Крыштап Радзівіл

Крыштап Радзівіл
	Крыштап Радзівіл. Невядомы мастак, XVII ст.
	; Герб «Трубы»
Асабістыя зьвесткі
Нарадзіўся	22 сакавіка 1585; Біржы, Упіцкі павет, Троцкае ваяводзтва, Вялікае Княства Літоўскае, Рэч Паспалітая;
Памёр	19 лістапада 1640; Сведасай[d], Вількамірскі павет, Віленскае ваяводзтва, Вялікае Княства Літоўскае, Рэч Паспалітая;
Пахаваны	Кейданскі кальвінскі збор[d];
Род	Радзівілы
Бацькі	Крыштап Радзівіл «Пярун»; Кацярына з Астроскіх
Жонка	Ганна з Кішкаў
Дзеці	Мікалай, Юры, Стэфан, Януш
Дзейнасьць	дыплямат, дзяржаўны службовец, палітык, шляхціч, ваенны камандзір

Ня варта блытаць з Крыштап Мікалай Радзівіл «Пярун».

Крыштап Радзівіл (22 сакавіка 1585 — 19 лістапада 1640) — дзяржаўны і вайсковы дзяяч Вялікага Княства Літоўскага. Гетман польны літоўскі (1615—1635), кашталян і ваявода віленскі (з 1633), гетман вялікі літоўскі (з 1635).

Валодаў маёнткамі пераважна на тэрыторыі сучаснай Летувы (Біржы, Сьвядасьць, Яшуны і інш.), у Гарадзенскім павеце — Заблудавам. Трымаў Чачэрскае староства і Магілёўскую эканомію^[1]. Князь Сьвятой Рымскай Імпэрыі на Біржах і Дубінках.

БіяграфіяРэдагаваць

Крыштап Радзівіл. Невядомы мастак, каля 1733—1737

Зь біржанска-дубінкаўскай лініі роду Радзівілаў, сын Крыштапа Мікалая «Перуна», гетмана вялікага літоўскага, і Кацярыны з Астроскія. Меў зводнага брата Януша.

Навучаўся ўва ўнівэрсытэтах Ляйпцыга і Гайдэльбэрга, падарожнічаў па Швайцарыі, Францыі, Ангельшчыне, Нідэрляндам. Прыхільнік кальвінізму.

Удзельнічаў у ваенных дзеяньнях супраць Швэцыі сьпярша пад камандай Яна Караля Хадкевіча, пазьней атрымаў урад гетмана польнага літоўскага і ў 1617—1618 адваяваў некалькі страчаных раней фартэцыяў. Каб узмацніць коннае войска агнявой сілай упершыню ў гісторыі Вялікага Княства Літоўскага ўвёў драгунскія аддзелы^[1]. У 1622 адбіў Мітаву ў колькасна большага войска супраціўніка, якім камандаваў кароль Швэцыі Густаў Адольф.

Канфліктаваў з Жыгімонтам Вазам (кароль не давяраў К. Радзівілу як кальвіністу). На элекцыю па ягонай сьмерці (1632) прывёў з сабою некалькі тысячаў узброенных жаўнераў і дамовіўся пра дапамогу з боку брандэнбурскага курфюрста для забесьпячэньня абароны сваіх аднаверцаў.

Вызначыўся ў вайне Маскоўскай дзяржавы з Рэччу Паспалітай (1632—1634). Удзельнічаў у мірных перамовах, якія скончыліся падпісаньнем Палянаўскага міру (1634). За ваенныя заслугі атрымаў урады ваяводы віленскага і вялікага гетмана літоўскага.

Надаваў вялікую дапамогу кальвінісцкім супольнасьцям, за ўласны кошт утрымліваў студэнатаў зь Вялікага Княства Літоўскага ўва ўнівэрсытэтах Нямеччыны.

У шлюбе з Ганнай Кішчанкай меў сыноў Мікалая, Юрыя, Стэфана, Януша, а таксама 2 дачок^[1].

ГалерэяРэдагаваць

Іканаграфія Крыштапа Радзівіла
В. Я. Дэльф, 1639
Невядомы мастак, 1657
Невядомы мастак, XVII ст.
Невядомы мастак, 2-я пал. XVII ст.
Невядомы мастак, XVIII ст.
З альбома «Выявы роду Радзівілаў». Нясьвіж, 1758
Невядомы мастак, XIX ст.
В. Герсан, XIX ст.

КрыніцыРэдагаваць

^ ^а ^б ^в Грыцкевіч А. Радзівіл Крыштоф // ВКЛ. Энцыкл. — Менск: 2005 Т. 2. С. 491.

ЛітаратураРэдагаваць

Вялікае княства Літоўскае: Энцыклапедыя. У 3 т. / рэд. Г. П. Пашкоў і інш. — Менск: Беларуская Энцыклапедыя, 2005. — Т. 2: Кадэцкі корпус — Яцкевіч. — 788 с. — ISBN 985-11-0378-0

[evkl-1] а ^б ^в Грыцкевіч А. Радзівіл Крыштоф // ВКЛ. Энцыкл. — Менск: 2005 Т. 2. С. 491.

[1]

Асабістыя зьвесткі
Крыштап Радзівіл. Невядомы мастак, XVII ст.
Герб «Трубы»
Нарадзіўся	22 сакавіка 1585 Біржы, Упіцкі павет, Троцкае ваяводзтва, Вялікае Княства Літоўскае, Рэч Паспалітая
Памёр	19 лістапада 1640 Сведасай^[d], Вількамірскі павет, Віленскае ваяводзтва, Вялікае Княства Літоўскае, Рэч Паспалітая
Пахаваны	Кейданскі кальвінскі збор^[d]
Род	Радзівілы
Бацькі	Крыштап Радзівіл «Пярун» Кацярына з Астроскіх
Жонка	Ганна з Кішкаў
Дзеці	Мікалай, Юры, Стэфан, Януш
Дзейнасьць	дыплямат, дзяржаўны службовец, палітык, шляхціч, ваенны камандзір