Прызнаньне Галадамору генацыдам
Прызнаньне Галадамору генацыдам — гэта дзеяньні пэўнай палітычнай адзінкі (дзяржавы, міжурадавай арганізацыі, рэгіянальнай альбо муніцыпальнай адзінкі ў межах пэўнай дзяржавы), рэлігійнай арганізацыі альбо грамадзкай арганізацыі, якая заяўляе, што Галадамор быў актам генацыду, зьдзейсьнены сталінскім рэжымам.
![](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e7/Holodomor_World_Recognition.svg/400px-Holodomor_World_Recognition.svg.png)
28 лістапада 2006 году Вярхоўная Рада Ўкраіны прыняла Закон «Аб Галадаморы 1932—1933 гг. ва Украіне», які прызнаў Галадамор генацыдам украінскага народу.
Легальнае азначэньне «генацыд» у адпаведнасьці з Канвэнцыяй ААН «Аб прадухіленьні і пакараньні злачынстваў генацыду» 1948 г. гэта «…дзеяньні, якія зьдзяйсьняюцца з намерам зьнішчыць, цалкам ці часткова, якую-небудзь нацыянальную, этнічную, расавую ці рэлігійную групу як такую»[1]. Аўтар тэрміну «гэнацыд» і адзін з ініцыятараў вызначэньня генацыду ў юрыдычным пляне — Рафал Лемкін — лічыў Галадамор генацыдам украінскага народу[2].
Аднак ня ўсе дасьледчыкі згодныя з клясыфікацыяй Галадамору як генацыду. На іх думку, Галадамор, у адрозьненьне ад Галакосту, не прызначаўся для зьнішчэньня цэлай нацыі, ахвяры не павінны былі асабіста забівацца, а Галадамор плянаваўся і ажыцьцяўляўся на аснове палітычных разьлікаў, а не расавых ці этнічных перакананьняў.
Прызнаньне генадыду
рэдагавацьГаладамор ва Ўкраніне 1932—1933 гадоў афіцыйна прызналі генацыдам украінскага народу 28 дзяржаваў:[3]
Аўстралія (2003/2008[4])
Баўгарыя (2023[5])
Бэльгія (2023[6])
Бразылія (2022[7])
Ватыкан (2001[8], 2003[9])
Вялікабрытанія (2023[10])
Вугоршчына (2003[4])
Грузія (2005[4])
Італія (2023)
Ірляндыя (2022[12])
Ісьляндыя (2023[13])
ЗША (2017 прынятая рэзалюцыя, 4 жніўня 2018 пацьверджаная Сэнатам, 11 сьнежня 2018 прызнаная палатай прадстаўнікоў)[14][15][16].
Калюмбія (2007[4])
Канада (2003/2008[4])
Латвія (2008[4])
Летува (2005[4])
Люксэмбург (2023[17])
Малдова (2022[4])
Мэксыка (2008[4])
Нямеччына (2022[18])
Нідэрлянды (2023)
Парагвай (2007[4])
Польшча (2006[4])
Пэру (2007[4])
Партугалія (2017[19])
Румынія (2022[20])
Славаччына (2023)
Славенія (2023[21])
Украіна (2006)
Эквадор (2007[4])
Эстонія (1993[4])
Францыя (2023[22])
Харватыя(2023[23])
Чэхія (2022[24])
Іншыя палітычныя органы:
Царквы, якія прызналі Галадамор генацыдам украінскага народа: Украінская праваслаўная царква Кіеўскага патрыярхату і Украінская аўтакефальная праваслаўная царква (ў 2018 аб’ядналіся ў Праваслаўную царкву Ўкраіны), Украінская праваслаўная царква Маскоўскага патрыярхату, Украінская грэка-каталіцкая царква, Рыма-каталіцкая Царква, Канстантынопальская праваслаўная царква.
Глядзіце таксама
рэдагавацьКрыніцы
рэдагаваць- ^ Конвенция о предупреждении преступления геноцида и наказании за него (zakon.rada.gov.ua) (рас.)
- ^ SPEECH: «SOVIET GENOCIDE IN THE UKRAINE» (education.holodomor.ca) (анг.)
- ^ Міжнародне визнання Голодомору
- ^ а б в г д е ё ж з і к л м н Парламент Молдови визнав Голодомор геноцидом українського народу | Європейська правда (eurointegration.com.ua)
- ^ Дэпутаты абвясцілі Галадамор ва Украіне генацыдам (баўг.)
- ^ Belgium's House of Representatives recognises Holodomor as genocide of Ukrainians (анг.)
- ^ The upper house of the Brazilian parliament has recognized the Holodomor as an act of genocide. | National Museum of the Holodomor-Genocide (holodomormuseum.org.ua)
- ^ Encontro do Santo Padre com os Representantes da Política, Cultura, Ciência e Indústria (італ.)
- ^ Mensagem do Papa João Paulo II (італ.)
- ^ Парламент Британії визнав Голодомор геноцидом українського народу | Європейська правда (eurointegration.com.ua)
- ^ Парламент Уельсу визнав Голодомор геноцидом українського народу | Європейська правда (eurointegration.com.ua)
- ^ Ireland’s Senate recognizes Holodomor of 1932—1933 in Ukraine as genocide (ukrinform.net)
- ^ Ісландія визнала Голодомор геноцидом українського народу (укр.)
- ^ У Вашингтоні прийняли резолюцію, яка визнає Голодомор геноцидом // «Українська правда», 23 травня 2017
- ^ Сенат США визнав Голодомор геноцидом українського народу (укр.) Праверана 2018-10-04 г.
- ^ H.Res.931 — Expressing the sense of the House of Representatives that the 85th anniversary of the Ukrainian Famine of 1932—1933, known as the Holodomor, should serve as a reminder of repressive Soviet policies against the people of Ukraine.
- ^ Luxembourg recognizes Holodomor as genocide against Ukrainians (kyivindependent.com)
- ^ Німеччина визнала Голодомор геноцидом. Як це допоможе Україні перемогти у війні — BBC News Україна
- ^ Парламент Португалії визнав Голодомор в Україні геноцидом, 2017-03-03 Європейська правда
- ^ Romania recognizes Holodomor of 1932—1933 in Ukraine as genocide (ukrinform.net)
- ^ Парламент Словенії визнав Голодомор геноцидом українського народу | Європейська правда (eurointegration.com.ua)
- ^ France recognizes Holodomor as genocide against Ukrainians (kyivindependent.com)
- ^ Plenković: Vlada podržala inicijativu sabora da se Holodomor proglasi genocidom (nova.rs)
- ^ The Czech Republic recognized the Holodomor of 1932—1933 as genocide in Ukraine | National Museum of the Holodomor-Genocide (holodomormuseum.org.ua)
- ^ Європарламент визнав Голодомор геноцидом українського народу | Європейська правда (eurointegration.com.ua)
- ^ ПАРЄ визнала Голодомор геноцидом | Європейська правда (eurointegration.com.ua)