Steam
Steam («Стым») — сэрвіс лічбавага распаўсюджваньня кампутарных гульняў і праграмаў, які належыць кампаніі Valve, вядомаму распрацоўніку кампутарных гульняў. Steam выконвае функцыі службы актывацыі, загрузкі празь Інтэрнэт, аўтаматычных абнаўленьняў і навін для гульняў як самой Valve, так і іншых распрацоўнікаў па дамове зь Valve, такіх як Epic Games, THQ, 2K Games, Activision, Capcom, Codemasters, Eidos Interactive, 1С, GSC Game World, id Software, SEGA, Atari, Rockstar Games, Telltale Games, Ubisoft, Bethesda Softworks, Paradox Interactive і многіх іншых фірмаў, якія аформілі кантракт на дыстрыбуцыю.
Па стане на восень 2015 года празь Steam распаўсюджваецца каля 6 500 гульняў для апэрацыйнай сыстэмы Microsoft Windows, звыш 2 300 гульняў для OS X і звыш 1 500 гульняў для Linux[1], на якія дзейнічаюць штодзенныя й «сяродтыднёвыя» зьніжкі, а таксама зьніжкі на выходныя дні. Колькасьць актыўных уліковых запісаў Steam перавышае 125 мільёнаў[2]. Поўны сьпіс выдаўцоў і распрацоўнікаў, якія супрацоўнічаюць зь сэрвісам, разьмешчаны ў адкрытым доступе на сайце Steam.
Першапачаткова распаўсюджваліся толькі гульні, трэйлеры й мадыфікацыі да іх, аднак у Valve некалькі разоў заяўлялі, што ў далейшым плянуюць пашырыць спэцыялізацыю сэрвісу, пачаўшы распаўсюд празь яго музыкі й паўнамэтражных фільмаў.
Гісторыя
рэдагавацьСэрвіс прыйшоў на зьмену ранейшай сыстэме WON, якая была больш вузкаспэцыялізаваным сэрвісам і не зьяўлялася сыстэмай распаўсюду дадзеных празь Інтэрнэт (лічбавай дыстрыбуцыі). Гісторыя Steam пачалася ў 1999 годзе зь поспехам Team Fortress Classic і Counter-Strike. Яшчэ да выхаду фінальных вэрсій гэтыя гульні сталі аднымі зь самых папулярных шматкарыстальніцкіх гульняў. У той час папулярнасьць гульняў дасягала максымум 2-3 тысяч актыўных гульцоў. Колькасьць гульцоў TFC й CS празь пару гадоў узрасла ў некалькі разоў. У выніку Valve прыступіла да перагляду традыцыйных мэтадаў арганізацыі анлайн-гульняў. Неабходна было вырашыць праблемы на фоне далейшага росту колькасьці гульцоў. У асноўным гэта тычылася аўтаматычнага абнаўленьня, удасканаленьня антычыт-сыстэмы.
Steam упершыню быў прадстаўлены на Game Developers Conference 22 сакавіка 2002 года. Вэрсія Steam 1.0 стала даступная падчас бэта-тэставаньня Counter-Strike 1.4. Усталёўка Steam была абавязковая для бэта-тэстараў CS 1.4, але зьяўлялася толькі дадатковым кампанэнтам для фінальнай вэрсіі.
Далейшая распрацоўка
рэдагавацьУ Steam 2.0 быў крыху зьменены карыстацкі інтэрфэйс і інтэграваная сыстэма імгненнага абмену паведамленьнямі зь сябрамі. У канцы 2003 года Valve абвясьціла аб сваіх плянах закрыцця WON і абавязковай усталёўкі Steam для анлайн-гульняў Valve. Гэта выклікала гнеў многіх гульцоў, якія затым стварылі WON2 у якасьці альтэрнатывы. 26 ліпеня 2004 года World Opponent Network была закрыта й заменена Steam.
У верасьні 2004 года стала вядома аб судзе Vivendi Games зь Valve. Першая кампанія сьцьвярджала, што распаўсюджваньне Half-Life 2 празь Steam парушыла выдавецкі кантракт. Vivendi прайграла справу, і ей было забаронена працягваць ліцэнзаваньне гульняў Valve для інтэрнэт-кафэ. Пазьней кантракт паміж гэтымі двума кампаніямі быў скасаваны, і Valve выбралі Electronic Arts у якасьці новага розьнічнага выдаўца.
У лістападзе 2004 года Valve выпусьціла Half-Life 2 — першую гульню для аднаго карыстальніка, якая патрабуе Steam-кліент у абавязковым парадку. Да канца 2005 года ў Steam упершыню зьявіліся гульні іншых распрацоўнікаў: Rag Doll Kung Fu (12 кастрычніка) й Darwinia (14 сьнежня).
У жніўні 2006 года пачаўся пераход да Steam 3.0. Спачатку быў зьменены дызайн афіцыйнага сайту, а затым, у сьнежні, значна перапрацаваны й зьнешні выгляд праграмы. Тоны афармленьня праграмы былі зьмененыя зь шэра-зяленага на цемна-шэры. Таксама быў зьменены фармат скінаў, у выніку скіны для старой (другой) вэрсіі перасталі працаваць. Наступны крок рушыў усьлед у жніўні 2007 года — выйшла першая бэта-вэрсія сэрвісу Steam Community, які дазваляў гульцам, у прыватнасьці, стасавацца (публікаваць свае дасягненьні, здымкі экрану, набытыя гульні й г. д.) й ладзіць спаборніцтвы; рэліз Steam Community адбыўся ў верасьні.
У пачатку 2008 года Valve зрабілі платформу Steam больш адкрытай, выпусьціўшы Steamworks. Гэты пакет дае распрацоўнікам і выдаўцам функцыянальнасьць Steam (або яго частак) бясплатна. Гэта тычыцца, перш за ўсе, статыстыкі й DRM-функцый. Мэта гэтага кроку — умацаваць рынак кампутарных гульняў і шырэй распаўсюдзіць Steam. Першая гульня, якая выкарыстоўвае гэтыя магчымасьці, зьявілася ў сярэдзіне лютага. Гэта была музычная аркада Audiosurf. Яна распаўсюджваецца празь Steam і выкарыстоўвае Steamworks для інтэграцыі зь Steam Community й сыстэмай дасягненьняў.
4 кастрычніка 2008 года празь Steam сталі даступныя першыя пяць мадыфікацый для Source-гульняў (раней усе мадыфікацыі неабходна было запампоўваць і ўсталеўваць уручную); у пачатку лютага 2009 да іх дадалося яшчэ 2 мода. 16 сакавіка 2009 года ў SteamWorks была рэалізаваная новая функцыя для распрацоўнікаў гульняў пад назвай Downloadable Content (DLC). Гэта дазволіла распрацоўнікам публікаваць дадатковы ўнутрагульнявы кантэнт па невялікіх цэнах (каля 1-15 $), што, па сутнасьці, зьяўляецца аналягам мікратранзакцый. Першымі гульнямі зь падтрымкай DLC сталі The Maw й Far Cry 2.
У канцы 2009 года быў нязначна зьменены дызайн афіцыйнага сайта — замест цемна-жоўтых зьявіліся блакітныя тоны, а таксама зьявілася магчымасьць набываць гульні празь сайт Steam безь выкарыстаньня праграмы Steam. Адначасова Valve пачала распрацоўку чацьвертай вэрсіі Steam зь цалкам новым афармленьнем. Бэта-вэрсія выйшла ў канцы лютага 2010 года, у ей былі значна перапрацаваныя ўсе інтэрфэйсныя мэню. Адначасова для бэта-карыстальнікаў быў моцна зьменены дызайн афіцыйнага сайту. Амаль цалкам быў перароблены дызайн абалонкі Steam, а таксама ўнутрагульнявога інтэрфэйсу. У прыватнасьці, замест трох стандартных сьпісаў «Гульні», «Трэйлеры» й «Інструмэнты» зьявілася новае мэню «Бібліятэка», у якое, акрамя гэтых трох падразьдзелаў, дадаўся новы — «Загрузкі». Пры гэтым стала даступна тры варыянты адлюстраваньня гульняў — сьпіс зь падрабязнай інфармацыяй і фонам, буйны сьпіс зь абноўленымі значкамі й сетка зь значкамі вялікага памеру. Кампактны выгляд болей не падтрымліваўся. Акрамя гэтага, былі выпраўленыя шматлікія памылкі, убудаваны браўзэр стаў выкарыстоўваць рухавічок WebKit замест Trident, даступнага толькі для Windows, што ў разы павялічыла прадукцыйнасьць і бясьпеку працы, а таксама дало магчымасьць партаваньня на іншыя плятформы. Фармат скінаў для чацьвертай вэрсіі таксама зьведаў зьмены, што зрабіла непрацоўнымі скіны трэцяй вэрсіі. 28 красавіка 2010 года Valve рэалізавала стабільную вэрсію. Таксама было зроблена абнаўленьне дызайну супольнасьці Steam і галоўнай вэб-старонкі Steam для ўсіх карыстальнікаў. У рэлізнай вэрсіі была адноўлена магчымасьць згортваньня мэню «Бібліятэка» ў кампактны выгляд, пры гэтым старыя нізкафарматныя значкі былі заменены новымі маляўнічымі у аб'емным стылі. Дадзенае абнаўленьне стала самым буйным зь моманту запуску Steam у 2003 годзе.
Дадзеная вэрсія Steam выклікала неадназначныя водгукі зь боку супольнасьці. Зь аднаго боку, інтэрфэйс стаў больш інтуітыўным, лягічным, сучасным і маляўнічым. Зь іншага — прысутнічала мноства агрэхаў, недаробак, а таксама былі праблемы зь хуткадзейнасьцю на слабых машынах. Гэта было выпраўлена ў наступных абнаўленьнях.
У сакавіку 2010 году на афіцыйных сайтах Valve зьявілася інфармацыя аб будучым пераносе Steam і ўсіх Source-гульняў на Mac OS X. 12 траўня 2010 года выйшла фінальная вэрсія Steam на Mac. Некаторы час на Mac OS X назіраліся праблемы зь прадукцыйнасьцю, але 18 жніўня Valve паведаміла аб тым, што сталі даступныя абнаўленьня, якія паляпшаюць прадукцыйнасьць.
10 верасня быў анансаваны й запушчаны ў бэта-тэст кашалёк Steam, зь дапамогай якога карыстальнікі маглі б перакладаць на яго пэўныя сумы грошай, каб выкарыстоўваць іх пазьней. Канчаткова ён зьявіўся ў Steam 30 верасьня разам зь абнаўленьнем гульні Team Fortress 2.
3 сакавіка 2011 году Valve анансавала й запусьціла ў бэта-тэст сэрвіс Steam Guard, які павінен быў забясьпечыць дадатковую бясьпеку ўліковых запісаў карыстальнікаў. Пры ўключэньні гэтага сэрвісу доступ да ўліковага запісу Steam станавіўся магчымым толькі зь бягучага кампутара; каб увайсьці ў запіс зь іншага кампутара, неабходна было ўвесьці дадатковы код, які высылаўся на электронную пошту. Steam Guard быў таксама паказаны на выставе CeBit 2011 Ґейбам Нюэлам, які там жа апублікаваў пароль да свайго ўліковага запісу й заявіў, што ніхто ня зможа яго скрасьці. Сэрвіс стаў агульнадаступны 16 сакавіка.
26 студзеня 2012 года была анансаваная бэта-вэрсія кліента Steam для апэрацыйных сыстэм iOS і Android. Карыстальнікі iOS- і Android-прылад могуць зь яго дапамогай мець зносіны зь сябрамі, наведваць супольнасьці, праглядаць скрыншоты, чытаць навіны й сачыць за тым, што адбываецца ў самай анлайн-краме.
У красавіку 2012 году на інтэрнэт-рэсурсе Phoronix была апублікаваная інфармацыя аб падрыхтоўцы выпуску Steam і платформы Source для Linux. 22 сьнежня на афіцыйным сайце Steam зьявілася адкрытая бэта-вэрсія праграмы, а ў лютым 2013 году была апублікаваная першая стабільная вэрсія.
2 кастрычніка 2012 года зьявіўся разьдзел «Праграмы» (Software).
23 верасьня 2013 года была анансаваная апэрацыйная сыстэма SteamOS, распрацаваная на базе Linux і арыентаваная на запуск гульняў зь бібліятэкі Steam на вялікім экране тэлевізара.
У 2016 годзе Valve абяцае выпусьціць буйное абнаўленьне для Steam.
Моўная падтрымка
рэдагавацьSteam у цяперашні час даступны на наступных мовах: ангельская, баўгарская, бразільская партугальская, вугорская, нідэрляндзкая, грэцкая, дацкая, гішпанская, італьянская, карэйская, нямецкая, нарвэская, польская, партугальская, румынская, расейская, тайская, традыцыйная кітайская, турэцкая, украінская, спрошчаная кітайская, фінская, француская, чэская, швэдзкая й японская.
У Steam рэалізавана рэгіянальная абарона зь прычыны таго, што ў розных рэгіёнах скрынкавыя выданьня Steam-гульні маюць розную вартасьць. То ёсьць гульні, набытыя ў Расеі (у скрынкавым варыянце), ня будуць працаваць за межамі СНД (такая абарона была ажыцьцеўлена да выхаду Half-Life 2: Episode One ў 2006 годзе)[3]. У той жа час дадзены падыход дазваляе выдаўцам зрабіць даступнай любую афіцыйную агучваньне, так як выдаўцы могуць не асьцерагацца рээкспарту гульняў. Большасьць гульняў, набытых у Steam, мультырэгіянальныя й ня маюць абмежаваньняў, паколькі прадаюцца па аднолькавай цане ва ўсіх рэгіёнах.