Прэзгінт
Прэзгінт, Прыжгінт (Брозгінт, Брызгінд) — мужчынскае імя і вытворнае ад яго прозьвішча.
| Прэзгінт лац. Prezgint / Prezhint | |
| Паходжаньне | |
|---|---|
| Мова(-ы) | германскія |
| Утворанае ад | Brezzo + Gentt |
| Іншыя формы | |
| Варыянт(ы) | Брозгінт, Брызгінд, Прыжгінт |
| Зьвязаныя артыкулы | |
| якія пачынаюцца з «Прэзгінт» | |
Паходжаньне рэдагаваць
- Асноўны артыкул: Імёны ліцьвінаў
Брэза (Brezzo) і Гент (Gentt) — імёны германскага паходжаньня[1][2]. Іменная аснова прэз- (проз-) (імя ліцьвінаў Прышмонт; германскія імёны Prosmund, Prezila, Prezzold) паходзіць ад старагерманскага proz 'каштоўнасьць, шляхетнае каменьне'[3], а аснова -генд- (-гент-, -гінт-) (імёны ліцьвінаў Гінтэр, Агінт, Эйгінт; германскія імёны Genter, Aginto, Eigint) — ад гоцкага gands 'посах', пераноснае 'чары'[4]. Такім парадкам, імя Прэзгінт азначае «каштоўныя чары»[5].
Этымалягічны слоўнік старапольскіх асабовых імёнаў, выдадзены Польскай акадэміяй навук, адзначае гістарычнае бытаваньне ў Польшчы германскіх імёнаў Presznar, Praszołt (< Brozolt)[6].
Варыянты імя ў гістарычных крыніцах: Zastold cum Przezhgindo fratre germano (18 студзеня 1401 году)[7]; Се азъ, воевода полочькии Прижкинтъ (1402—1404 гады)[8]; у Кнетове чоловекъ Прижкгинтъ (1440—1492 гады)[9]; чоловеков в Дорсунишках… а Енка, а Толтыка Прижкгиновичов (26 лютага 1515 году)[10]; Franciszek Priszgint (10 лютага 1779 году)[11]; Jerzy Bryzgind[12], Jerzy Prizgint… Franciszek Pryzgint[13], Franciszek Pryzgint… Paweł Pryzgint… Jerzy Pryzgint[14] (21 жніўня 1780 году); Franciszek Pryzgint[15], Jerzy Pryzgint[16] (9 лютага 1785 году); Felicjan Pryzgint, porucznik i deputat z Ksiestwa Żmudzkiego (1786 год)[17]; Jerzy Brozgint (9 лютага 1791 году)[18][a].
Носьбіты рэдагаваць
- Прэзгінт († па 1404) — дзяржаўны дзяяч Вялікага Княства Літоўскага, намесьнік полацкі
Прызгінты (Pryżgint, Pryzgint) — літоўскія шляхецкія роды зь Вільні, Ашмянскага і Лідзкага паветаў[23].
На 1903 год існаваў засьценак Прызгенцішкі ў Вількамірскім павеце Ковенскай губэрні[24].
Глядзіце таксама рэдагаваць
Заўвагі рэдагаваць
- ^ Таксама:
- Прыш (адзначалася старажытнае германскае імя Brezzo[1]): Прышэвічы (Pryszewicz) гербу Прус — літоўскі шляхецкі род з Ковенскага павету[19];
- Брозгель: Zdan Brozgiel nowik (26 лютага 1619 году)[20];
- Прызгін: Józef Pryzgin (1621 год)[21], Jakub Antoni Pryzgin na miejscu P. Macieja i Jerzego Pryzginów (1690 год)[22]
Крыніцы рэдагаваць
- ^ а б Förstemann E. W. Altdeutsches Namenbuch. Bd. 1: Personennamen. — Bonn, 1900. S. 336.
- ^ Eule R. Germanische und fremde Personennamen als heutige deutsche Familiennamen // Festschrift zu dem fünfzigjährigen jubiläum des Friedrichs-realgymnasiums in Berlin. — Berlin, 1900. S. 30.
- ^ Дайліда А. Пачаткі Вялікага княства Літоўскага: ад стварэння да Крэўскай уніі / Рэц. С. Тарасаў. — Менск, 2019. С. 18.
- ^ Дайліда А. Пачаткі Вялікага княства Літоўскага: ад стварэння да Крэўскай уніі / Рэц. С. Тарасаў. — Менск, 2019. С. 17.
- ^ Дайліда А. Пачаткі Вялікага княства Літоўскага: ад стварэння да Крэўскай уніі / Рэц. С. Тарасаў. — Менск, 2019. С. 24.
- ^ Słownik etymologiczno-motywacyjny staropolskich nazw osobowych. T. 5: Nazwy osobowe pochodzenia niemieckiego. — Kraków, 1997. S. 199, 279.
- ^ Akta unji Polski z Litwą, 1385—1791. — Kraków, 1932. S. 37—38.
- ^ Полоцкие грамоты XIII — начала XVI в. Т. 1. — М., 2015. С. 119.
- ^ Lietuvos Metrika. Knyga 3 (1440—1498). — Vilnius, 1998. P. 50.
- ^ Lietuvos Metrika. Knyga 6 (1494—1506). — Vilnius, 2007. P. 264.
- ^ Akta sejmiku kowieńskiego z lat 1733—1795. — Warszawa, 2019. S. 289.
- ^ Akta sejmiku kowieńskiego z lat 1733—1795. — Warszawa, 2019. S. 322.
- ^ Akta sejmiku kowieńskiego z lat 1733—1795. — Warszawa, 2019. S. 325.
- ^ Akta sejmiku kowieńskiego z lat 1733—1795. — Warszawa, 2019. S. 326.
- ^ Akta sejmiku kowieńskiego z lat 1733—1795. — Warszawa, 2019. S. 403, 405.
- ^ Akta sejmiku kowieńskiego z lat 1733—1795. — Warszawa, 2019. S. 404.
- ^ Akta sejmiku kowieńskiego z lat 1733—1795. — Warszawa, 2019. S. 534.
- ^ Akta sejmiku kowieńskiego z lat 1733—1795. — Warszawa, 2019. S. 487.
- ^ Ciechanowicz J. Rody rycerskie Wielkiego Księstwa Litewskiego. T. 4. — Rzeszów, 2001. S. 396.
- ^ Lietuvos inventoriai XVII a. — Vilnius, 1962. P. 76.
- ^ Rejestry popisowe pospolitego ruszenia szlachty Wielkiego Księstwa Litewskiego z 1621 r. — Warszawa, 2015. S. 75.
- ^ Metryka Litewska. Rejestry podymnego Welkiego Ksiestwa. Księstwo Żmudzkie 1690 r. — Warszawa, 2009. S. 148.
- ^ Malewski Cz. Rodziny szlacheckie na Litwie w XIX wieku. — Warszawa, 2016. S. 166, 328, 725.
- ^ Алфавитный список населенных мест Ковенской губернии. — Ковна, 1903. С. 145.
Літаратура рэдагаваць
- Дайліда А. Пачаткі Вялікага княства Літоўскага: ад стварэння да Крэўскай уніі / Рэц. С. Тарасаў. Аўтарскае выданне. — Менск, 2019. — 459 с. — (сьціслая вэрсія кнігі: Вытокі Вялікае Літвы. — Менск, 2021. — 89 с.)