «Штадлер», 2021 г. Праверана 19 лютага 2021 г.
  3. ^ Диана Шибковская. Фанипольский завод в 2022 году станет самым мощным в группе «Штадлер» // mlyn.by, 27 кастрычніка 2020
  4. ^ БЧ плянуе павышаць хуткасьць руху пасажырскіх цягнікоў // Беларускае тэлеграфнае агенцтва, 10 красавіка 2012 г. Праверана 19 лютага 2021 г.
  5. ^ Надзея Радзівон. Амаль 50 млн эўра будзе ўкладзена на першым этапе ў вытворчасьць швайцарскіх электрычак у Менскай вобласьці // БелТА, 1 чэрвеня 2012 г. Праверана 19 лютага 2021 г.
  6. ^ У Беларусі арганізуецца сумесная вытворчасьць тралейбусаў, трамваяў і гібрыдных аўтобусаў // БелТА, 24 ліпеня 2012 г. Праверана 19 лютага 2021 г.
  7. ^ А. Лукашэнка. Указ прэзыдэнта Рэспублікі Беларусь ад 20 ліпеня 2012 № 322 «Аб некаторых пытаньнях арганізацыі вытворчасьці чыгуначнага і гарадзкога пасажырскага электрычнага транспарту» (рас.) // Нацыянальны прававы інтэрнэт-партал Рэспублікі Беларусь, 24 ліпеня 2012 г. Праверана 19 лютага 2021 г.
  8. ^ Вадзім Шчаглоў. У Фаніпалі будуюць завод па зборцы беларуска-швайцарскіх электрычак // Белтэлерадыёкампанія, 10 жніўня 2013 г. Праверана 19 лютага 2021 г.
  9. ^ «Стрыжнявая ідэя для Беларусі — ідэя абнаўленьня» // Газэта «Зьвязда», 22 красавіка 2013 г. Праверана 19 лютага 2021 г.
  10. ^ Першыя тры электрацягнікі плянуецца выпусьціць на швайцарска-беларускім заводзе ў Фаніпалі да канца году // БелТА, 24 сакавіка 2014 г. Праверана 19 лютага 2021 г.
  11. ^ Двухпавярховыя гарадзкія цягнікі для Масквы // Белтэлерадыёкампанія, 26 лютага 2014 г. Праверана 19 лютага 2021 г.
  12. ^ Справа прэстыжу // Зьвязда : газэта. — 28 лютага 2014. — № 38 (27648). — С. 1. — ISSN 1990-763x.
  13. ^ Сьвятлана Канапацкая. Важны інструмэнт у справе разьвіцьця эканомікі // Белтэлерадыёкампанія, 27 лютага 2014 г. Праверана 19 лютага 2021 г.
  14. ^ Аляксей Кандраценка. Менская вобласьць пашырае гандлёва-эканамічныя сувязі з рэгіёнамі Расеі // Белтэлерадыёкампанія, 27 лютага 2014 г. Праверана 19 лютага 2021 г.
  15. ^ Менш як за гадзіну зь Менска да Маладэчна // Белтэлерадыёкампанія, 2 чэрвеня 2014 г. Праверана 19 лютага 2021 г.
  16. ^ Дружба, правераная часам // Зьвязда. — 26 верасьня 2014. — № 183 (27793). — С. 1, 2.
  17. ^ Дар'я Белавусава-Пятроўская. Беларусь і Швайцарыя: вынікі супрацоўніцтва і пэрспэктывы // Белтэлерадыёкампанія, 30 кастрычніка 2014 г. Праверана 19 лютага 2021 г.
  18. ^ Двухпавярховы аэраэкспрэс беларуска-швэйцарскай вытворчасьці прыбыў у Маскву // Белтэлерадыёкампанія, 13 лістапада 2014 г. Праверана 19 лютага 2021 г.
  19. ^ Максім Кароткін. У Маскве прэзэнтавалі электрычкі беларуска-швайцарскай вытворчасьці // Белтэлерадыёкампанія, 13 лістапада 2014 г. Праверана 19 лютага 2021 г.
  20. ^ Сяргей Гусачэнка. «Штадлер Менск» - адзін з самых пасьпяховых сумесных праектаў // Белтэлерадыёкампанія, 20 лістапада 2014 г. Праверана 19 лютага 2021 г.
  21. ^ а б Сяргей Куркач. Сёлета «Штадлер Менск» атрымае яшчэ каля 5 млн эўра інвэстыцый // Зьвязда. — 19 лютага 2016. — № 32 (28142). — С. 4.
  22. ^ Экскурсія па заводзе «Штадлер Менск» (рас.) // Партал «Вагон.by», 2021 г. Праверана 19 лютага 2021 г.
  23. ^ Прэзыдэнт ЭБРР упершыню наведае Беларусь // БелТА, 13 лютага 2015 г. Праверана 19 лютага 2021 г.
  24. ^ Сумленнасьць, надзейнасьць і мэтанакіраванасьць // Зьвязда. — 19 лютага 2015. — № 32 (27890). — С. 2.
  25. ^ Беларускія трамваі будуць курсіраваць па рэйках Уфы і Іжэўска // Белтэлерадыёкампанія, 27 лютага 2015 г. Праверана 19 лютага 2021 г.
  26. ^ Сяргей Куркач. 10 000 км на трамваі — «палёт» нармальны // Зьвязда. — 1 жніўня 2015. — № 145 (28003). — С. 4.
  27. ^ Вераніка Бута, тэлеканал «Беларусь 1». Бліжэй, чым на карце // Белтэлерадыёкампанія, 29 лістапада 2015 г. Праверана 19 лютага 2021 г.
  28. ^ Кампанія «Штадлер» плянуе інвэставаць у 2016 годзе 4-5 млн эўра ў завод у Фаніпалі // БелТА, 10 лютага 2016 г. Праверана 19 лютага 2021 г.
  29. ^ Аляксей Кандраценка, тэлеканал «Беларусь 1». Цягнікі міжрэгіянальных лініяў бізнэс-клясы зьвяжуць сталіцу і Гомель // Белтэлерадыёкампанія, 10 лютага 2016 г. Праверана 19 лютага 2021 г.
  30. ^ Канстанцін Чалабаў. Беларускі трамвай «Штадлер» з 1 ліпеня будуць тэставаць у Краснадары // Радыё «Спадарожнік», 9 верасьня 2016 г. Праверана 19 лютага 2021 г.
  31. ^ Натальля Брэвус, тэлеканал «Беларусь 1». Працоўная паездка Аляксандра Лукашэнкі ў Гомельскую вобласьць // Белтэлерадыёкампанія, 19 чэрвеня 2016 г. Праверана 19 лютага 2021 г.
  32. ^ Марыя Амеліна. Гомель праводзіў першы беларускі «Штадлер» у Менск // Радыё «Спадарожнік», 3 жніўня 2016 г. Праверана 19 лютага 2021 г.
  33. ^ «Штадлер» будзе зьбіраць у Менску трамваі для прыватнай лініі ў Пецярбургу // Радыё «Спадарожнік», 24 ліпеня 2016 г. Праверана 19 лютага 2021 г.
  34. ^ Завод «Штадлер Менск» выканае заказ дзяржаўнай чыгункі Нарвэгіі // БелТА, 1 жніўня 2016 г. Праверана 19 лютага 2021 г.
  35. ^ Аляксандар Лукашэнка сустрэўся з гендырэктарам і ўладальнікам кампаніі «Штадлер Рэйл Груп» Пэтэрам Шпулерам // Белтэлерадыёкампанія, 1 жніўня 2016 г. Праверана 19 лютага 2021 г.
  36. ^ «Штадлер Менск» уключаны ў пералік арганізацый, на прадукцыю якіх за мяжой выдаюцца крэдыты // БелТА, 12 кастрычніка 2016 г. Праверана 19 лютага 2021 г.
  37. ^ Канстанцін Чалабаў. Беларускі «Штадлер» паставіць у Чэхію 40 трамваяў «Мяцеліца» // Радыё «Спадарожнік», 23 лістапада 2016 г. Праверана 19 лютага 2021 г.
  38. ^ «Штадлеры» ў Менскім мэтро // Белтэлерадыёкампанія, 27 студзеня 2017 г. Праверана 19 лютага 2021 г.
  39. ^ Цягнікі «Штадлер» для менскага мэтро будуць выпушчаныя ў Беларусі // Газэта «Зьвязда», 16 чэрвеня 2017 г. Праверана 19 лютага 2021 г.
  40. ^ «Штадлер Менск» паставіць у Санкт-Пецярбург 23 трамваі // Газэта «Зьвязда», 26 чэрвеня 2017 г. Праверана 19 лютага 2021 г.
  41. ^ Трамваі беларускай вытворчасьці для Санкт-Пецярбурга // БелТА, 29 чэрвеня 2017 г. Праверана 19 лютага 2021 г.
  42. ^ «Штадлер Менск» прэзэнтаваў першую партыю трамваяў «Мяцеліца» для Санкт-Пецярбурга // БелТА, 1 жніўня 2017 г. Праверана 19 лютага 2021 г.
  43. ^ Аляксей Кандраценка, тэлеканал «Беларусь 1». «Штадлер Менск» афіцыйна прадэманстраваў найноўшыя трамваі // Белтэлерадыёкампанія, 1 жніўня 2017 г. Праверана 19 лютага 2021 г.
  44. ^ Перадача «Краіна», тэлеканал «Беларусь 1». «Штадлер Менск» афіцыйна прадэманстраваў найноўшыя трамваі // Белтэлерадыёкампанія, 5 жніўня 2017 г. Праверана 19 лютага 2021 г.
  45. ^ Тэлеканал «Беларусь 1». Трамвай новага пакаленьня «Мяцеліца» выходзіць на расейскія рэйкі // Белтэлерадыёкампанія, 3 верасьня 2017 г. Праверана 19 лютага 2021 г.
  46. ^ Канстанцін Чалабаў. «Аэраэкспрэс» запусьціў беларускія цягнікі «Штадлер» ва Ўнукава // Радыё «Спадарожнік», 28 кастрычніка 2017 г. Праверана 19 лютага 2021 г.
  47. ^ Вераніка Бута, тэлеканал «Беларусь 1». Тавараабарот Беларусі і Грузіі стаў рэкордным за апошнія 5 гадоў // Белтэлерадыёкампанія, 14 лістапада 2017 г. Праверана 19 лютага 2021 г.
  48. ^ Тэлеканал «Беларусь 1». Сталіца абнаўляе парк грамадскага транспарту // Белтэлерадыёкампанія, 12 студзеня 2018 г. Праверана 19 лютага 2021 г.
  49. ^ Уладзімер Мацьвееў. Разьвіцьцё вытворчасьці «Штадлер» у Беларусі абмеркаваньне на сустрэчы Лукашэнкі з Пэтэрам Шпулерам // БелТА, 29 траўня 2018 г. Праверана 19 лютага 2021 г.
  50. ^ Уладзімер Мацьвееў. «Штадлер» плянуе дадаткова інвэставаць у разьвіцьцё вытворчасьці ў Беларусі каля 35 млн эўра // БелТА, 29 траўня 2018 г. Праверана 19 лютага 2021 г.
  51. ^ Тэлеканал «Беларусь 1». «Штадлер Менск» пачаў ствараць новыя цягнікі для Менскага мэтрапалітэна // Белтэлерадыёкампанія, 30 траўня 2018 г. Праверана 19 лютага 2021 г.
  52. ^ «Штадлер Менск» плянуе да канца году падвоіць вытворчыя магутнасьці // БелТА, 26 чэрвеня 2018 г. Праверана 19 лютага 2021 г.
  53. ^ «Штадлер Менск» выпусьціць першы састаў для менскага мэтро да канца году // БелТА, 16 кастрычніка 2018 г. Праверана 19 лютага 2021 г.
  54. ^ Аляксей Кандраценка, тэлеканал «Беларусь 1». Дэлегацыя з Балівіі наведала «Штадлер Менск». Тэст-драйв «Мяцеліцы» // Белтэлерадыёкампанія, 16 кастрычніка 2018 г. Праверана 19 лютага 2021 г.
  55. ^ БЧ купіць 10 цягнікоў «Штадлер» з віп-месцамі // Радыё «Спадарожнік», 19 студзеня 2019 г. Праверана 19 лютага 2021 г.
  56. ^ «Штадлер» і Менскі мэтрапалітэн прэзэнтавалі цягнік для сталічнай падземкі // БелТА, 20 сакавіка 2019 г. Праверана 19 лютага 2021 г.
  57. ^ Сяргей Сацюк, БелаПАН. Фотафакт: як выглядаюць новыя цягнікі для менскага мэтро // Радыё «Спадарожнік», 20 сакавіка 2019 г. Праверана 19 лютага 2021 г.
  58. ^ Сяргей Куркач. Пасьлязаўтра ўжо блізка // Зьвязда. — 22 сакавіка 2019. — № 54 (28921). — С. 2.
  59. ^ Анастасія Бенедзісюк, тэлеканал «Беларусь 1». «Штадлер Менск» прадставіў першы цягнік для сталічнага мэтро // Белтэлерадыёкампанія, 20 сакавіка 2019 г. Праверана 19 лютага 2021 г.
  60. ^ Юры Арэшкін. Рэалізацыя сумесных праектаў са «Штадлерам» сур'ёзна ўзнімае імідж Беларусі - Лукашэнка // БелТА, 21 сакавіка 2019 г. Праверана 19 лютага 2021 г.
  61. ^ Уладзіслаў Лукашэвіч. Рэалізацыя праектаў са «Штадлер» сур’ёзна падымае імідж Беларусі // Газэта «Зьвязда», 21 сакавіка 2019 г. Праверана 19 лютага 2021 г.
  62. ^ Вераніка Бута, тэлеканал «Беларусь 1». Праекты завода «Штадлер Менск» абмеркавалі на сустрэчы ў прэзыдэнта // Белтэлерадыёкампанія, 21 сакавіка 2019 г. Праверана 19 лютага 2021 г.
  63. ^ Сяргей Куркач. Каапэрацыя ў Эўропе // Зьвязда. — 17 красавіка 2019. — № 72 (28939). — С. 3.
  64. ^ Сяргей Куркач. Фаніпальскія трамваі паедуць у Балівію // Зьвязда. — 12 чэрвеня 2019. — № 108 (28975). — С. 3.
  65. ^ «Штадлер Менск» паказаў новы электрацягнік для сталічнай падземкі // БелТА, 5 лістапада 2019 г. Праверана 19 лютага 2021 г.
  66. ^ Надзея Бужан. Новы «Штадлер» у менскім мэтро ўпершыню выйшаў на лінію з пасажырамі // Партал «Наша ніва», 5 лютага 2020 г. Праверана 19 лютага 2021 г.
  67. ^ Сяргей Куркач. На «дзясятку» // Зьвязда. — 23 ліпеня 2020. — № 141 (29255). — С. 3.
  68. ^ «Беларусбанк» і швайцарскі «ЗШБ» прафінансуюць куплю цягнікоў «Штадлер» коштам больш за 90 млн эўра // БелТА, 11 жніўня 2020 г. Праверана 19 лютага 2021 г.
  69. ^ Турчын: на «Штадлер Менск» ня толькі пасьпяхова разьвіваюць вытворчасьць, але і клапоцяцца аб працоўных // БелТА, 27 кастрычніка 2020 г. Праверана 19 лютага 2021 г.
  70. ^ Лукашэнка пра адкрыцьцё 3-й лініі метро: гэта паказьнік нашай сацыяльнай і палітычнай устойлівасьці // БелТА, 6 лістапада 2020 г. Праверана 19 лютага 2021 г.

Вонкавыя спасылкі

рэдагаваць
Атрымана з «https://be-tarask.wikipedia.org/w/index.php?title=Штадлер_Менск&oldid=2316907»