Гента (імя)
Гента, Гент, Гінт (Гінць, Кіньт), Генда — мужчынскае імя.
| Гента лац. Gienta / Hienta | |
| Gento | |
| Паходжаньне | |
|---|---|
| Мова(-ы) | германскія |
| Іншыя формы | |
| Варыянт(ы) | Гент, Генда, Гінт, Гінць, Кіньт |
| Зьвязаныя імёны | Гінцейка, Гентыла, Гінцін, Гінтш, Гінтаўт, Гінтэр, Кінтарт, Гендрык Вігінт, Візгінт, Даўгінт, Конгенд, Прэзгінт, Сугінт, Таўгінт, Ягінт / Эйгінт |
| Зьвязаныя артыкулы | |
| якія пачынаюцца з «Гента» | |
Паходжаньне рэдагаваць
- Асноўны артыкул: Імёны ліцьвінаў
Ганда або Ганта, Гента або Генда, пазьней Гент (Gando, Ganto, Gento, Gendo[1], Gentt[2]) — імя германскага паходжаньня[3]. Іменная аснова -генд- (-гент-, -гінт-) паходзіць ад гоцкага gands 'посах', пераноснае 'чары'[4]. Сярод ліцьвінаў бытавалі імёны Гінцейка, Гентыла (Гендзела, Гінтыла, Гінтэль), Гінцін, Гінтэр (Гінтар), Гендрык, Вігінт, Сугінт, Таўгінт, Эйгінт (Эйгент), Ягінт (Агінт, Егінт, Ягент). Адзначаліся германскія імёны Gentke (Gendecke), Gentile (Gendele, Gindel, Gentel), Genten, Genter, Gendrich, Wigent, Sugenti, Theogint, Eigint, Aginto (Egind).
Этымалягічны слоўнік старапольскіх асабовых імёнаў, выдадзены Польскай акадэміяй навук, адзначае гістарычнае бытаваньне ў Польшчы германскіх імёнаў Gindel, Ginter, Ginthart, Genderyk[5].
У Прусіі бытавалі імёны Gande / Ginde (1360 год)[6][7], Gandiko[a] (1360 год)[6], Gandil / Gintil / Gintel[b] (1360, 1364, 1372, 1388, 1399, 1410 і 1419 гады)[11][7], Genderik[c] (1361 год)[13].
Варыянты імя ў гістарычных крыніцах: Тотъ Кгентъ[d] просилъ у насъ землицы[14] (5 чэрвеня 1457 году)[15]; дядковичи его Янъ Гинцичъ (10 чэрвеня 1496 году)[16]; Войтехъ Кгынтовичъ (пачатак XVI ст.)[17]; Янушко Киньтовичъ[18], Шымъко Кгинътович[19] (1528 год); бояре волости Шавленской… Петрашъ Гинтовичъ[20], boiare nasi włosci Szawelskiey… Pietrasz Gintowicz (25 лютага 1569 году)[21]; Parafia głębocka… Giendy (1784 год)[22][e].
Носьбіты рэдагаваць
- Гента († 477) — сын караля вандалаў Гейзэрыха
- Гента († па 479) — гоцкі ваяр на службе Ўсходняй Рымскай імпэрыі
- Гента († па 593) — бізантыйскі афіцэр германскага паходжаньня
- Янушка Кіньтавіч — упіцкі баярын, які ўпамінаецца ў попісе войска Вялікага Княства Літоўскага 1528 году
- Шымка Гінтавіч — літоўскі баярын, які ўпамінаецца ў попісе войска ВКЛ 1528 году
Гінтовічы (Gintowicz) — літоўскі шляхецкі род з Троцкага павету[29].
Генты (Gent) гербу Стылярскі і Кенды (Kiend) гербу Кораб — шляхецкія роды Рэчы Паспалітай[30].
У актах Вялікага Княства Літоўскага ўпамінаўся засьценак Гентава або Гоўцы Малыя ў Браслаўскім павеце[31].
На 1905 год існаваў фальварак Гентышкі ў Маляцкай воласьці[32].
На гістарычнай Браслаўшчыне існуе вёска Гентава, на гістарычнай Ашмяншчыне — Гінтаўшчына, на гістарычнай Наваградчыне — Гінцавічы.
Заўвагі рэдагаваць
- ^ Адзначалася германскае імя Gendecke[8]
- ^ Адзначалася старажытнае германскае імя Gantalo (Gindel[9], Gentel[10])
- ^ Адзначалася старажытнае германскае імя Genderich[12]
- ^ У публікацыі 1995 году падаецца прачытаньне Тоткгентъ
- ^ Таксама:
- Гінтант: Narborth a Jan Ginthunthowiczy… Bohdan Ginthonthowic (1558 год)[23];
- Гентут: Gientuciszki (1744 год)[24];
- Гендвіла: Jan Giendwiło… Marcin Gindwił (1667 год)[25], pan Franciszek Giendwiłło (14 лютага 1744 году)[26]
- Гандвіс: Gandois von Tiltenikin (Паведамленьні аб літоўскіх дарогах)[27];
- Студгінт: Пац Студкгинтовичъ (1528 год)[28]
Крыніцы рэдагаваць
- ^ Meyer-Lübke W. Romanische Namenstudien. I. Die altportugiesischen Personennamen germanischen Ursprungs // Sitzungsberichte der Philosophisch-Historischen Classe der Kaiserlichen Akademie der Wissenschaften. Bd. 149. — Wien, 1905. S. 86.
- ^ Eule R. Germanische und fremde Personennamen als heutige deutsche Familiennamen // Festschrift zu dem fünfzigjährigen jubiläum des Friedrichs-realgymnasiums in Berlin. — Berlin, 1900. S. 30.
- ^ Förstemann E. W. Altdeutsches Namenbuch. Bd. 1: Personennamen. — Bonn, 1900. S. 593.
- ^ Дайліда А. Пачаткі Вялікага княства Літоўскага: ад стварэння да Крэўскай уніі / Рэц. С. Тарасаў. — Менск, 2019. С. 17.
- ^ Słownik etymologiczno-motywacyjny staropolskich nazw osobowych. T. 5: Nazwy osobowe pochodzenia niemieckiego. — Kraków, 1997. S. 62, 84.
- ^ а б Pierson W. Altpreußischer Namenkodex // Zeitschrift für Preußische Geschichte und Landeskunde. — Berlin, 1873. S. 502.
- ^ а б Trautmann R. Die altpreußischen Personennamen. — Göttingen, 1925. S. 32.
- ^ Gottschald M. Deutsche Namenkunde: Unsere Familiennamen nach ihrer Entstehung und Bedeutung. — Berlin, 1954. S. 198.
- ^ Förstemann E. W. Altdeutsches Namenbuch. Bd. 1: Personennamen. — Bonn, 1900. S. 595, 1685.
- ^ Heintze A. Die deutschen Familien-Namen, geschichtlich, geographisch, sprachlich. — Halle, 1903. S. 140.
- ^ Pierson W. Altpreußischer Namenkodex // Zeitschrift für Preußische Geschichte und Landeskunde. — Berlin, 1873. S. 502, 506.
- ^ Förstemann E. W. Altdeutsches Namenbuch. Bd. 1: Personennamen. — Bonn, 1900. S. 595.
- ^ Pierson W. Altpreußischer Namenkodex // Zeitschrift für Preußische Geschichte und Landeskunde. — Berlin, 1873. S. 204.
- ^ Документы Московского архива Министерства юстиции. Т. 1. — М., 1897. С. 537.
- ^ Lietuvos Metrika. Knyga 225 (6) (1528—1547). — Vilnius, 1995. P. 277.
- ^ Lietuvos Metrika. Knyga 6 (1494—1506). — Vilnius, 2007. P. 257.
- ^ Археографический сборник документов, относящихся к истории Северо-западной Руси. Т. 1. — Вильна, 1867. С. 4—5.
- ^ Перапіс войска Вялікага княства Літоўскага 1528 года. Метрыка Вялікага княства Літоўскага. Кн. 523. — Менск, 2003. С. 101.
- ^ Lietuvos Metrika. Knyga 523 (1528). — Vilnius, 2006. P. 166.
- ^ Акты, издаваемые Виленской Комиссией для разбора древних актов. Т. 24. — Вильна, 1897. С. 316.
- ^ Акты, издаваемые Виленской Комиссией для разбора древних актов. Т. 24. — Вильна, 1897. С. 319.
- ^ Gawrylczyk B. Dekanat połocki w świetle opisów parafii z 1784 r. — Białystok, 2005. S. 57, 59.
- ^ Писцовая книга Гродненской экономии с прибавлениями, изданная Виленской Комиссией для разбора древних актов. Ч. 1. — Вильна, 1881. С. 134.
- ^ Diecezja Wileńska, 1744, Pawet, 20 лютага 2011 г.
- ^ Błaszczyk G. Herbarz szlachty żmudzkiej. T. 2. — Warszawa, 2015. S. 75.
- ^ Акты, издаваемые Виленской Комиссией для разбора древних актов. Т. 24. — Вильна, 1897. С. 468.
- ^ Scriptores rerum Prussicarum. Bd. 2. — Leipzig, 1863. S. 683—684.
- ^ Перапіс войска Вялікага княства Літоўскага 1528 года. Метрыка Вялікага княства Літоўскага. Кн. 523. — Менск, 2003. С. 168.
- ^ Malewski Cz. Rodziny szlacheckie na Litwie w XIX wieku. — Warszawa, 2022. S. 273.
- ^ Gajl T. Herby Szlacheckie Rzeczypospolitej Obojga Narodow. — Gdańsk, 2003. S. 272, 281.
- ^ Indeks alfabetyczny miejscowości dawnego wielkiego Księstwa Litewskiego: A—K (Abakanowicze — Kujany). Wilno, 1929. S. 191.
- ^ Виленская губерния: полный список населенных мест со статистическими данными о каждом поселении. — Вильна, 1905. С. 45.