Эйсімонт
Эйсімонт, Э́йсмант (Э́йсмунт) — мужчынскае імя і вытворнае ад яго прозьвішча.
| Эйсімонт лац. Ejsimont | |
| Eisenmund | |
| Паходжаньне | |
|---|---|
| Мова(-ы) | германскія |
| Утворанае ад | Eyse + Mund |
| Іншыя формы | |
| Варыянт(ы) | Эйсмунт, Эйсмант |
| Вытворныя формы | Ізмунт |
| Зьвязаныя артыкулы | |
| якія пачынаюцца з «Эйсімонт» | |
Паходжаньне рэдагаваць
- Асноўны артыкул: Імёны ліцьвінаў
Эйсэнмунд, скарочанае да Эйсэмут (Eisenmund, Eisemuth) — імя германскага паходжаньня[1]. Іменная аснова ісан- (эйс-, іс-) (імёны ліцьвінаў Ізбут, Ісавін, Ізмунт; германскія імёны Isbodus, Isovin, Ismund) паходзіць ад гоцкага eisarn, германскага *isarna-, стараверхненямецкага îsarn, îsan 'жалеза'[2], а аснова -мунд- (-мунт-, -монт-) (імёны ліцьвінаў Монтгерд, Валімонт, Жыгімонт; германскія імёны Mundgerd, Walmont, Sigimunt) — ад германскага *mundô 'рука, абарона, крэўнасьць'[3] або гоцкага munds 'моц розуму, імкненьне', mundrs 'гарлівы, палкі'[4].
Германскі характар літоўскіх імёнаў з асновай -монт- (-мант-) — як і запазычаньне самой асновы з германскіх моваў — сьцьвердзілі францускі лінгвіст-германіст Раймонд Шмітляйн[5] і амэрыканскі лінгвіст Альфрэд Зэн[6].
У Інфлянтах у 1624 годзе адзначаўся шляхецкі род Эйсмутаў (Eismuth)[7].
Варыянты імя ў гістарычных крыніцах: у Еишискахъ. Митъку Еисимонътовичу чоловекъ (1440—1492 гады)[8]; Пацу Еисимонътовичу 8 бочокъ (2 чэрвеня 1489 году)[9]; Венъцко Еисимонътовичъ… Пашко а Статко, а Петрок, а Прокопъ Еисимонтовичи… Петрашко Еисимонтович самъ. Миколаи Еисимонтовичъ самъ… Дашко Еисимонтовичъ (1528 год)[10]; бояре Городенские: Петръ Станкевичъ Гейсимонтовичъ (12 чэрвеня 1539 году)[11]; parochia Saraska… śl. Szczęsny Eysimont (1580 год)[12]; Eustachy Esymont… od Stanisława Eustachego Eysymonta… Stanisław Eustachi Eysimont (1667 год)[13]; Bogusław Eysymontowicz na Uzłowcach (4 кастрычніка 1765 году)[14].
Носьбіты рэдагаваць
- Мітка Эйсімонтавіч — літоўскі баярын, які атрымаў наданьне ад вялікага князя Казімера; меркаваны пачынальнік роду Эйсмантаў
- Пац Эйсімонтавіч — гарадзенскі баярын, які ўпамінаецца ў 1489 годзе
- Венцка Эйсімонтавіч — гарадзенскі баярын, які ўпамінаецца ў попісе войска Вялікага Княства Літоўскага 1528 году
- Пашка, Статка, Пятрок і Пракоп Эйсімонтавічы — гарадзенскія баяры, якія ўпамінаюцца ў попісе войска ВКЛ 1528 году
- Пятрашка і Мікалай Эйсімонтавічы — гарадзенскія баяры, якія ўпамінаюцца ў попісе войска ВКЛ 1528 году
- Дашка Эйсімонтавіч — гарадзенскі баярын, які ўпамінаецца ў попісе войска ВКЛ 1528 году
У актах Вялікага Княства Літоўскага ўпамінаўся маёнтак Іванаўцы або Эйсімонты ў Гарадзенскім павеце[15].
На гістарычнай Гарадзеншчыне існуюць вёскі Эйсманты і Вялікія Эйсманты, на гістарычнай Старадубшчыне — Сімонтаўка (Есімонтаўка).
Глядзіце таксама рэдагаваць
Крыніцы рэдагаваць
- ^ Gottschald M. Deutsche Namenkunde: Unsere Familiennamen nach ihrer Entstehung und Bedeutung. — Berlin, 1982. S. 170.
- ^ Kremer D. Die Germanischen Personennamen in Katalonien // Estudis romànics. Nr. 14, 1972. S. 161.
- ^ Kremer D. Die Germanischen Personennamen in Katalonien // Estudis romànics. Nr. 14, 1972. S. 180.
- ^ Дайліда А. Пачаткі Вялікага княства Літоўскага: ад стварэння да Крэўскай уніі / Рэц. С. Тарасаў. — Менск, 2019. С. 18.
- ^ Schmittlein R. Toponymes finnois et germaniques en Lituanie // Revue internationale d’onomastique. Nr. 2, 1948. P. 102.
- ^ Senn A. Zur Bildung litauischer Gewässernamen // Annali. Sezione Slava. Istituto Universitario Orientale di Napoli. 2 (1959). P. 46.
- ^ Polska encyklopedja szlachecka. T. 5. — Warszawa, 1936. S. 196.
- ^ Lietuvos Metrika. Knyga 3 (1440—1498). — Vilnius, 1998. P. 47.
- ^ Lietuvos Metrika. Knyga 4 (1479—1491). — Vilnius, 2006. P. 86.
- ^ Перапіс войска Вялікага княства Літоўскага 1528 года. Метрыка Вялікага княства Літоўскага. Кн. 523. — Менск, 2003. С. 95.
- ^ Акты издаваемые Виленской археографической комиссией. Т. 17. Акты Гродненского земского суда. — Вильна, 1890. С. 2.
- ^ Jabłonowski A. Podlasie. — Warszawa, 1908. S. 112.
- ^ Błaszczyk G. Herbarz szlachty żmudzkiej. T. 1. — Warszawa, 2015. S. 628—646.
- ^ Рыбчонак С. Акт кампуту шляхты Наваградскага ваяводства ад 4 кастрычніка 1765 г. // Герольд Litherland. № 21, 2019. С. 111.
- ^ Indeks alfabetyczny miejscowości dawnego wielkiego Księstwa Litewskiego: A—K (Abakanowicze — Kujany). Wilno, 1929. S. 305.