Міхал Піюс Ромэр

Міхал Ромэр
	Міхал Ромэр
	Міхал Піюс Ромэр
Род дзейнасьці	навуковец, грамадзка-палітычны дзяяч; адзін з ідэолягаў краёўцаў
Дата нараджэньня	7 траўня 1880
Месца нараджэньня	Багдонішкі, Новааляксандраўскі павет, Ковенская губэрня, Расейская імпэрыя
Дата сьмерці	22 лютага 1945
Месца сьмерці	Вільня, Летувіская ССР, СССР
Месца пахаваньня	Могілкі Росы;
Месца вучобы	Ягелонскі ўнівэрсытэт; Парыскі інстытут палітычных дасьледаваньняў[d]; Імпэратарская вучэльня правазнаўства[d] (1901);
Занятак	юрыст, судзьдзя, прафэсар унівэрсытэту, адвакат, палітык, публіцыст
Навуковая сфэра	палітыка, права і публіцыстыка
Месца працы	Віленскі ўнівэрсытэт;
Бацька	Міхал Казімір Ромер[d]
Маці	Канстанцыя з Тукалаў[d]
Узнагароды
	Міхал Ромэр у Вікісховішчы

Ня варта блытаць зь Міхалам Ромэрам — грамадзка-палітычным дзеячом Расейскай імпэрыі.

Міхал Ромэр, Міхал Піюс Ромэр (па-польску: Michał Römer, па-летувіску: Mykolas Romeris; 7 траўня 1880, в. Багдонішкі, Новааляксандраўскі павет, Ковенская губэрня, Расейская імпэрыя, цяпер Панявескі павет, Летува — 22 лютага 1945) — грамадзка-палітычны дзяяч; адзін з галоўных ідэолягаў лібэральна-дэмакратычнага крыла краёўцаў, летувіскі навуковец.

Паходжаньне

З шляхецкага роду Ромэраў.

Адукацыя

Вучыўся ў Ягелонскім унівэрсытэце ў Кракаве (1901—1902), Парыскай школе палітычных навук (1902—1905).

Дзейнасьць у Расейскай імпэрыі

У 1911—1915 гадах супрацоўнічаў зь беларускай газэтай «Наша Ніва», сябар рэдакцыі віленскай газэты «Kurier Krajowy» (1913). Узначальваў віленскую масонскую ложу «Літва», сябрамі якой былі Антон Луцкевіч і Вацлаў Ластоўскі. Станоўча ацэньваў грамадзка-палітычнае й культурнае адраджэньне беларусаў, абараняў беларускі рух ад нападак польскіх і расейскіх шавіністычных колаў. У 1913—1915 гадах распрацаваў канцэпцыю новае Рэчы Паспалітай у выглядзе канфэдэрацыі Польшчы й «гістарычнае Літвы» як самастойных і дэмакратычных дзяржаваў. Для вырашэньня гэтае задачы ў 1915 годзе далучыўся да легіёнаў Ю. Пілсудзкага.

Незалежная Летува

У 1919 годзе на даручэньне Пілсудзкага вёў у Коўне перамовы зь летувіскім кіраўніцтвам пра стварэньне канфэдэрацыі, але летувіскі бок не прыняў гэтую прапанову. У 1920 годзе асудзіў захоп Вільні войскамі генэрала Л. Жалігоўскага і ў знак пратэсту пераехаў у Летуву. Прафэсар права (1922) і рэктар Ковенскага (1927—1928, 1933—1939), прафэсар Віленскага (1940—1945) унівэрсытэтаў. У час нямецкае акупацыі арганізоваў у Вільні таемнае навучаньне, падтрымліваў сувязь з рухам Супраціву.

Унівэрсытэт імя Ромэра

У 2004 годзе Летувіскаму ўнівэрсытэту права ў Вільні нададзена імя Ромэра.

Творы

Römer M. Litwa. Studium odrodzenia narodu litewskiego. — Lwów, 1908
тое ж па-летувіску: «Lietuva. Studija apie lietuvių tautos atgimimą». ISBN 9955-601-94-9
«Konstitucinės ir teismo teisės pasieniuose». ISBN 9986-9004-1-7

Вонкавыя спасылкі

Міхал Піюс Ромэр — сховішча мультымэдыйных матэрыялаў

^ ^а ^б ^в Нацыянальная служба Чэскай рэспублікі

[_173f161bb675735e-1] а ^б ^в Нацыянальная служба Чэскай рэспублікі

[1]