Сяргей Законьнікаў
Сярге́й Зако́ньнікаў (нар. 16 верасьня 1946, в. Слабада, Бешанковіцкі раён) — беларускі паэт, журналіст, публіцыст.
Сяргей Законьнікаў | ||||
Асабістыя зьвесткі | ||||
---|---|---|---|---|
Нарадзіўся | 16 верасьня 1946 (78 гадоў) в. Слабада, Бешанковіцкі раён | |||
Літаратурная дзейнасьць | ||||
Род дзейнасьці | перакладнік, паэт, журналіст, пісьменьнік, публіцыст | |||
Гады творчасьці | 1963 — дасюль | |||
Жанр | лірыка | |||
Мова | беларуская мова[1], расейская мова[1], украінская мова[1], грузінская мова[1] і летувіская мова[1] | |||
Дэбют | газэта «Віцебскі рабочы» (1963) | |||
Прэміі | Літаратурная прэмія СП Беларусі імя А. Куляшова (1982) Дзяржаўная Прэмія Беларусі (1991) | |||
Узнагароды |
Біяграфія
рэдагавацьСкончыў філялягічны факультэт Беларускага дзяржаўнага ўнівэрсытэту ў 1969 годзе. У 1969—1970 гг. выкладаў беларускую мову і літаратуру ў Клетнаўскай сярэдняй школе Барысаўскага раёну. Пасьля — супрацоўнік ушацкай раённай газэты «Патрыёт» (1970—1971), сакратар Ушацкага райкому камсамолу (1972—1975). З сакавіка 1975 г. — карэспандэнт, загадчык аддзела газэты «Чырвоная змена», з кастрычніка 1975 — карэспандэнт газэты «Звязда». З 1978 г. — інструктар, з 1979 г. — загадчык сэктара мастацкай літаратуры аддзела культуры ЦК КПБ, з 1986 г. па 2002 г. — галоўны рэдактар часопіса «Полымя»[2]. Сябра Беларускага ПЭН-цэнтру з 1989 г. Сябра СП СССР з 1977 году.
Першы верш апублікаваў у 1963 г. (газэта «Віцебскі рабочы»). У 1970 у калектыўным зборніку «Рунь» надрукавана падборка вершаў. Пераклаў на беларускую мову паасобныя творы расейскіх, украінскіх, грузінскіх і летувіскіх паэтаў.
Узнагароды
рэдагаваць- Літаратурная прэмія імя Аркадзя Куляшова (1982) — кніга вершаў «Пакуль жыве мая бяроза».
- Літаратурная прэмія імя Янкі Купалы — кніга паэзіі «Чорная быль» (1992)
- Міжнародная літаратурная прэмія імя Рыгора Скаварады(uk) (Украіна, 1995)
- Міжнародная літаратурная прэмія імя В. Гулевіча (Польшча, 1996)
- Узнагароджаны ордэнам «Знак Пашаны» і мэдалём «За ратаваньне тапельцаў»[2].
Бібліяграфія
рэдагавацьКнігі
рэдагаваць- Законнікаў Сяргей. Бяседа: вершы. — Менск: Мастацкая літаратура, 1973. — 77 с. — 5000 ас.
- Законнікаў Сяргей. Устань да сонца: вершы i паэма. (Зьмест: цыклы — У абдымках палёў і лясоў; Хваляванне; Водбліскі; Прарыў — паэма). — Менск: Мастацкая літаратура, 1976. — 128 с. — 3000 ас.
- Законнікаў Сяргей. Пакуль жыве мая бяроза. Вершы і паэма. (Зьмест: цыклы — Жыта спявае; Галасы дарог; Барвянае рэха; Урбаны — паэма) / мастак В. А. Губараў. — Менск: Мастацкая літаратура, 1981. — 143 с. — 6000 ас.
- Законнікаў Сяргей. Вера, надзея, любоў. Кніга лірыкі. (Зьмест: цыклы — Карані; Позірк; Дзятлінка). — Менск: Мастацкая літаратура, 1983. — 94 с. — 6000 ас.
- Законнікаў Сяргей. Прысак часу. Вершы, паэмы. (Зьмест: вершы з кніг — Рунь (1970); Бяседа (1973); Устань да сонца (1976); Пакуль жыве мая бяроза (1981); Вера, Надзея, Любоў (1983); Прарыў; Урбаны — паэмы) / прадмова Рыгора Барадуліна; мастак — Уладзімер Басалыга. — Менск: Мастацкая літаратура, 1986. — 238 с. — 2040 ас.
- Законнікаў Сяргей. Вечная далеч. Вершы. (Зьмест: цыклы: Далоні долі ; Слухаю начную цішыню ; Святло любові) / мастак А. М. Малышава. — Менск: Юнацтва, 1987. — 157 с. — 4000 ас.
- Законнікаў Сяргей. Сутнасць. Кніга паэзіі. (Зьмест: Сведчу лёсам — цыкл вершаў; Кульмінацыя — паэма) / мастак — Уладзімер Басалыга. — Менск: Мастацкая літаратура, 1987. — 95 с. — 4200 ас.
- Законнікаў Сяргей. Заклінанне. (Зьмест: вершы — Сакрэт; паэма — Чорная быль; пераклады — Украінская мелодыя; З Васіля Сіманенкі; З Рамана Лубкіўскага). — Менск: Мастацкая літаратура, 1991. — С. —. — 300 с. — 2100 ас.
- Законнікаў Сяргей. Святая воля. Выбраная лірыка / рэдкалегія: Рыгор Барадулін, Ніл Гілевіч, Максім Лужанін, Пімен Панчанка, Максім Танк. — Менск: Мастацкая літаратура, 1993. — 174 с. — (Бібліятэка беларускай паэзіі). — 1200 ас. — ISBN 5-340-01062-7
- Законнікаў Сяргей. Беларускае сэрца. Публіцыстычны роздум, эсэ. — Менск: Беларусь, 1993. — 110 с. — (Плошча Свабоды). — 4000 ас. — ISBN 5-338-011007-7
- Законнікаў Сяргей. Вячэра пад райскім дрэвам. Падарожныя нарысы, дзённікі. — Менск: Мастацкая літаратура, 1996. — 301 с. — 1500 ас. — ISBN 985-02-0130-4
- Законнікаў Сяргей. Лістам дарога запала… Выбранае. (Зьмест: З кніг — Рунь; Бяседа; Устань да сонца; Пакуль жыве мая бяроза; Вера, Надзея, Любоў; Вечная далеч; Сутнасць; Заклінанне; У вочы вечнасці гляджу.) / Прадмова Пімена Панчанкі. — Менск: Мастацкая літаратура, 2000. — 278 с. — 1200 ас. — ISBN 985-02-0228-2
- Законнікаў Сяргей. Гэта мы: паэмы / Рэдактар: Генадзь Бураўкін. — Вялейка: v, 2006. — 496 с. — ISBN 985-6060-13-6
- Законнікаў Сяргей. «Першы пацалунак». Сто вершаў пра каханьне / Рэдактар: Міхась Скобла. — Менск: Кнігазбор, 2007. — 128 с. — ISBN 978-985-6824-66-4
- Законнікаў Сяргей. Насустрач. Публіцыстыка, эсэ / прадмова Радзіма Гарэцкага. — Менск: Зміцер Колас, 2008. — 340 с. — (Пісьменніцкая публіцыстыка). — ISBN 978-985-6783-65-7
- Законнікаў Сяргей. Дол: вершы i паэмы / Рэдактар: Алесь Усеня. — Менск: Галіяфы, 2008. — 496 с. — (Пісьменніцкая публіцыстыка). — ISBN 978-985-6906-10-0
- Законнікаў Сяргей. Шалёная куля: вершы пяці гадоў. — Менск: Зміцер Колас, 2010. — 104 с. — ISBN 978-985-6783-99-2
- Законнікаў Сяргей. Вечны пароль : кніга пяці паэм. (Зьмест: Піке; Пякельны каляндар; Вечны пароль; Адзінота; Хараство). — Менск: Зміцер Колас, 2021. — 100 с. — 99 ас. — ISBN 978-985-23-0154-1
Перыёдыка
рэдагаваць- Сяргей Законьнікаў. Залатыя імёны. // Літаратурная Беларусь : Культурна-асветніцкі праект ГА «Саюз беларускіх пісьменнікаў» і «Новага часу». — 2007, 2—8 ліпеня. — № 1. — С. (4) 12.
- Сяргей Законнікаў. Мімалётнае дзіва… Вершы. // Верасень : літаратурна-мастацкі часопіс. — 2010. — № 3. — С. 56—63.
- Сяргей Законнікаў. Жыццё яшчэ ляціць… Вершы. // Дзеяслоў : Лiтаратурна-мастацкі часопіс. — 2010, сакавік—красавік. — № 2 (45). — С. 5—12.
- Сяргей Законнікаў. Мета скарпіёна . Успаміны з юнацтва. // Дзеяслоў : Лiтаратурна-мастацкі часопіс. — 2011, ліпень—жнівень. — № 1 (50). — С. 188—195.
- Сяргей Законнікаў. Басанож па зорах. // Дзеяслоў : Лiтаратурна-мастацкі часопіс. — 2011, студзень—люты. — № 4 (53). — С. 5—13.
- Сяргей Законьнікаў. Хлебны пах. Раздзел з кнігі «Згадкі Вогненнага Пса». // Літаратурная Беларусь : Культурна-асветніцкі праект ГА «Саюз беларускіх пісьменнікаў» і «Новага часу». — 2016. — № 9 (121). — С. (3) 9.
- Сяргей Законнікаў. Рабскі дзень, вольная ноч. Раздзелы з кнігі. // Дзеяслоў : Лiтаратурна-мастацкі часопіс. — 2016. — № 4 (83). — С. 221—231.
- Сяргей Законнікаў. Смеласць і страх. Вершы. // Дзеяслоў : Лiтаратурна-мастацкі часопіс. — 2016. — № 5 (84). — С. 5—12.
- Сяргей Законьнікаў. Незалежнасці сіла. // Літаратурная Беларусь : Культурна-асветніцкі праект ГА «Саюз беларускіх пісьменнікаў» і «Новага часу». — 2017. — № 2 (126). — С. (1) 7.
- Сяргей Законьнікаў. Ноч. Вакзальныя мроі. З будучай кнігі «Рабскі дзень, вольная ноч». // Літаратурная Беларусь : Культурна-асветніцкі праект ГА «Саюз беларускіх пісьменнікаў» і «Новага часу». — 2017. — № 6 (130). — С. (4) 10.
- Валун каля Лінца. Валун каля Лінца. Кніга на валуне. (Памяці Мар’яна Дуксы.) // Наша вера : часопіс. — 2019. — № 88. — С. 44—47.
- Сяргей Законьнікаў. Вока Вечнасці. // Літаратурная Беларусь : Культурна-асветніцкі праект ГА «Саюз беларускіх пісьменнікаў» і «Новага часу». — 2020. — № 4 (164). — С. (5) 11.
- Сяргей Законнікаў. Піке. Паэма. // Дзеяслоў : Лiтаратурна-мастацкі часопіс. — 2020, ліпень—жнівень. — № 4 (107). — С. 5—21.
- Сяргей Законьнікаў. Вечны пароль. Паэма. // Літаратурная Беларусь : Культурна-асветніцкі праект ГА «Саюз беларускіх пісьменнікаў» і «Новага часу». — 2020. — № 10 (170). — С. (6) 14—(9) 15.
- Сяргей Законнікаў. Піке. Паэма. // Дзеяслоў : Лiтаратурна-мастацкі часопіс. — 2021, студзень—люты. — № 1 (110). — С. 5—13.
- Сяргей Законьнікаў. Знак свабоды. // Літаратурная Беларусь : Культурна-асветніцкі праект ГА «Саюз беларускіх пісьменнікаў» і «Новага часу». — 2021. — № 8—9 (180—181). — С. (21) 33.
- Сяргей Законнікаў. Эсэмэскі нябёсаў. Вершы. // Дзеяслоў : Лiтаратурна-мастацкі часопіс. — 2022, ліпень—жнівень. — № 4 (119). — С. 5—11.
- Сяргей Законьнікаў. Дыханне Халоднага Яра. // Літаратурная Беларусь : Культурна-асветніцкі праект ГА «Саюз беларускіх пісьменнікаў» і «Новага часу». — 2022. — № 4 (188). — С. 1.
Пераклады з замежных моў
рэдагаваць- Ян Гурэц-Расіньскі. Райская яблыня = Rajsra jablon (пол.) / пераклад з польскай мовы Сяргея Законнікава. — Менск: Кнігазбор, 2006. — 149 с. — 1000 ас. — ISBN 985-6824-13-3
Пераклады на замежныя мовы
рэдагаваць- Сяргей Законников. Пътят на душата: сиохотворения и поемы. / укладальнік і рэдактар З. Василева ; пераклад: Зоя Василева, Стефан Поптонев, Найден Вълчев и Марко Ганчев. — София: ИК «Славяни», 2002. — 112 с. — ISBN 954-91053-1-8 (баўг.)
- Siarhiej Zakonnikau. «Czarny koń apokalipsy» (poemat) / przełożył z białoruskiego Czesław Seniuch. — Warszawa: «Pod wiatr», 1996. — 60 с. — ISBN 83-904934-1-1 (пол.) 2006 (перавыданьне)
- Законников Сергей. Встань раньше солнца. Стихи. Перевод с белоруского.. — Москва: Советский писатель, 1985. — 88 с. (рас.)
Крыніцы
рэдагаваць- ^ а б в г д Нацыянальная служба Чэскай рэспублікі
- ^ а б Міхась Скобла. (15 верасенz 2016) Сяргей Законьнікаў: Прыняць ад такой дзяржавы ўзнагароду — як плюнуць сабе ў душу. Вольная студыя. Радыё Свабода..
Літаратура
рэдагаваць- Гісторыя беларускай літаратуры XX стагоддзя. У 4 т. / С. А. Андраюк, А. І. Бельскі, С. С. Лаўшук і інш.; навуковыя рэдактары: У. В. Гніламёдаў, С. С. Лаўшук. — Менск: Беларуская навука, 2003. — Т. 4., кн. 2: 1986―2000. — С. 520—541. — 974 с. — 1000 ас. — ISBN 985-08-0384-3
- Законнікаў, Сяргей. / біяграфічныя зьвесткі — Л. М. Гарэлік; бібліяграфія — В. І. Козіч // пад рэдакцыяй А. В. Мальдзіса. Беларускія пісьменнікі. Біябібліяграфічны слоўнік: у 6 т.. — Менск: Беларуская энцыклапедыя імя ПетрусяБроўкі, 1993. — Т. 2, Верабей-Іваноў. — С. 482—487. — ISBN 5-85700-060-2.
Вонкавыя спасылкі
рэдагаваць- Законнікаў Сяргей Іванавіч. Беларусь у асобах і падзеях. «Нацыянальная бібліятэка Беларусі».
- Сяргей Законьнікаў Беларуская палічка. Беларуская электронная бібліятэка.
- Законнікаў Сяргей Kamunikat.org.. Беларуская Інтэрнэт-Бібліятэка.
- Законнікаў Сяргей Іванавіч Прыдзвінскі край: гісторыя і сучаснасць. «Віцебская абласная бібліятэка» (03 красавіка 2023).
- Сяргей Законьнікаў. Родныя вобразы