Эйвільд
Эйвільд (Эвільд, Эвільт), Айвільт — мужчынскае імя і вытворнае ад яго прозьвішча.
| Эйвільд лац. Ejvild | |
| Evilda | |
| Паходжаньне | |
|---|---|
| Мова(-ы) | германскія |
| Утворанае ад | Eich + Wildo |
| Іншыя формы | |
| Варыянт(ы) | Эвільд, Эвільт, Айвільт |
| Зьвязаныя артыкулы | |
| якія пачынаюцца з «Эйвільд» | |
Паходжаньне
рэдагаваць- Асноўны артыкул: Імёны ліцьвінаў
Агвільда, Агвільд або Эвільда (Agoildis[1], Agvild[2], Evilda) — імя германскага паходжаньня[3][4]. Іменная аснова -эйх- (-эй-) (імёны ліцьвінаў Эйгерд, Эйман, Эймунт; германскія імёны Eygerd, Eimann, Eymunt) паходзіць ад гоцкага agi 'лязо, булат, меч'[5], а аснова -вілд- (-вілт-) (імёны ліцьвінаў Вільцейка, Вілталт, Овільт; германскія імёны Wildike, Wiltolt, Evilda) паходзіць ад гоцкага wilþeis 'дзікі'[6]. Такім парадкам, імя Эйвільд азначае «дзікае лязо»[7].
Этымалягічны слоўнік старапольскіх асабовых імёнаў, выдадзены Польскай акадэміяй навук, адзначае гістарычнае бытаваньне ў Польшчы германскага імя Hewiltus[8].
Варыянты імя ў гістарычных крыніцах: Eynur, Eywild, Eynuren bruder (26 траўня 1390 году)[9]; cum Johanne Ewild[10], Iohannes Ewild[11], Iohannem Ewild[12] (2 кастрычніка 1413 году); у Лидскои волости Довъкгирду да Дашку Еивильтовичомъ земля (1440—1492 гады)[13]; carpentarium Martinum, Woytkonem Staschulum, Janulum Lukaschum Eywylthowyczow (8 траўня 1496 году)[14]; дворец мои под Вилнею на имя Еивилтишки и землю Явилтишъку (11 ліпеня 1522 году)[15]; земли у волости Еишыскои Оивилтовщизну (24 лістапада 1558 году)[16]; земяном повету ковенского… з роду Евилтов от Каплицы Юр’ю Репчину, Собестыяну Яновичу, Щасному Стасевичу (15 верасьня 1568 году)[17]; Ród Eywiltów pod Kaplicą: p. Dawid Eywilt, p. Stefan Eywilt, p. Stanisław Eywilt… p. Mikołaj Eywilt (1690 год)[18]; Jan Eywild (6 і 19 лютага 1764 году)[19]; jm. pana Eywilda… Eywild… Eywiłdem (1782—1784 гады)[20].
Носьбіты
рэдагаваць- Эйвільд — літоўскі баярын з Крожаў, які ў 1390 годзе разам з братам Эйнарам засьведчыў умову з Тэўтонскім ордэнам[21]
- Ян Эвільд — літоўскі баярын, які на Гарадзельскай уніі атрымаў герб Цёлак
- Даўгерд і Дашка Эйвільтавічы — літоўскія баяры, якія атрымалі наданьне ад вялікага князя Казімера
- Яцька Эвілтавіч — жыхар Жамойцкага староства, які ўпамінаецца ў 1537 годзе[22]
- Лукаш Станіслававіч Айвільт Колатаў — расенскі зямянін, які ўпамінаецца ў 1600 годзе[23]
Эйвілды (Эйвільды[24]) — літоўскі шляхецкі род зь Віленскага павету[25].
Глядзіце таксама
рэдагавацьКрыніцы
рэдагаваць- ^ Morlet M.-T. Les noms de personne sur le territoire de l’ancienne Gaule du VIe au XIIe siècle. T. I: Les noms issus du germanique continental et les créations gallo-germaniques. — Paris, 1971. P. 22.
- ^ Huseby O. 1000 norske dØbenavne: med korte forklaringer af deres betydning. — Kristiania, 1895. S. 7.
- ^ Kruken K., Stemshaug O. Norsk Personnamnleksikon. — Det Norske Samlaget, 1995.
- ^ Evilda, Nordic Names
- ^ Дайліда А. Пачаткі Вялікага княства Літоўскага: ад стварэння да Крэўскай уніі / Рэц. С. Тарасаў. — Менск, 2019. С. 19.
- ^ Дайліда А. Пачаткі Вялікага княства Літоўскага: ад стварэння да Крэўскай уніі / Рэц. С. Тарасаў. — Менск, 2019. С. 17.
- ^ Дайліда А. Пачаткі Вялікага княства Літоўскага: ад стварэння да Крэўскай уніі / Рэц. С. Тарасаў. — Менск, 2019. С. 26.
- ^ Słownik etymologiczno-motywacyjny staropolskich nazw osobowych. T. 5: Nazwy osobowe pochodzenia niemieckiego. — Kraków, 1997. S. 103.
- ^ Codex epistolaris Vitoldi. — Cracoviae, 1882. P. 23.
- ^ Akta unji Polski z Litwą, 1385—1791. — Kraków, 1932. S. 54.
- ^ Akta unji Polski z Litwą, 1385—1791. — Kraków, 1932. S. 57.
- ^ Akta unji Polski z Litwą, 1385—1791. — Kraków, 1932. S. 70.
- ^ Lietuvos Metrika. Knyga 3 (1440—1498). — Vilnius, 1998. P. 55.
- ^ Kodeks dyplomatyczny katedry i diecezji Wilenskiej. T. 1, z. 2: 1468—1501. — Kraków, 1939. S. 515.
- ^ Lietuvos Metrika. Knyga 10 (1440—1523). — Vilnius, 1997. P. 113.
- ^ Lietuvos Metrika. Knyga 37 (1552—1561). — Vilnius, 2011. P. 241.
- ^ Jablonskis K. Archyvinės smulkmenos // Praeitis. T. 2. — Kaunas, 1933. P. 415.
- ^ Metryka Litewska. Rejestry podymnego Welkiego Ksiestwa. Województwo trockie 1690 r. — Warszawa, 2000. S. 144.
- ^ Акты издаваемые Виленской археографической комиссией. Т. 13. — Вильна, 1886. С. 221, 235.
- ^ Pabaisko dekanato vizitacija 1782—1784 m.: atlikta Vilniaus vyskupo Ignoto Jokūbo Masalskio parėdymu. — Vilnius, 2010. P. 11.
- ^ Пятраўскас Р. Літоўская знаць у канцы XIV—XV ст.. — 2-е выд. — Смаленск, 2014. С. 316.
- ^ Mackavičius A. Žemaitijos valsčių surašymas 1537—1538 m. — Vilnius, 2003. P. 29.
- ^ Опись документов Виленского центрального архива древних актовых книг. Вып. 5. ― Вильна, 1907. С. 270.
- ^ Сьпіс шляхецкіх родаў, прозьвішчы якіх пачынаюцца на Э, Згуртаваньне беларускай шляхты
- ^ Malewski Cz. Rodziny szlacheckie na Litwie w XIX wieku. — Warszawa, 2016. S. 480.
Літаратура
рэдагаваць- Дайліда А. Пачаткі Вялікага княства Літоўскага: ад стварэння да Крэўскай уніі / Рэц. С. Тарасаў. Аўтарскае выданне. — Менск, 2019. — 459 с. — (сьціслая вэрсія кнігі: Вытокі Вялікае Літвы. — Менск, 2021. — 89 с.)