Мінігайла, Мінгель — мужчынскае імя і вытворнае ад яго прозьвішча Мінгайла.

Minigel
Паходжаньне
Мова(-ы) германскія
Утворанае ад Minno + Gelo
Іншыя формы
Варыянт(ы) Мінгель, Мінгайла
Зьвязаныя імёны Гайлімін
Зьвязаныя артыкулы
якія пачынаюцца з «Мінігайла»

Паходжаньне рэдагаваць

Асноўны артыкул: Імёны ліцьвінаў

Мінігель, Мінгель або Мэнгель (Minigelus[1], Mingellus[2], Mengel[3]) і Гелемін або Гальмін (Geleminus[4], Galmin[a][5]) — імёны германскага паходжаньня[6]. Іменная аснова -мін- (-мен-) (імёны ліцьвінаў Мінят, Альмін, Асьміна; германскія імёны Miniatus, Almin, Osminna) паходзіць ад гоцкага minan 'менаваць, памятаць, любіць'[7], minthi 'памяць'[8], а аснова -гайл- (-гал-, -гел-) (імёны ліцьвінаў Відзігайла, Інгела, Монтгайла; германскія імёны Widigail, Ingeila, Montigel) — ад гоцкага і бургундзкага gails 'жвавы, свавольны, ганарысты'[9]. Такім парадкам, імя Мінігайла азначае «жвавы думкамі» (тое ж, што і імя Гайлімін)[10].

У Прусіі бытавала імя Мінігайла (Мінігал): Mynnegayle / Minigal (1391 год)[11].

У Польшчы адзначаецца прозьвішча Мэнгель (Mengel)[12].

Варыянты імя ў гістарычных крыніцах: Mynnegails syns bruder hoff[13], Mynegelia dorfe… Mynnegelin dorfe[14] (Паведамленьні аб літоўскіх дарогах); Michaele alias Minigal Gedigoldi capitanei de Oschmena (17 лютага 1387 году)[15]; Michaele alias Mingal Gedigowdi (22 лютага 1387 году)[16]; Michaele alias Minigal de Oszmena (1 чэрвеня 1387 году)[17]; Минкгайло изъ Ошмены (1 ліпеня 1388 году[18], 18 чэрвеня 1389 году[19]); Минигайло (16 сьнежня 1388 году)[20]; Michaele alias Minigalone (25 траўня 1391 году)[21]; Minigalone (2 лютага 1395 году)[22]; Mynegayl (23 красавіка 1398 году)[23]; Mynnegal houptman czur Aschmynne[24], Mynghail, capitaneus in Aschmyna[25] (12 кастрычніка 1398 году); mit Mynnegeilen (Mynnegeil[26]; 1400 год)[27]; Minigaylo Gedigoldi cum fratre germano Swiwilone [Survilone] (18 студзеня 1401 году)[28]; Myngail (17 жніўня 1404 году)[29]; Mynnegail Gawdrutten zoen (23 студзеня 1406 году)[30]; Mynygaylo (13 студзеня 1407 году)[31]; Mingailone (25 студзеня 1408 году)[32]; Michaele alias Minigallo de Dewenyszki (20 красавіка 1411 году)[33]; Michaele alias Minigalo (31 траўня 1412 году)[34]; Myngayl (1412 год)[26]; cum genelogia Minigail castellani Wilnensis… cum Jacobo Mynigel[35], Mingal [castellanus] Vilnensis… Iacobus Mingel[36], Mynigal castellanum Vilnensem… Jacobum Mingel[37] (Jacobus Mynigel[26]; 2 кастрычніка 1413 году); Myngal[26]; Миникгялу, Висборову брату (22 чэрвеня 1415 году)[38]; Минигайло (Наўгародзкі чацьверты летапіс[39] і Сафійскі першы летапіс[40]); угода Судка Минкгаиловича (16 чэрвеня 1482 году)[41]; на бояръ жыжморскихъ, на Ловрина а на Балтромея, а на Якуба Минкгаиловичовъ (26 жніўня 1495 году)[42]; Воитко Минкгелевич (1528 год)[43]; чоловека путного, властного отчыча пана воеводы полоцъкого вишневъского, на ймя Минкгайла (сакавік 1534 году)[44]; cum Mingielewicz (1643—1644 гады)[45]; Reina Mingayłowna (27 кастрычніка 1776 году)[46]; Ludovicus Mingayło (12 сьнежня 1783 году)[47].

Носьбіты рэдагаваць

  • Мінігайла (паміж 1365 і 1368 — да 1382) — літоўскі князь
  • Якуб Мінігайла ( па 1412) — дзяржаўны дзяяч Вялікага Княства Літоўскага, староста вялёнскі
  • Міхайла Мінігайла ( па 1413) — дзяржаўны дзяяч Вялікага Княства Літоўскага, першы кашталян віленскі
  • Мінігайла (Міхал) — легендарны вялікі князь наваградзкі і полацкі, сын легендарнага наваградзкага князя Скірманта (або Эрдзівіла)
  • Мінгель Юр’евіч — жыхар Жамойцкага староства, які ўпамінаецца ў 1537—1538 гадох[48]
  • Мінгель Юхнавіч — жыхар Жамойцкага староства, які ўпамінаецца ў 1537—1538 гадох[48]
  • Каспэр Андрэевіч Мінгайловіч — расенскі зямянін, які ўпамінаецца ў 1592 годзе[49]
  • Крыштап з Мінгайла Скірмант — дзяржаўны дзяяч Вялікага Княства Літоўскага, гараднічы амсьціслаўскі ў 1685 годзе[50]
  • Іван, Ціт і Нікіфор Мінгалы — жыхары вёскі Бярозаўкі (Ашмянскі павет), якія ўпамінаюцца ў 1769 годзе[51]
  • Аляксандар Станіслаў Мінгайла Скірмант ( 1730) — дзяржаўны дзяяч Вялікага Княства Літоўскага, абозны, скарбнік і гараднічы пінскі[52]
  • Юзэф Мінгайла — дзяржаўны дзяяч Вялікага Княства Літоўскага, абозны амсьціслаўскі ў 1787—1788 гадох[53]

Мінгайлы гербу Лебедзь — літоўскі шляхецкі род зь Віленскага павету[54].

Мінгалы (Mingałło) і Мінгелевічы[55] (Mingielewicz) гербаў Габданк і Сыракомля — літоўскія шляхецкія роды зь Вільні[56].

Мінгайлы (Mingajło) — літоўскі шляхецкі род з Троцкага павету[57].

Мінгелі (Mingelo) і Мінгейловічы (Mingiejłowicz) — літоўскія шляхецкія роды[58].

Глядзіце таксама рэдагаваць

Заўвагі рэдагаваць

  1. ^ Паводле назвы мясцовасьці Galmindrup

Крыніцы рэдагаваць

  1. ^ Pievi, parrocchie e clero nel Veneto dal X al XV secolo. — Venezia, 1987. P. 87, 452.
  2. ^ Sensi M. Vita di pietà e vita civile di un altopiano tra Umbria e Marche (secc. XI—XVI). — Roma, 1984. S. 47, 498.
  3. ^ Andresen K. G. Die altdeutschen Personennamen in ihrer Entwickelung und Erscheinung als heutige Geschlechtenamen. — Mainz, 1873. S. 68.
  4. ^ The Publications of the Northamptonshire Record Society. Vol. 20. — Oxford, 1960. P. 142.
  5. ^ Nielsen O. Olddanske personnavne. — Kjøbenhavn, 1883. S. 28.
  6. ^ Knorr W. Die Familiennamen des Fürstenthums Lübeck. — Entin, 1876. S. 32.
  7. ^ Дайліда А. Пачаткі Вялікага княства Літоўскага: ад стварэння да Крэўскай уніі / Рэц. С. Тарасаў. — Менск, 2019. С. 18.
  8. ^ Morlet M.-T. Les noms de personne sur le territoire de l’ancienne Gaule du VIe au XIIe siècle. T. I: Les noms issus du germanique continental et les créations gallo-germaniques. — Paris, 1971. P. 169.
  9. ^ Дайліда А. Пачаткі Вялікага княства Літоўскага: ад стварэння да Крэўскай уніі / Рэц. С. Тарасаў. — Менск, 2019. С. 17.
  10. ^ Дайліда А. Пачаткі Вялікага княства Літоўскага: ад стварэння да Крэўскай уніі / Рэц. С. Тарасаў. — Менск, 2019. С. 21, 24.
  11. ^ Trautmann R. Die altpreußischen Personennamen. — Göttingen, 1925. S. 60.
  12. ^ Walkowiak J. B. Litewskie nazwiska Polaków: słownik etymologiczno-frekwencyjny. — Poznań, 2019. S. 218.
  13. ^ Scriptores rerum Prussicarum. Bd. 2. — Leipzig, 1863. S. 696.
  14. ^ Scriptores rerum Prussicarum. Bd. 2. — Leipzig, 1863. S. 699—700.
  15. ^ Kodeks dyplomatyczny katedry i diecezji Wilenskiej. T. 1, z. 1: 1387—1468. — Kraków, 1932. S. 6.
  16. ^ Kodeks dyplomatyczny katedry i diecezji Wilenskiej. T. 1, z. 1: 1387—1468. — Kraków, 1932. S. 15.
  17. ^ Kodeks dyplomatyczny katedry i diecezji Wilenskiej. T. 1, z. 1: 1387—1468. — Kraków, 1932. S. 14.
  18. ^ Грамоти XIV ст. — Київ, 1974. С. 88.
  19. ^ Грамоти XIV ст. — Київ, 1974. С. 103.
  20. ^ Грамоти XIV ст. — Київ, 1974. С. 98.
  21. ^ Kodeks dyplomatyczny katedry i diecezji Wilenskiej. T. 1, z. 1: 1387—1468. — Kraków, 1932. S. 35.
  22. ^ Kodeks dyplomatyczny katedry i diecezji Wilenskiej. T. 1, z. 1: 1387—1468. — Kraków, 1932. S. 42.
  23. ^ Codex epistolaris Vitoldi. — Cracoviae, 1882. P. 54.
  24. ^ Die Staatsverträge des Deutschen Ordens in Preussen im 15. Jahrhundert. Bd. 1. — Marburg, 1970. S. 12.
  25. ^ Liv-, Esth- und Curländisches Urkundenbuch nebst Regesten / Hrsg. von F. G. von Bunge. Bd. 4. — Reval, 1859. S. 226.
  26. ^ а б в г Пятраўскас Р. Літоўская знаць у канцы XIV—XV ст.. — 2-е выд. — Смаленск, 2014. С. 270.
  27. ^ Русско-ливонские акты. — СПб, 1868. С. 97.
  28. ^ Akta unji Polski z Litwą, 1385—1791. — Kraków, 1932. S. 37.
  29. ^ Русско-ливонские акты. — СПб, 1868. С. 118.
  30. ^ Codex epistolaris Vitoldi. — Cracoviae, 1882. S. 123.
  31. ^ Semkowicz W. Przywileje Witolda dla Moniwida, starosty Wileńskiego, i testament jego syna Jana Moniwidowicza // Ateneum Wileńskie. Nr. 1, 1923. S. 258.
  32. ^ Акты Литовско-Русского государства. Вып. 1. ― М., 1899. С. 5.
  33. ^ Kodeks dyplomatyczny katedry i diecezji Wilenskiej. T. 1, z. 1: 1387—1468. — Kraków, 1932. S. 86.
  34. ^ Kodeks dyplomatyczny katedry i diecezji Wilenskiej. T. 1, z. 1: 1387—1468. — Kraków, 1932. S. 90.
  35. ^ Akta unji Polski z Litwą, 1385—1791. — Kraków, 1932. S. 54.
  36. ^ Akta unji Polski z Litwą, 1385—1791. — Kraków, 1932. S. 57.
  37. ^ Akta unji Polski z Litwą, 1385—1791. — Kraków, 1932. S. 69—70.
  38. ^ Jablonskis K. Nauji Vytauto laikotarpio aktai // Praeitis. T. 2. — Kaunas, 1933. P. 383.
  39. ^ ПСРЛ. Т. 4. — СПб., 1848. С. 72.
  40. ^ ПСРЛ. Т. 5. — СПб., 1851. С. 236.
  41. ^ Lietuvos Metrika. Knyga 4 (1479—1491). — Vilnius, 2006. P. 112.
  42. ^ Lietuvos Metrika. Knyga 5 (1427—1506). — Vilnius, 2014. P. 82.
  43. ^ Перапіс войска Вялікага княства Літоўскага 1528 года. Метрыка Вялікага княства Літоўскага. Кн. 523. — Менск, 2003. С. 167.
  44. ^ Lietuvos Metrika. Knyga 227 (8) (1533—1535). — Vilnius, 1999. P. 118.
  45. ^ Žemaičių vyskupijos vizitacijų aktai 1611—1651 m. // Fontes Historiae Lituaniae. Vol. XI, 2011. P. 252.
  46. ^ Sẽnosios Pasvalio bažnyčios knygos. X. 1776—1793 metų jungtuvių metrikų knyga. — Savilaida, 2016. P. 7.
  47. ^ Sẽnosios Pasvalio bažnyčios knygos. XVIII. 1776—1788 metų mirties metrikų knyga. — Savilaida, 2016. P. 45.
  48. ^ а б Mackavičius A. Žemaitijos valsčių surašymas 1537—1538 m. — Vilnius, 2003. P. 441.
  49. ^ Опись документов Виленского центрального архива древних актовых книг. Вып. 3. ― Вильна, 1904. С. 38.
  50. ^ Urzędnicy Wielkiego Księstwa Litewskiego: Spisy. T. 9. Województwo mścisławskie XVI—XVIII wiek. — Warszawa, 2019. S. 69.
  51. ^ Яўген Анішчанка, Березовка инвентарь 1769 г. в Ошмянском повете, Архіў гісторыка Анішчанкі, 17 лютага 2019 г.
  52. ^ Urzędnicy Wielkiego Księstwa Litewskiego: Spisy. T. 8. Ziemia brzeska i województwo brzeskie XIV—XVIII wiek. — Warszawa, 2020. S. 228, 251, 300.
  53. ^ Urzędnicy Wielkiego Księstwa Litewskiego: Spisy. T. 9. Województwo mścisławskie XVI—XVIII wiek. — Warszawa, 2019. S. 103.
  54. ^ Malewski Cz. Rodziny szlacheckie na Litwie w XIX wieku. — Warszawa, 2016. S. 662.
  55. ^ Сьпіс шляхецкіх родаў, прозьвішчы якіх пачынаюцца на М, Згуртаваньне беларускай шляхты
  56. ^ Malewski Cz. Rodziny szlacheckie na Litwie w XIX wieku. — Warszawa, 2016. S. 662.
  57. ^ Malewski Cz. Rodziny szlacheckie na Litwie w XIX wieku. — Warszawa, 2022. S. 355.
  58. ^ Polska encyklopedja szlachecka. T. 8. — Warszawa, 1937. S. 278.

Літаратура рэдагаваць