Вікіпэдыя:Ігнаруйце ўсе правілы

(Перанакіравана з «Вікіпэдыя:ІУП»)
Скарачэньне:
ВП:ІЎП

Правілы Вікіпэдыі маюць другаснае значэньне ў параўнаньні зь яе мэтамі. Таму калі пэўнае правіла замінае вам паляпшаць Вікіпэдыю або падтрымліваць яе функцыянаваньне, ігнаруйце яго[1][2].

Калі вы хочаце працаваць у Вікіпэдыі, вы ня мусіце папярэдне прачытаць якіясьці правілы. Калі вы робіце тое, што лічыце слушным, вы, хутчэй за ўсё, не памыліцеся, ну, а калі і памыліцеся, то ня страшна — мы ўсе робім памылкі. Што б вы ні зрабілі, гэта лёгка выправіць: папярэднія вэрсіі старонкі застаюцца ў гісторыі старонкі і іх можна аднавіць. Калі хтосьці пе пагодзіцца з вашымі рэдагаваньнямі, ён скажа вам пра гэта, і вы зможаце гэта абмеркаваць. Так што не хвалюйцеся, будзьце рашучымі і дапамагайце паляпшаць гэтую вольную энцыкляпэдыю.

Нягледзячы на сваю назву, правіла «Ігнаруйце ўсе правілы» не супярэчыць іншым правілам. Яно тут дзеля таго, каб мы не забывалі пра сваю галоўную мэту — стварэньне энцыклапэдыі. У параўнаньні з гэтай мэтай, правілы ня значаць нічога. Добра, калі яны спрыяюць дасягненьню гэтай мэты. Калі яны перашкаджаюць, то іх трэба выправіць.

І вось яшчэ сёе-тое:

Што значыць «Ігнаруйце ўсе правілы»?

рэдагаваць
Скарачэньне:
ВП:ІЎП?
  1. Вы ня мусіце знаёміцца ​​з правіламі, калі зьбіраецеся зрабіць штосьці ў Вікіпэдыі;
  2. Ня трэба бяздумна прытрымлівацца пісьмовых інструкцыяў — зьвяртаць увагу варта толькі на тое, ці стала энцыкляпэдыя лепей па тым, як вы зрабілі тое або іншае рэдагаваньне;
  3. Сіла правіла ня ў тым, што яно называецца «правілам» або «рэкамэндацыяй», а ў тым, што яно адлюстроўвае меркаваньні і мэтады працы мноства ўдзельнікаў (гл. таксама Вікіпэдыя:Кансэнсус);
  4. Большасьць правілаў зьяўляюцца ўрэшце апісальнамі, а не прадпісальнымі; яны зьяўляюцца апісаньнем практыкі, якая існавала на момант іх складаньня. Часам яны адстаюць ад рэчаіснасьці (гл. таксама Вікіпэдыя:Прадукт, працэс, правіла);
  5. Юрыдычнае чапляньне да хібаў у правілах тут не вітаецца. Вікі-тэхналёгіі ня ўтрымліваюць у сабе якіхсьці тэхнічных асаблівасьцяў або шчылін, якімі можна было б паспрабаваць скарыстацца. Вікіпэдыя — ня экспэрымэнт у заканатворчасьці, ня месца для авалоданьня майстэрствам вядзеньня судовых працэсаў або мастацтва пераконваць партнэраў у неабходнасьці зьмяняць правілы гульні дзеля атрыманьня ў ёй перавагі;
  6. Дух правіла важнейшы, чым яго літара. Агульная мэта — стварэньне энцыкляпэдыі — важнейшая і за тое, і за іншае. Калі дзеля дасягненьня агульнай мэты больш карысна праігнараваць нейкае правіла, значыць, магчыма, так і трэба зрабіць;
  7. Выкананьне правілаў не настолькі важна, як імкненьне кіравацца здаровым сэнсам і паважлівае стаўленьне да тых, хто не пагаджаецца з вамі. (гл. таксама Вікіпэдыя:Ветлівасьць);
  8. Правілы Вікіпэдыі — ня цэласная сыстэма законаў, яны ня могуць ахапіць усе прыватныя выпадкі, і існуе магчымасьць узьнікненьня сытуацыяў, калі нейкую праблему варта разьвязваць іначай, чым гэта вынікае зь літары правілаў. У гэтым выпадку трэба аддаць перавагу кансэнсусу і здароваму сэнсу.
  • Калі правілы ў той або іншай сытуацыі супярэчаць, з вашага пункту гледжаньня, здароваму сэнсу альбо вы ня ведаеце або не зразумелі тое ці іншае правіла, то кіравацца варта здаровым сэнсам і асноўнымі прынцыпамі і мэтамі праекту.

Што пры гэтым варта мець на ўвазе

рэдагаваць
Скарачэньне:
ВП:НЕІЎП
  1. Гэтае правіла ня сьведчыць пра тое, што ўсякае дзеяньне зьяўляецца апраўданым. Гэтае правіла нельга разглядаць як карт-блянш. Удзельнікі, якія ігнаруюць правілы, пры патрэбе мусяць растлумачыць, якім чынам іхныя дзеяньні спрыяюць паляпшэньню энцыкляпэдыі. Фактычна, такое пытаньне могуць у пэўны момант задаць кожнаму. Калі адбыўся канфлікт, то дзеяньні, якія сапраўды спрыяюць паляпшэньню энцыкляпэдыі, вызначаюцца на аснове кансэнсусу;
  2. Гэтае правіла не зьяўляецца перашкодай для таго, каб паказваць іншым на ўчыненыя імі парушэньні правілаў, — пры гэтым, аднак, вы мусіце разумець, што «парушальнік», магчыма, напраўду меў рацыю (гл. таксама Вікіпэдыя:Кіруйцеся сумленнасьцю ўдзельнікаў);
  3. На гэтае правіла нельга спасылацца, калі вас спытаюць, чаму вы парушылі тое ці іншае правіла. Большасьць правілаў грунтуюцца на значным практычным досьведзе і маюць пад сабой даволі сур’ёзныя падставы; у вас мусяць быць важкія прычыны для таго, каб іх ігнараваць;
  4. Гэтае правіла не вызваляе вас ад адказнасьці. Вы па-ранейшаму адказваеце за наступствы вашых дзеяньняў для энцыкляпэдыі і іншых удзельнікаў, калі гэтыя наступствы можна было прадбачыць;
  5. Гэтае правіла не зьяўляецца падставай да таго, каб выкарыстоўваць Вікіпэдыю для мэтаў, якія супярэчаць мэтам стварэньня вольнай энцыкляпэдыі (гл. таксама Вікіпэдыя:Чым не зьяўляецца Вікіпэдыя);
  6. Гэтае правіла ня значыць, што абсалютна для кожнага правіла можа існаваць вынятак. Так, напрыклад, відавочныя парушэньні аўтарскага права ніяк ня могуць спрыяць паляпшэньню вольнай энцыкляпэдыі (хоць абмежаванае выкарыстаньне матэрыялаў, на якія пашыраецца аўтарскае права, можа быць прымальным).

Глядзіце таксама

рэдагаваць
  1. ^ «IAR is policy, always has been» (анг.) («ІЎП — гэта правіла, і заўсёды было такім» — кароткае тлумачэньне зьменаў, якое Джымі Ўэйлз пакінуў 19 жніўя 2006 г.)
  2. ^ «If rules make you nervous and depressed…» (анг.) (арыгінал старонкі, створанай Лэры Сэнгерам)