Козел-Паклеўскія
Козел-Паклеўскія (па-польску: Koziełł-Poklewski, па-расейску: Козело-Поклевские, па-летувіску: Kozielos-Poklevskiai) — шляхецкі род гербу «Козел», вядомы перадусім паўстанцамі й буйнымі прамыслоўцамі.
Козел-Паклеўскія | |
Радавы герб Козел-Паклеўскіх «Козел»
| |
Краіна паходжаньня: | Вялікае Княства Літоўскае |
Прызнаныя ў: | Вялікае Княства Літоўскае, Рэч Паспалітая, Расейская імпэрыя |
Паходжаньне роду
рэдагавацьЁсьць некалькі вэрсыяў паходжаньня роду Козел-Паклеўскіх. Паводле адной вэрсіі, магчымым пачынальнікам роду лічыцца баярын Савіч Козел са Смаленшчыны, які атрымаў маёнтак Паклева ў Ашмянскім павеце. Паводле другой вэрсыі паходжаньня, Козел-Паклеўскія паходзілі з Падняпроўя. У 1415 г. узгадваецца магчымы заснавальнік роду, які быў пасланьнікам князя Вітаўта у Польшчы на Вісьліцэ. У 1504 г. узгадываліся браты Ян і Мікалай Козелы. З гэтага можна меркаваць, што род Козел-Паклеўскіх больш старажытнага паходжаньня. Паводле іншай вэрсыі, выкладзенай у расейскіх гербоўніках, магчымым пачынальнікам роду лічыцца баярын Пётар Казлоў, які 30 красавіка 1564 г. разам з князем Андрэем Курбскім падчас Іфлянцкай вайны перайшоў на бок бок Вялікага Княства Літоўскага. Вялікі князь Жыгімонт II падараваў Пятру Казлову маёнтак Паклева ў Ашмянскім павеце й шляхецкі тытул.
Першы дакладна вядомы прадстаўнік роду Козелаў, падстароста ашмянскі ў 1604 і 1606 г., які валодаў таксама Бакштамі і Сьвятлянамі, меў трох сыноў: Фабіяна, Габріэля, Філёна. Фабіян Козел-Паклеўскі быў каралеўскі сакратаром, набыў ў 1618 г. маёнтак Сьвіркі ў Сьвянцянскім павеце. Фабіян пакінуў маёнткі сыну Казімеру Козел-Паклеўскаму, які меў трох сыноў Яна, Юрыя (Ежы), Міхала і Фабіяна Станіслава. Фабіян Станіслаў Козел-Паклеўскі, стараста й войт дзісьненскі ў 1691 г., пакінуў трох сыноў: Амброжы(pl), староста дзісьненскі, Юзэф і Тадэвуш.
У сярэдзіне XVIII ст. Ян Козел-Паклеўскі, удалальнік маёнтку Антаколь (Антакальніс) каля Вількаміру ўзяў шлюб з Ганнай Дусяцкай, у іх было некалькі дачок і сыноў. Вядомыя Юзэф Калясанты Козел-Паклеўскі, Караль Козел-Паклеўскі, Амброжы Козел-Паклеўскі, Ігнат Козел-Паклеўскі, Якуб Козел-Паклеўскі, Крыштаф Козел-Паклеўскі, Бэрнард Козел-Паклеўскі, Раман Козел-Паклеўскі.
Радавыя маёнткі
рэдагавацьНа тэрыторыі Беларусі Козел-Паклеўскія мелі маёнткі Сэрвач Вялікі, Гнязьдзілава, Княгінін, у Мядзелу, Новы Пагост, Красны бераг, Быкаўшчына. На тэрыторыі сучаснай Летувы род месьціўся ў Аўкштоце, дзе валодаў маёнткамі Дзекшнэ(lt), Вадуву(lt) і Ётаучу(lt).
Прадстаўнікі роду
рэдагавацьВялейская галіна Козел-Паклеўскіх
- Юзэф Калясанты Козел-Паклеўскі (1760 ці 1770-?) — маршалак шляхты Вялейскага павету, уладальнік маёнтку Сэрвач Вялікі.
- Ян Напалеон Козел-Паклеўскі (1810—?) — наступны ўладальнік маёнтку Сэрвач Вялікі, пабудаваў у вёсцы Вялікая Сэрвач драўляны касьцёл.
- Ян Козел-Паклеўскі (1837—1896) — палкоўнік войск польскіх падчас Студзеньскага паўстаньня, кіраўнік 3-га корпусу паўстанцкіх войск (1863—1864), камэндант Варшавы. Сябра Літоўскага Правінцыйнага камітэту.
- Юзэф Козел-Паклеўскі (1876—1911) — ваенны аташэ Расеі ў Вялікабрытаніі, ваенна-марскі афіцэр, які ўдзельнічаў у абароне Порт-Артура ў часы расейска-японскай вайны.
- Ян Козел-Паклеўскі (1837—1896) — палкоўнік войск польскіх падчас Студзеньскага паўстаньня, кіраўнік 3-га корпусу паўстанцкіх войск (1863—1864), камэндант Варшавы. Сябра Літоўскага Правінцыйнага камітэту.
- Вінцэнт Козел-Паклеўскі (1837—1863) — удзельнік паўстаньня 1863—1864 гадоў і яго кіраўнік на тэрыторыі Вялейскага павету.
- Міхал Козел-Паклеўскі (1840—1863) — удзельнік паўстаньня 1863—1864 гадоў.
- Зянон Козел-Паклеўскі (1843—1878) — удзельнік паўстаньня 1863—1864 гадоў.
- Юзэф Козел-Паклеўскі (1845—1915) — удзельнік паўстаньня 1863—1864 гадоў, прамысловец, мэцэнат.
- Юзэф Козел-Паклеўскі (1886—1967) — уладальнік маёнтка Вялікая Сэрвач
- Вінцэнт Козел-Паклеўскі (1889—1940) — капітан войск панцэрных міжваеннай Польшчы, ахвяра Катынскага расстрэлу.
- Тадэвуш Козел-Паклеўскі (1890—1942) — уладальнік маёнтку Кастыкі, у 1942 расстраляны немцамі за ўдзел у канспірацыі Арміі Краёвай.
- Тадэвуш Козел-Паклеўскі(pl) (1932—1915) — польскі археоляг, прафэсар Інстытуту археалёгіі і этналёгіі Польскай акадэміі навук.
- Юзэф Козел-Паклеўскі (1845—1915) — удзельнік паўстаньня 1863—1864 гадоў, прамысловец, мэцэнат.
- Каятан Козел-Паклеўскі (1805—?) — уладальнік маёнтку Княгінін, быў судзьдзем.
- Яўстах-Бэнэдыкт Козел-Паклеўскі (1842-?) — удзельнік паўстаньня 1863—1864 гадоў.
- Каятан Козел-Паклеўскі (1805—?) — уладальнік маёнтку Княгінін, быў судзьдзем.
Вількамірская галіна Козел-Паклеўскіх
- Караль Козел-Паклеўскі (1790-?) — ўладальнік маёнтку Антаколь.
- Амброжы Козел-Паклеўскі (1790—1863) — прэзыдэнт Вількаміру, ўладальнік маёнтку Дзекшнэ.
- Павал Тэадор Козел-Паклеўскі (1802—1871) — удзельнік паўстаньня 1863—1864 гадоў
- Уладзіслаў Францішак Ксавэры Козел-Паклеўскі (1833—1860) — ўладальнік маёнтку Дзекшнэ.
- Павал Амброжы Козел-Паклеўскі (1839—1902) — ўладальнік маёнткаў Мнішкаў і Радоня ў Каралеўстве Польскім.
- Вітальд Козел-Паклеўскі(pl) (1883—1934) — уладальнік маёнткаў Мнішкаў і Радоня ў Польшчы.
- Крыштаф Козел-Паклеўскі(pl) (1814—2006) — польскі юрыст і доктар права.
- Вітальд Козел-Паклеўскі(pl) (1883—1934) — уладальнік маёнткаў Мнішкаў і Радоня ў Польшчы.
- Павал Тэадор Козел-Паклеўскі (1802—1871) — удзельнік паўстаньня 1863—1864 гадоў
- Бэрнард Козел-Паклеўскі (1790-?) — ўладальнік маёнтку Лойць.
- Станіслаў Козел-Паклеўскі (1820-?) — палкоўнік расейскага войска.
- Уладзіслаў Козел-Паклеўскі(pl) (1866—1921) — генерал Войска Польскага.
- Станіслаў Козел-Паклеўскі (1820-?) — палкоўнік расейскага войска.
Полацкая галіна Козел-Паклеўскіх
- Томаш Козел-Паклеўскі (1780-?) — ландвойт полацкі.
- Альфонс Козел-Паклеўскі (1809—1890) — прамысловец, мэцэнат.
- Вінцэнт Козел-Паклеўскі (1853—1929) — прамысловец, мэцэнат.
- Альфонс-Аляксандар Козел-Паклеўскі (1891—1962) — прамысловец, мэцэнат, дыплямат.
- Вінцэнт Козел-Паклеўскі (1853—1929) — прамысловец, мэцэнат.
- Альфонс Козел-Паклеўскі (1809—1890) — прамысловец, мэцэнат.
Іншыя вядомыя прадстаўнікі роду Козел-Паклеўскіх:
- Аўгуст Козел-Паклеўскі — паўстанец 1863—1864 гг., трапіў у расейскі палон у баі пад вёскай Уладыкі 28 траўня 1863 г.
- Уладзіслаў Козел-Паклеўскі(pl) (1866—1934) — палкоўнік Войска Польскага.
- Юзэф Марыян Козел-Паклеўскі(pl) (1937—2019) — польскі гісторык, аўтар кнігі Polskie życie artystyczne w międzywojennym Wilnie.
Літаратура
рэдагаваць- Adam Boniecki, Artur Reiski Herbarz polski. T. 12: Korty — Krzemieniewscy, skład główny Gebethner i Wolff, Warszawa, 1908. S. 72-77.