Эйка
Эйка (Айка), Эйх — мужчынскае імя і вытворнае ад яго прозьвішча.
| Эйка лац. Ejka | |
| Eicho | |
| Паходжаньне | |
|---|---|
| Мова(-ы) | германскія |
| Іншыя формы | |
| Варыянт(ы) | Эйх, Айка |
| Зьвязаныя імёны | Эйкель, Эйгант, Айгуста, Эйбар, Эйбарт, Эйбут, Эварт, Эйвід, Эйвільд, Эвінт, Эйгаўд, Эйгела, Эйгер, Эйгерд, Эйгін, Эйгінт, Эйкар, Эйруд, Эйман, Эймін, Эймонт, Эймут, Эйнар, Эрык, Эйрым Ботэй |
| Зьвязаныя артыкулы | |
| якія пачынаюцца з «Эйка» | |
Паходжаньне рэдагаваць
- Асноўны артыкул: Імёны ліцьвінаў
Айка, Эйка або Эйх (Aico, Eicho, Eich) — імя германскага паходжаньня[1]. Іменная аснова эйх- (айк-) / -эй- (-ай-) паходзіць ад гоцкага aigan 'мець, валодаць'[1] або адпавядае аснове ег- (аг-, ек-) (утварылася ў выніку пераходу g' > j[2]) і паходзіць ад гоцкага agi 'лязо, булат, меч'[3]. Сярод ліцьвінаў бытавалі імёны Эйкель, Эйгант, Эйбар, Эйбарт (Эбарт, Эберт), Эварт, Эйвід, Эйвільд (Эвільд, Эвільт), Эвінт, Эйгаўд, Эйгела (Эгела, Эйгала), Эйгер (Эгер), Эйгерд (Эйгард, Эгерд), Эйгін, Эйгінт (Эйгент, Эгінт), Эйкар, Эйруд, Эйман (Эйхман), Эймант (Эймунд, Эймунт, Эмант), Эймут, Эйнар (Айнар), Эрык (Эйрых, Ірык, Арык), Ботэй. Адзначаліся германскія імёны Eichele, Eigant, Eyber, Eibert (Ebart), Ewart, Övid, Evilda, Evind (Eivind), Eygautr (Øygautr), Eigel, ØygæiRR (Eigar), Eigardus (Eygerðr), Eigina, Eigint, Eckher, Eirodus, Eimann (Eichmann), Eymunt (Eymundus), Eimuth, Einar (Ainar), Erich (Eurich, Erik, Yric, Orikus), Bótey.
Этымалягічны слоўнік старапольскіх асабовых імёнаў, выдадзены Польскай акадэміяй навук, адзначае гістарычнае бытаваньне ў Польшчы германскага імя Eiko[4].
У Прусіі бытавалі імёны Aycke (1446 і 1448 гады)[5], Eykel[a] (1409 год)[7], Eygayle / Egel / Eigel[b] (1331, 1419 і 1425 гады)[7], Eyman[c] (1387 год)[7], Eymant[d] (1392, 1399 і 1409 гады)[7], Eryke[e] (1401 год)[7]. У 1638 годзе ў Каралявецкім унівэрсытэце навучаўся Hieronymus Eich, Regiomontanus Borussus[13].
У Польшчы ў 1531 годзе адзначалася прозьвішча Eich[14].
Варыянты імя ў гістарычных крыніцах: обдержащу Кыевъ Ярославу бояриномъ своимъ Еиковичемь Дмитромъ (Галіцка-Валынскі летапіс); людеи наших шести служебъ, на имя… а Станка, а Римша, а Михна Еиковичовъ (25 ліпеня 1503 году)[15]; nobiles… Gregorius Heyko cum fratribus Bartholomeo et Matia (6 сьнежня 1522 году)[16]; Петко Еиковичъ… Ян Еиковичъ… Еико Янович (XVI ст.)[17]; wielebnemu oycu Oykowiczowi, swieszczennikowi Ostromeczowskiemu (17 ліпеня 1738 году)[18][f].
Носьбіты рэдагаваць
- Зьміцер Эйкавіч — кіеўскі баярын, які ўпамінаецца пад 1245 годам
- Эйка — малапольскі рыцар з Галковіцаў, яго сын Мікалай упамінаецца ў 1391 годзе[25]
- Станіслаў Эйкавіч — вучань Віленскай гімназіі, удзельнік нацыянальна-вызвольнага паўстаньня 1863—1864 гадоў[26]
Заўвагі рэдагаваць
- ^ Адзначалася старажытнае германскае імя Eichele (Aigil)[6]
- ^ Адзначалася германскае імя Eigel[8][9]
- ^ Адзначалася германскае імя Eimann[10]
- ^ Адзначалася германскае імя Eymunt[11]
- ^ Адзначалася старажытнае германскае імя Eric (Erich)[12]
- ^ Таксама:
- Эйла (адзначалася старажытнае германскае імя Eilo[19]): Ejlowicz (1771—1772 гады)[20];
- Айкша: et Aykszy Olyazar (14 жніўня 1358 году)[21];
- Эйвіл: Helena Jafiuciowa Ejwiłowa (1690 год)[22], Эйвілы (Ejwiłł) — літоўскі шляхецкі род зь Вількамірскага павету[23];
- Эйконт: Борису Еиконтовичу земля пустая на Суколде (9 лістапада 1449 году)[24]
Крыніцы рэдагаваць
- ^ а б Förstemann E. W. Altdeutsches Namenbuch. Bd. 1: Personennamen. — Bonn, 1900. S. 47.
- ^ Słownik etymologiczno-motywacyjny staropolskich nazw osobowych. T. 5: Nazwy osobowe pochodzenia niemieckiego. — Kraków, 1997. S. 39.
- ^ Дайліда А. Пачаткі Вялікага княства Літоўскага: ад стварэння да Крэўскай уніі / Рэц. С. Тарасаў. — Менск, 2019. С. 19.
- ^ Słownik etymologiczno-motywacyjny staropolskich nazw osobowych. T. 5: Nazwy osobowe pochodzenia niemieckiego. — Kraków, 1997. S. 40.
- ^ Trautmann R. Die altpreußischen Personennamen. — Göttingen, 1925. S. 11.
- ^ Förstemann E. W. Altdeutsches Namenbuch. Bd. 1: Personennamen. — Bonn, 1900. S. 47.
- ^ а б в г д Trautmann R. Die altpreußischen Personennamen. — Göttingen, 1925. S. 27.
- ^ Alhaug G. 10 001 navn: norsk fornavnleksikon. — Cappelen Damm, 2011.
- ^ Eigel, Nordic Names
- ^ Heintze A. Die deutschen Familien-Namen, geschichtlich, geographisch, sprachlich. — Halle, 1903. S. 96, 130.
- ^ Naumann H. Altnordische Namenstudien. — Berlin, 1912. S. 54.
- ^ Förstemann E. W. Altdeutsches Namenbuch. Bd. 1: Personennamen. — Bonn, 1900. S. 24, 465.
- ^ Die matrikel der Universität Königsberg i. Pr. Bd. 1: Die Immatrikulationen von 1544—1656. — Leipzig, 1910. S. 393.
- ^ Antroponimia Polski od XVI do końca XVIII wieku. T. 1: A—G. — Kraków, 2007. S. 426.
- ^ Lietuvos Metrika. Knyga 5 (1427—1506). — Vilnius, 2014. P. 379.
- ^ Rowell S. C. Acta primae visitationis diocesis vilnensis anno domini 1522 peractae. Vilniaus Kapitulos Archyvo Liber IIb atkūrimas. — Vilnius, 2015. P. 151.
- ^ Istorijos archyvas. T. 1: XVI amžiaus Lietuvos inventoriai. — Kaunas, 1934. P. 10.
- ^ Акты издаваемые Виленской археографической комиссией. Т. 3. Акты Брестского гродского суда. — Вильна, 1870. С. 177.
- ^ Förstemann E. W. Altdeutsches Namenbuch. Bd. 1: Personennamen. — Bonn, 1900. S. 28.
- ^ Antroponimia Polski od XVI do końca XVIII wieku. T. 1: A—G. — Kraków, 2007. S. 526.
- ^ Kodeks dyplomatyczny Księstwa Mazowieckiego. — Warszawa, 1863. S. 73.
- ^ Metryka Litewska. Rejestry podymnego Welkiego Ksiestwa. Województwo wileńskie 1690 r. — Warszawa, 1989. S. 245.
- ^ Ciechanowicz J. Rody rycerskie Wielkiego Księstwa Litewskiego. T. 6. — Rzeszów, 2006. S. 118.
- ^ Lietuvos Metrika. Knyga 3 (1440—1498). — Vilnius, 1998. P. 65.
- ^ Piekosiński F. Rycerstwo polskie wieków średnich. T. 3. — Kraków, 1901. S. 489.
- ^ Восстание в Литве и Белоруссии, 1863-1864 гг. — М., 1965. С. 582.