Фінская мова

	Фінская мова
	suomen kieli
Стваральнік	Мікаэль Агрыкала
Дата стварэньня	XVI стагодзьдзе
Ужываецца ў	Фінляндыі, Швэцыі, Расеі (Рэспубліка Карэліі, Ленінградзкая вобласьць)
Рэгіён	Фэнаскандыя, паўночная Эўропа
Колькасьць карыстальнікаў	4 863 351 чалавек
Клясыфікацыя	Уральская сям’я; Фіна-вугорская галіна; Прыбалтыйска-фінская група
Афіцыйны статус
Афіцыйная мова ў	Фінляндыі; Швэцыі; Расеі (Карэлія); ЭЗ
Рэгулюецца	Дэпартамэнт моўнага плянаваньня пры інстытуце моваў Фінляндыі
Статус:	1 дзяржаўная[d]
Пісьмо	лацінскае пісьмо і Scandinavian Braille[d]
Коды мовы
ISO 639-1	fi
ISO 639-2(Б)	fin
ISO 639-2(Т)	fin
ISO 639-3	fin
SIL	fin

Фі́нская мова (па-фінску: suomen kieli) — мова паўночнай галіны прыбалтыйска-фінскай падгрупы фіна-вугорскай групы ўральскай моўнай сям’і. Афіцыйная мова Фінляндыі і Эўразьвязу.

Фінская мова адносіцца да моваў аглютынацыйнага тыпу. Пісьмовасьць на базе лацінскага альфабэту.

Найстарэйшыя пісьмовыя тэксты паходзяць з 16 стагодзьдзя. Першую кнігу — пераклад Новага Запавету — выдаў у 1548 годзе рэфарматар Мікаель Агрыколя. Літаратурная мова ўзьнікла на аснове заходняга дыялекту ваколіцаў горада Турку. Аднак пачынаючы з 19 стагодзьдзя ў літаратурнай мове адчуваецца моцны ўплыў усходніх дыялектаў.

Некалькі стагодзьдзяў фінская мова разьвівалася як сродак камунікацыі ніжэйшых і менш адукаваных слаёў грамадзтва, у той час калі шляхта і адукаваныя людзі карысталіся швэдзкай мовай. Гэтая сытуацыя была зьмененая ў 1863 годзе, калі фінская мова набыла статус афіцыйнай. Значны ўнёсак у справу прызнаньня фінскай мовы зрабіў знакаміты філёзаф, публіцыст і дзяржаўны дзяяч Ёган Вільгельм Шнэльман.

Дыялекты і літаратурная моваРэдагаваць

Паміж літаратурнай фінскай мовай і гутарковай даволі вялікая розьніца.

Вылучаюцца два буйныя дыялекты фінскай мовы: заходні і ўсходні.

Натуральна, што фінская мова не пазьбегла іншамоўных уплываў. Доўгі час на яе ўплывала швэдзкая і нямецкая, пасьля расейская, а ў апошнім часе ангельская мова.