Лоша

вёска ў Беларусі, у складзе Слабадзкога сельсавету Ўзьдзенскага раёну Менскай вобласьці

Ло́ша[1] — вёска ў Беларусі, на рацэ Лошы і беразе Лашанскага вадасховішча. Уваходзіць у склад Слабадзкога сельсавету Ўзьдзенскага раёну Менскай вобласьці. Насельніцтва на 2010 год — 113 чалавек. Знаходзіцца за 16 км на ўсход ад Узды, за 38 км ад чыгуначнай станцыі Негарэлае (лінія Менск — Баранавічы); на аўтамабільнай дарозе Ўзда — Валяр’яны.

Лоша
лац. Łoša
Краіна: Беларусь
Вобласьць: Менская
Раён: Узьдзенскі
Сельсавет: Слабадзкі
Насельніцтва: 113 чал. (2010)
Часавы пас: UTC+3
Тэлефонны код: +375 1718
Паштовы індэкс: 223415
СААТА: 6256813091
Нумарны знак: 5
Геаграфічныя каардынаты: 53°25′49.32″ пн. ш. 27°24′47.43″ у. д. / 53.4303667° пн. ш. 27.413175° у. д. / 53.4303667; 27.413175Каардынаты: 53°25′49.32″ пн. ш. 27°24′47.43″ у. д. / 53.4303667° пн. ш. 27.413175° у. д. / 53.4303667; 27.413175
Лоша на мапе Беларусі ±
Лоша
Лоша
Лоша
Лоша
Лоша
Лоша
Галерэя здымкаў у Вікісховішчы

Лоша — даўняе мястэчка гістарычнай Меншчыны.

Гісторыя

рэдагаваць
 
Сынагога

Вялікае Княства Літоўскае

рэдагаваць

Першы пісьмовы ўпамін пра тутэйшую царкву датуецца 1565 годам. Уласна Лоша ўпамінаецца ў XVII стагодзьдзі як сяло, уладаньне князёў Галоўчынскіх. У XVIII стагодзьдзі пры гасьцінцы Ўзда — Шацак пачало фармавацца мястэчка.

У розныя часы Лоша знаходзілася ў валоданьні Заранкаў, Ленскіх, Завішаў, Грабоўскіх-Тапорчыкаў. Паселішча ўваходзіла ў маёнтак Таўкачэвічы Менскага павету.

Пад уладай Расейскай імпэрыі

рэдагаваць

У выніку другога падзелу Рэчы Паспалітай (1793 год) Лоша апынулася ў складзе Расейскай імпэрыі, у Пырашаўскай воласьці Ігуменскага павету[2] Менскай губэрні. У 1800 годзе тут працавала гута. У 1860-я гады ў мястэчку было 48 двароў, царква, сынагога, школа. На 1909 год у Лошы было 70 двароў, жыхары займаліся сплаўным, кравецкім, шавецкім, дрэваапрацоўчым промысламі. На 1917 год — 48 гаспадарак, працавалі паравы млын і лесапілка.

За часамі Першай сусьветнай вайны ў лютым 1918 году Лошу занялі войскі Нямецкай імпэрыі.

Найноўшы час

рэдагаваць

25 сакавіка 1918 году згодна з Трэцяй Устаўной граматай Лоша абвяшчалася часткай Беларускай Народнай Рэспублікі. 1 студзеня 1919 году ў адпаведнасьці з пастановай І зьезду КП(б) Беларусі яна ўвайшла ў склад Беларускай ССР, дзе 20 жніўня 1924 году стала цэнтрам сельсавету Ўзьденскага раёну. Статус Лошы панізілі да вёскі. У 1933 годзе тут існавалі кузьня, млын і лесапільня. У Другую сусьветную вайну з 1941 да 1944 году вёска знаходзілася пад акупацыяй Трэцяга Райху.

На 1972 год у Лошы было быў 81 двор, на 1997 год — 78, на 1999 год — 76, на 1 студзеня 2000 году — 74, на 2007 год — 57. У 2000-я гады вёска атрымала афіцыйны статус «аграгарадку». 28 траўня 2013 году ў зьвязку зь ліквідацыяй Лашанскага сельсавету вёску перадалі ў склад навастворанага Слабадзкога сельсавету[3].

Насельніцтва

рэдагаваць

Дэмаграфія

рэдагаваць
  • XIX стагодзьдзе: 1886 год — 15 чал.
  • XX стагодзьдзе: 1909 год — 270 чал.; 1917 год — 307 чал.; 1972 год — 248 чал.[4]; 1997 год — 166 чал.[5]; 1999 год — 167 чал.[6]; 1 студзеня 2000 году — 167 чал.[7]
  • XXI стагодзьдзе: 2007 год — 124 чал.; 2010 год — 113 чал.

Інфраструктура

рэдагаваць

У Лошы працуюць сярэдняя школа, дашкольная ўстанова, лякарня, дом культуры, бібліятэка, пошта.

Эканоміка

рэдагаваць

ААТ «Міндоўг».

Турыстычная інфармацыя

рэдагаваць

Славутасьці

рэдагаваць

За 5 км на захад ад Лошы знаходзіцца стаянка каменнага веку.

  • Могілкі юдэйскія

Страчаная спадчына

рэдагаваць
  • Сынагога
  • Царква

Ураджэнцы

рэдагаваць
  • Уладзімер Пырачкін (нар. 1954) — беларускі кардыёляг і выдатнік аховы здароўя
  1. ^ Назвы населеных пунктаў Рэспублікі Беларусь: Мінская вобласць: нарматыўны даведнік / І. А. Гапоненка, І. Л. Капылоў, В. П. Лемцюгова і інш.; пад рэд. В. П. Лемцюговай. — Мн.: Тэхналогія, 2003. — 604 с. ISBN 985-458-054-7. (djvu) С. 479.
  2. ^ Jelski A. Łosza // Słownik geograficzny... T. V. — Warszawa, 1884. S. 738.
  3. ^ «Об изменении административно-территориального устройства районов Минской области». Решение Минского областного Совета депутатов от 28 мая 2013 г. № 234 (рас.)
  4. ^ Шчарбатаў А., Шаблюк В. Лоша // ЭГБ. — Мн.: 1997 Т. 4. С. 395.
  5. ^ Шчарбатаў А., Шаблюк В. Лоша // ЭГБ. — Мн.: 1997 Т. 4. С. 394.
  6. ^ БЭ. — Мн.: 1999 Т. 9. С. 352.
  7. ^ Памяць: Гіст.-дакум. хроніка Уздзенскага р-на. — Мн.: БЕЛТА, 2003.

Літаратура

рэдагаваць

Вонкавыя спасылкі

рэдагаваць