Зьміцер Саўка

Вікіпэдыя мае артыкулы пра іншых асобаў з прозьвішчам Саўка (неадназначнасьць).

Зьмі́цер Са́ўка (26 ліпеня 1965, Менск — 9 красавіка 2016) — беларускі філёляг. Адзін з аўтараў сучаснай нармалізацыі беларускага клясычнага правапісу (2005).

Зьміцер Саўка лац. Źmicier Saŭka
2015 г.
Дата нараджэньня	26 ліпеня 1965(1965-07-26)
Месца нараджэньня	Менск, БССР, СССР
Дата сьмерці	9 красавіка 2016(2016-04-09) (50 гадоў)
Месца сьмерці	Менск, Беларусь
Месца пахаваньня	Заходнія могілкі[d]
Месца вучобы	Беларускі дзяржаўны ўнівэрсытэт (1988)
Занятак	мовазнавец, прафэсар унівэрсытэту
Навуковая сфэра	мовазнаўства
Месца працы	Тэлеканал «Белсат»
Вядомы як	Суаўтар сучаснай нармалізацыі беларускага клясычнага правапісу 2005 году
Сябра ў	Беларуская сьпеўна-драматычная майстроўня
Дзеці	Юстына Саўка[d], Уладзь Саўка[d], Караліна Саўка[d] і Стэфан Саўка[d]
Зьміцер Саўка ў Вікісховішчы

Паходжаньне

Дзед па бацьку Іван Маркавіч Саўка паходзіў зь мястэчка Сьвіслач (Бабруйскі павет, Менская губэрня, Паўночна-Заходні край, Расейская імпэрыя; цяпер Асіпавіцкі раён, Магілёўская вобласьць, Беларусь), зь сям’і плытагона. Падчас першай сусьветнай вайны быў ад’ютантам лётчыка. Пасьля вайны, у Бабруйску ўступіў у Камуністычны саюз моладзі. Тамсама ажаніўся з дачкой рабіна Яўгеніяй Абэлеўнай Рывай (паводле пасьведчаньня асобы — Адольфаўнай), сям’я якой паходзіла зь места Сянно (Магілёўская губэрня; цяпер Віцебская вобласьць). Бацька нарадзіўся ў Менску (Беларуская ССР, СССР) у 1931 годзе. Скончыў Маскоўскі ўнівэрсытэт, па сканчэньні якога вярнуўся ў Менск. Маці прыехала ў Менск на будоўлю ў 1957 годзе зь вёскі Сенькавічы (Івацэвіцкі раён, Берасьцейская вобласьць) бязь веданьня расейскай мовы.

Жыцьцяпіс

З 4-й клясы (з 1976 г.) прыяжджаў на лета да бабулі па маці ў вёску Сенькавічы (Івацэвіцкі раён, Берасьцейская вобласьць), што паспрыяла захаваньню беларускамоўнасьці насуперак расейскамоўнаму школьніцтву ў Менску. У 1982 г., пасьля ўдзелу ў Гуканьні вясны ў Заслаўі (Менскі раён), пачаў друкаваць на фотапаперы гістарычныя кнігі з нэгатываў ад Вінцука Вячоркі, які ачольваў грамадзкае аб’яднаньне «Беларуская сьпеўна-драматычная майстроўня» (1979—1984). У чэрвені 1982 году скончыў сярэднюю школу № 61 Менску (цяпер гімназія № 3). Улетку 1983 г. паступіў на філялягічны факультэт Беларускага дзяржаўнага ўнівэрсытэту, які скончыў у 1988 годзе. Выкладаў беларускую мову і літаратуру ў школе №48 Менска (1986), школе №66 Менска (1988-1989), на курсах павышэньня кваліфікацыі Дзяржтэлерадыё БССР(1989-1990), МДЛУ (1990-1998).

З 2001 году працаваў на радыё «Рацыя» (Беласток, Падляскае ваяводзтва). У 2010—2016 гадах працаваў на тэлеканале «Белсат». Быў адным з аўтараў праграмы «Моўнік», якая выходзіла на тэлеканале. У 2015 годзе разам з моўнаю службаю «Белсату» й пры дапамозе валянцёраў стварыў моўны анлайн-сэрвіс «Добрапіс».

Меў чатырох дзяцей. Двое першых (Уладзь (1988 г.н.) і Юстына (1995 г.н.)) народжаныя ад першай жонкі. Першынец сын Уладзіслаў нарадзіўся 30 кастрычніка 1988 году на Дзяды. З другой жонкай Ілонай Ўрбановіч-Саўкай меў 2 дзяцей: дачку Караліну (1996 г.н.) і сына Стэфана (2004 г.н.).

Адзін з асноўных удзельнікаў Суполкі сыстэматызацыі беларускай кампутарнай тэрміналёгіі (2010—2012).

Кнігі

• Беларускія слоўнікі й энцыкляпэдыі. Бібліяграфія. Складальнікі Вітаўт Кіпель і Зьміцер Саўка. Нью-Ёрк — Менск: Беларускі Інстытут Навукі й Мастацтва, 2002. ХХХVIII, — 568 с. (Рэц.: Сяргей Запрудзкі // Беларускі гістарычны агляд. 2002. Сьнежань. Т. 9. Сш. 1-2 (16-17). С. 323—331.) https://slounik.org/biblio
• Беларускі клясычны правапіс. Збор правілаў. Сучасная нармалізацыя. Вільня — Менск, 2005. — 160 с. http://knihi.com/storage/pravapis2005.html
• Моўны мануал: Практычны даведнік для працаўнікоў тэлеканалу «Белсат»: Прээдыцыя (папярэдняе выданне) / Складальнік Зміцер Саўка; пры ўдзеле Настассі Мацяш. Варшава: [Тэлеканал «Белсат»], 2008, травень. 130 с.
• Беларуская цывілізацыя ў Амэрыцы : Пяцьдзясят гадоў Беларуска-Амэрыканскага Задзіночаньня (1949—1999). Падзеі. Дакумэнты. Успаміны. Персаналіі. = Źmicier Saŭka Belarusan Civilization in America : Fifty years of Belarusan American Association (1949—1999) / Зьміцер Саўка; рэдактар Наталля Гардзiенка; прадмова Лявон Юрэвiч. — Мiнск : Кнігазбор, 2019. — 604 с : [12] с. іл. (Бібліятэка Бацькаўшчыны; кніга 38).

Пераклады

• Вольскі, Марцін. Людзі-рыбы: Апавяданне // Крыніца. 1989. №8. (з польскай)
• Каратынскі, Вінцэсь. Наваградак і Наваградчына // Вінцэсь Каратынскі. Творы. Мн.: Маст. літ., 1994. С. 183—212. (з польскай)
• Піскозуб, Анджэй. Ці стане Беларусь дзесятай балтыйскай дзяржавай // Свабода (Мн.). 1992. Ліпень. №6. (з польскай)
• Радзік, Рышар. Палякі — беларусы: узаемныя стэрэатыпы ў XІX і XX стст. (да 1939 г.) // Беларускі гістарычны агляд (Мн.). 1998. (Супольна з І. Урбановіч) (з польскай)
• Сьвяты Андрэй Баболя. Мн.: Бел. Каталіцкая Грамада (на вокладцы: Беларускае Коопэрацыйна-Выдавецкае Таварыства «Адраджэньне»), 1994. 77 с (з польскай)
• Бэз-Карніловіч, Міхал. Забойства расіянаў у Магілёве. Вызваленьне магілёўскіх купцоў. Пер. з рас. // Свабода. 1991. Люты. №1. (Бяз подпісу.) (з расейскай)
• Каліноўскі, Язэп. Споведзь // Хрысьціянская думка. 1994. №1(215). С. 14-21. (з расейскай)
• Хроніка Быхаўца. Пер. са старабел., публікацыя, уступн. слова; Часопісны варыянт: Полымя. 1993. №10. С. 160—182; №11. С. 197—218; №12. С. 192—213. Кніжныя выданьні: Беларускія летапісы і хронікі. Мн.: Бел. кнігазбор, 1998. Старажытныя беларуская літаратура. Мн.: Юнацтва. Выд. 1. 2001; Выд. 2. 2003. Публікацыі фрагмэнтаў у: Сведкі беларускай мінуўшчыны (зборнік дакументаў і матэрыялаў па гісторыі Беларусі VI—XV стст.). Мн., 1996. С. 135—144, 151—164. (са старабеларускай)
• Фільмы: Лэдзі й валацуга-2. Мультфільм. 2001; Шрэк. Мультфільм. 2002; Шрэк-2. Мультфільм. 2005; Глядыятар. Кінафільм. 2001; Плянэта скарбаў. 2008.

Літаратура

• Дубавец, С. Майстроўня. Гісторыя аднаго цуду / Сяргей Дубавец; фота А. Канцавога. — [Б. м.]: Радыё Свабодная Эўропа / Радыё Свабода, 2012. — 457 с.