Арганізацыя эканамічнага супрацоўніцтва і разьвіцьця

Арганізацыя эканамічнага супрацоўніцтва і разьвіцьця (АЭСР, па-ангельску: Organisation for Economic Co-operation and Development, OECD) — гэта міжнародная арганізацыя, якая аб’ядноўвае разьвітыя краіны, што прызнаюць прынцыпы дэмакратыі і рынкавай эканомікі. Яна была створаная ў 1948 годзе як Арганізацыя эўрапейскага эканамічнага супацоўніцтва (АЭЭС) дзеля дапамогі рэалізацыі Пляну Маршала па рэканструкцыі Эўропы пасьля Другой сусьветнай вайны. Пазьней удзел у арганізацыі быў дазволены і для неэўрапейскіх краінаў, і ў 1961 годзе АЭЭС была ператвораная ў Арганізацыю эканамічнага супрацоўніцтва і разьвіцьця.

Арганізацыя эканамічнага супрацоўніцтва і разьвіцьця
па-ангельску: Organisation for Economic Co-operation and Development
Дзяржавы-заснавальніцы      Далучыліся пазьней
Абрэвіятура	АЭСР
Дэвіз	Дзеля больш моцнай, здаровай і справядлівай сусьветнай гаспадаркі
Дата ўтварэньня	16 красавіка 1948 (76 гадоў таму)
Тып	міжурадавая
Юрыдычны статус	міжнародная арганізацыя
Штаб-кватэра	Парыж, Францыя
Сяброўства	34 дзяржавы
Афіцыйныя мовы	ангельская, француская
Генэральны сакратар	Хасэ Гурыя
Сайт	www.oecd.org
Колішняя назва	Арганізацыя эўрапейскага эканамічнага супацоўніцтва (да 30 верасьня 1961 г.)

Мэты і дзейнасьць

Плякат у падтрымку Пляну Маршала

Арганізацыя яўляе сабой плятформу для ўрадаў для абмену досьведам, дыскусіі па актуальных пытаньнях, каардынацыі ўнутранай і зьнешняй палітыкі. Гэта міжнародны форум для пабудовы ўзаемавыгаднага супрацоўніцтва паміж краінамі і ўрадамі, выпрацаваньня базы для двух- і шматбаковых пагадненьняў.

Арганізацыяй абмену інфармацыі і аналізам займаецца сакратарыят АЭСР у Парыжы, які зьбірае інфармацыю, займаецца маніторынгам, аналізам, прагнозам эканамічнага разьвіцьця. Таксама сакратарыят займаецца дасьледваньнямі грамадзтва і дасьледваньнямі эканамічных мадэляў, экалёгіі, агрыкультуры, падаткаў і іншых сфэраў.

АЭСР закліканая спрыяць урадам у падвышэньні ўзроўню жыцьця праз эканамічны рост, забесьпячэньне фінансавай стабільнасьці, інвэстыцыі, разьвіцьцё гандлю, тэхналёгій, прадпрымальніцтва і міжнароднага супрацоўніцтва. Яна дапамагае забясьпечваць арганічнасьць эканамічнага і сацыяльнага разьвіцьця, а таксама абароны навакольнага асяродзьдзя.

Ужо больш за 40 гадоў АЭСР зьяўляецца адной з буйнешых і найбольш надзейных крыніцаў параўнальнай статыстычнай інфармацыі і аналізу. Базы дадзеных АЭСР ахопліваюць сыстэму нацыянальных рахункаў, розныя эканамічныя індыкатары, працоўная сіла, міграцыя, гандаль, энэргетыка, ахова здароўя, прамысловасьць, падаткі, адукацыя, навакольнае асяродзьдзе. Шмат матэрыялаў па дасьледваньнях і аналізу публікуецца ў інтэрнэце і друку выдавецтвам OECD Publishing.

За апошняе дзесяцігодзьдзе АЭСР таксама актыўна наладжвала супрацоўніцтва зь бізнэсам, прафэсійнымі зьвязамі і іншымі прадстаўнікамі грамадзкай супольнасьці.

Сярод іншага, АЭСР актыўна займаецца праблемай карупцыі. У лютым 1999 году ўступіла ў сілу Канвэнцыя АЭСР па барацьбе з карупцыяй.

Генэральны сакратар

З 1996 году сакратарыят АЭСР узначальваецца канадцам Донам Джонстанам. З чэрвеню 2006 году генэральным сакратаром абраны мэксыканскі эканаміст Хасэ Анхель Ґурыя.

Сябры

На дадзены момант арганізацыя мае 33 паўнапраўныя сябры. Зь іх 24 апісваюцца ў справаздачы Ўсясьветнага банку за 2003 як краіны з разьвітой рынкавай эканомікай.

Краіны-заснавальнікі (1961):
ЗША Аўстрыя Бэльгія Вялікабрытанія Гішпанія Грэцыя Данія Ірляндыя Ісьляндыя Італія	Канада Люксэмбург Нарвэгія Нідэрлянды Нямеччына Турэччына Францыя Швайцарыя Швэцыя
Далучыліся пазьней (з годам далучэньня):
Японія (1964) Фінляндыя (1969) Аўстралія (1971) Новая Зэляндыя (1973) Мэксыка (1994) Чэхія (1995) Вугоршчына (1996)	Паўднёвая Карэя (1996) Польшча (1996) Славаччына (2000) Чылі (2010) Славенія (2010) Ізраіль (2010)

Мальта падала заяву на ўступленьне 24 верасьня 2005.

Рэспубліка Кітай (Тайвань) мае статус назіральніка ў двух камітэтах АЭСР, але з-за спрэчнага статусу гэтай дзяржавы не зьяўляецца паўнапраўным сябрам арганізацыі.

Камісія Эўрапейскага зьвязу удзельнічае ў працы АЭСР побач з асобнымі краінамі ЭЗ.

Вонкавыя спасылкі

• http://www.oecd.org and https://web.archive.org/web/20070704054457/http://www.oecd.org/infobycountry/ for OECD's Web-старонкі па краінах-чальцах
• Канвэнцыя АЭСР па барацьбе з карупцыяй
• АЭЭС
• OECD's Factbook — параўнальная эканамічная, экалягічная і сацыяльная інфармацыя пра асноўныя эканомікі сьвету