Калінінград

Калінінгра́д (традыцыйная беларуская назва — Карале́вец, Караляве́ц; па-расейску: Калининград, да 4 чэрвеня 1946 году — Кёніґсбэрґ, па-нямецку: Königsberg, па-польску: Królewiec) — горад у Расейскай Фэдэрацыі, сталіца Калінінградзкае вобласьці і гістарычная сталіца Прусіі.

Калінінград
рас. Калининград
Стары Кёнінґсбэрґ сярод сучаснага Калінінграду
Герб Калінінграду Сьцяг Калінінграду
Першыя згадкі:	1256
Горад з:	1286
Былыя назвы:	да 1255 году — Тувангстэ да 1946 году — Кёніґсбэрґ
Краіна:	Расея
Суб’ект фэдэрацыі:	Калінінградзкая вобласьць
Мэр:	Яўген Любівы[d]
Плошча:	215,7 км²
Вышыня:	4,8 м н. у. м.
Насельніцтва
колькасьць:	489 735 чал. (2023)
шчыльнасьць:
аглямэрацыя:	~800 000 чал.
Тэлефонны код:	+7 4012
Паштовы індэкс:	236ХХХ
Нумарны знак:	39
Геаграфічныя каардынаты:	54°43′0″ пн. ш. 20°30′0″ у. д.
Калінінград на мапе Расеі Калінінград
Галерэя здымкаў у Вікісховішчы
http://www.klgd.ru/

Гісторыя

Горад быў заснаваны ў 1256 годзе крыжакамі Тэўтонскага ордэну. Горад стаў сябрам Ганзейскай лігі, з 1457 году — галоўнай рэзыдэнцыяй Тэўтонскага ордэну, з 1525 году — мірской сталіцай Прускага княства. У розныя часы горад на непрацяглы час быў у складзе Рэчы Паспалітай і Расейскай імпэрыі. Каралявец быў важным адукацыйным цэнтрам дзякуючы ўнівэрсытэту Альбэртына, заснаванаму ў 1544 годзе князям Альбэртам Прускім. У 1701 годзе князь Фрыдрых III быў каранаваны ў якасьці караля Фрыдрыха I.

Пасьля Першай сусьветнай вайны горад разам з усёй Усходняй Прусіяй быў адрэзаны ад асноўнай тэрыторыі Нямеччыны «Польскім калідорам».

У 1944 годзе Каралявец моцна пацярпеў ад брытанскага авіябамбаваньня і за некалькі дзён згарэў. У красавіку 1945 году горад быў захоплены савецкімі войскамі, рэшткі нямецкага насельніцтва выгнаныя. Разам з усёй Усходняй Прусіяй Каралявец быў заселены перасяленцамі з Расеі, Украіны і Беларусі (беларусы цяпер складаюць да 8% насельніцтва) і ўведзены ў склад РСФСР. У 1949 годзе перайменаваны ў Калінінград у гонар бальшавіка Міхаіла Калініна. За савецкім часам Калінінград быў важным стратэгічным апорным пунктам савецкага флёту на Балтыйскім моры і быў закрыты для наведваньня замежнікамі.

Пасьля распаду СССР у 1991 годзе Калінінградзкая вобласьць засталася расейскім эксклявам, аточаным Польшчай і незалежнай Летувай.

З пачаткам расейскае вайны ва Ўкраіне ў 2014 годзе Калінінградзкая вобласьць успрымаецца суседзямі як пагроза міжнароднай бясьпецы й нацыянальнай бясьпецы Польшчы й Летувы. Пасьля Польшча зачыніла ўсе памежныя пераходы й будавацьме плот, па якім праведзена электрычнасьць.

Эканоміка

Калінінград — адзіны незамярзаючы расейскі порт на Балтыцы. У 1996 годзе Калінінград быў абвешчаны асаблівай эканамічнай зонай. Цяпер тут вырабляецца кожны трэці расейскі тэлевізар, наладжаная зборка аўтамабіляў. Эўрапейская камісія мае адмысловы праект па падтрымцы рэгіёну і разьвіцьцю гандлю паміж Калінінградзкай вобласьцю і краінамі ЭЗ. Рэгіён дынамічна разьвіваецца, сукупны рэгіянальны прадукт расьце тэмпамі, большымі, чым ува ўсіх іншых рэгіёнах Расеі і нават у суседніх краінах Эўропы.

Вонкавыя спасылкі

• Афіцыйная старонка
• Алесь Кудрыцкі. Востраў Калінінград(недаступная спасылка)