Плян Маршала

Плян Ма́ршала (па-ангельску: Marshall Plan, афіцыйная назва па-ангельску: European Recovery Program, «Праграма аднаўленьня Эўропы») — праграма дапамогі Эўропе пасьля Другой сусьветнай вайны. Вылучаны ў 1947 годзе амэрыканскім дзяржаўным сакратаром Джорджам К. Маршалам (набыў сілу ў красавіку 1948 г.). У ажыцьцяўленьні пляну ўдзельнічалі 17 эўрапейскіх краінаў (улучна з Заходняй Нямеччынай). Плян Маршала садзейнічаў умацаваньню становішча ЗША ў Заходняй Эўропе.

Сваю прамову з праграмай дапамогі Джордж Маршал выказаў у Гарвардзкім унівэрсытэце 5 чэрвеня 1947. 12 ліпеня ў Парыжы сабраліся прадстаўнікі 16 краінаў Заходняй Эўропы. На нараду запрашаліся таксама прадстаўнікі дзяржаваў Усходняй Эўропы, аднак па патрабаваньні савецкага ўрада, які ўгледзеў у гэтым пагрозу сваім інтарэсам, кіраўнікі ўсходнеэўрапейскіх краінаў адмовіліся ад гэтага запрашэньня. Пры гэтым сам Савецкі Саюз пад абсяг дзеяньня пляну не падпадаў з выключна фармальнай прычыны — у сувязі з заяўленай адсутнасьцю ў СССР бюджэтнага дэфіцыту.