Касьцёл Перамяненьня Пана (Германавічы)

Помнік сакральнай архітэктуры
Касьцёл Перамяненьня Пана
Касьцёл Перамяненьня Пана
Краіна	Беларусь
Вёска	Германавічы
Каардынаты	55°24′58″ пн. ш. 27°43′53″ у. д.
Канфэсія	каталіцтва
Эпархія	Віцебская дыяцэзія
Архітэктурны стыль	віленскае барока
Заснавальнік	Ігнацы Шырын[d]
Дата заснаваньня	1787
Статус	Дзяржаўны сьпіс гісторыка-культурных каштоўнасьцяў Рэспублікі Беларусь
Касьцёл Перамяненьня Пана на мапе Беларусі Касьцёл Перамяненьня Пана
Касьцёл Перамяненьня Пана на Вікісховішчы

Касьцёл Перамяненьня Пана — помнік архітэктуры XVIII стагодзьдзя ў Германавічах. Знаходзіцца насупраць палацава-паркавага ансамбля Шырынаў, на беразе ракі Дзісны. Дзее. Твор архітэктуры віленскага барока. Аб’ект Дзяржаўнага сьпісу гістарычна-культурных каштоўнасьцяў Беларусі.

У некаторых крыніцах значыцца пад тытулам Зьвеставаньня Найсьвяцейшай Панны Марыі, аднак у касьцельным архіве прыводзіцца тытул Перамяненьня Пана.

Гісторыя

Вялікае Княства Літоўскае

Будаваўся ў 1770—1787 гадох з фундацыі ўладальніка маёнтку Ігнація Зрыні-Шырына як грэцка-каталіцкая (уніяцкая) царква Сьвятога Спаса.

Пад уладай Расейскай імпэрыі

Па другім падзеле Рэчы Паспалітай (1793 год), калі Германавічы апынуліся ў складзе Расейскай імпэрыі, касьцёл працягваў дзеяць. У 1810 годзе ён стаў парафіяльным, у другой палове XIX ст. парафія налічвала больш за 3 тысячы вернікаў.

Найноўшы час

У 1948 годзе савецкія ўлады зачынілі касьцёл, будынак якога прыстасавалі пад гаспадарчыя патрэбы. У 1988 годзе сьвятыню вярнулі каталікам. 31 кастрычніка 1988 году касьцёл паўторна асьвяцілі.

Архітэктура

Помнік архітэктуры віленскага барока. Мае падоўжаную сымэтрычна-восевую ярусную кампазыцыю, якую ўтвараюць прастакутны ў пляне нэф і акруглая апсыда зь нізкімі бакавымі закрысьціямі. Франтальны фасад мае выгляд плястычнай архітэктурнай кулісы вэртыкальна скіраванай кампазыцыі. Ажурнасьць і скульптурнасьць 5-ярусных чацьверыковых вежаў дасягаецца выкарыстаньнем скразных лучковых і аркавых праёмаў, круглых люкарнаў, кутніх лапатак, увагнутымі гранямі верхніх ярусаў. Паміж вежамі разьмяшчаецца высокі фігурны шчыт зь пілястравым портыкам. Плястычна насычаны галоўны фасад кантрастава спалучаецца з роўнічнымі сьценамі асноўнага аб’ёму. У архітэктурным дэкоры выкарыстоўваюцца лучковыя сандрыкі, рустыка, фігурныя філёнгі, тонкапрафіляваныя карнізы. Уваход вылучаецца портыкам.

Усярэдзіне нэф перакрываецца цыліндрычным скляпеньнем на падпружных арках зь люнэтамі высока ўзьнятых лучковых аконных праёмаў, пераходзіць у прастору 5-граннай алтарнай часткі. Пэрымэтрам залі праходзіць прафіляваны антаблемэнт, дэкараваны расьлінным арнамэнтам. Сьцены падзяляюцца канэляванымі пілястрамі. Над вузкім нартэксам на 2 слупах, аркадзе і крыжовых скляпеньнях узносяцца выгнутыя дугой хоры, дэкараваныя канэляванымі пілястрамі паміж якімі ракайльнае пано зь ляпнымі выявамі музычных інструмэнтаў. Аздабленьне інтэр'еру дапаўняе арнамэнтальна-расьлінная размалёўка верхняй часткі муроў і падпружных арак.

Галерэя

Гістарычная графіка

• Старая графіка
• 
  1854 г.
• 
  1854 г.
• 
  Я. Драздовіч, 1917 г.
• 
  Я. Драздовіч, 1935 г.

Гістарычныя здымкі

• Старыя здымкі
• 
  каля 1900 г.
• 
  1915 г.
• 
  1925 г.
• 
  1932 г.

Сучасныя здымкі

• Сучасны стан
• 
  У панараме мястэчка
• 
  З боку апсыды
• 
  Інтэр’ер
• 
  Хоры

Літаратура

• Кулагін А. Каталіцкія храмы на Беларусі: Энцыкл. даведнік / А. Кулагін; маст. І. Бокі. — 2-е выд. — Менск: БелЭн, 2001. — 216 с.: іл. ISBN 985-11-0199-0.

Вонкавыя спасылкі

Аб’ект Дзяржаўнага сьпісу гісторыка-культурных каштоўнасьцяў Рэспублікі Беларусь, шыфр  212Г000833

• Касьцёл Перамяненьня Пана ў Германавічах, Radzima.org
• Германавічы — парафія Перамяненьня Пана. Catholic.by. Праверана 22 ліпеня 2012 г.