Вікіпэдыя

Раймонд Шмітляйн

Раймонд Шмітляйн (франц. Raymond Schmittlein; 19 чэрвеня 1904 — 29 верасьня 1974) — францускі лінгвіст і палітык[7].

Раймонд Шмітляйн
па-француску: Raymond Schmittlein
Дата нараджэньня 19 чэрвеня 1904(1904-06-19)[1][2][3][…]
Месца нараджэньня
Дата сьмерці 29 верасьня 1974(1974-09-29)[5][4] (70 гадоў)
Месца сьмерці
Месца вучобы
Занятак палітык, вайсковец, перакладнік, германіст
Месца працы
Сябра ў Акадэмія навук і літаратуры ў Майнцы[d]
Узнагароды
Ваенны крыж 1939—1945 рокаў Ваенны крыж замежных тэатраў ваенных дзеянняў Médaille de la Résistance камандор ордэна Ганаровага легіёну

Біяграфія

рэдагаваць

Вывучаў германістыку ва ўнівэрсытэце Парыж I Пантэон-Сарбона. У 1934—1938 гадох выкладаў францускую мову і літаратуру ва ўнівэрсытэце Вітаўта Вялікага ў Коўне. У 1938—1940 гадох быў дырэктарам Францускага інстытуту ў Рызе[7].

У Другую сусьветную вайну браў удзел у бітве за Нарвік, потым далучыўся да Вольных францускіх сілаў у Лёндане. Зладзіў выведку ў Лібане і Сырыі. Атрымаў даручэньне ад Шарля дэ Голя сабраць усе сілы супраціву з-за мора. Потым браў удзел у выправах у Італію і Францыю. Дайшоў да Бэльфору зь Першай арміяй. У 1943—1944 гадох уваходзіў у кабінэт генэрала Шарля дэ Голя.

У 1945—1951 гадох быў генэральным дырэктарам у справах культуры ў францускай зоне акупацыі Нямеччыны. Спрыяў заснаваньню навучальных устаноўваў, якія існуюць дагэтуль: унівэрсытэт Ёганэса Гутэнбэрга ў Майнцы, Вышэйшая школа адміністрацыйных навук у Шпаеры, Школа перакладнікаў у Гермэрсгайме, Інстытут эўрапейскай гісторыі ў Майнцы ды іншыя.

Быў міністрам, адказным за Асацыяваныя Штаты (Індакітай), на працягу аднаго дня ва ўрадзе Жазэфа Ланьеля (1 чэрвеня 1954 году), потым міністрам, адказным за гандлёвы флёт, ва ўрадзе П’ера Мендэса з 20 студзеня да 23 лютага 1955 году. Быў віцэ-прэзыдэнтам асамблеі Францыя—СССР[8].

Быў адным з рэдактараў навуковага часопісу «Revue internationale d’onomastique»[7].

Працы

рэдагаваць
  • Études sur la nationalité des Aestii. Toponymie lituanienne. T. 1 (1948)
  • Un Recit de Guerre de Goethe le Siege de Mayence II. Editions Art et Science, Mayence (1951)
  • Avec César en Gaule, Paris, Ed. Artrey (1970)

Літва і ліцьвіны

рэдагаваць
Асноўныя артыкулы: Імёны ліцьвінаў і Ліцьвіны

У часе працы ў міжваеннай Летуве публікаваў артыкулы з гісторыі, тапанімікі і культуры[7]. У сваім дакладзе[9] на Першым Міжнародным кангрэсе тапанімікі і антрапанімікі ў Парыжы (1938 год) зазначыў, што «нават сёньня амаль усе літоўскія шляхецкія імёны маюць гоцкае паходжаньне»[a][10].

На падставе ўласных шматгадовых дасьледаваньнях прыйшоў да высновы, што многія літоўскія ўласныя імёны альбо будуюцца паводле германскіх, альбо ёсьць запазычанымі з германскіх[11]. Падкрэсьліваў, што гіпатэтычныя балтыйскія этымалёгіі, якія з канца XIX стагодзьдзя распрацоўвалі пэўныя аўтары (у тым ліку Казімер Буга і Райнгольд Траўтман) ня маюць ніякай навуковай вартасьці[b][12].

Пераканаўчасьць пададзенай Раймондам Шмітляйнам аргумэнтацыі наконт літоўскіх імёнаў з асновай -монт- (Жыгімонт ды іншыя) засьведчыў амэрыканскі лінгвіст Альфрэд Зэн[13]. Па працяглым маўчаньні зь летувіскага боку[14], у 1966 годзе на старонках летувіскага савецкага часопісу «Baltistica» зьявілася рэцэнзія летувіскага савецкага тапаніміста Аляксандраса Ванагаса[15] з рэзкай крытыкай гэтых высноваў і наступнай заявай: «што да повязі літоўскай антрапаніміі з германскай, то трэба падкрэсьліць складанасьць гэтага пытаньня». Аднак прытым Ванагас мусіў быў прызнаць, што «падабенства паміж некаторымі найбольш старажытнымі літоўскімі і германскімі антрапонімамі сапраўды існуе»[16]. Летувіскі эміграцыйны лінгвіст Ёзас Юркенас(lt) у сваёй манаграфіі, выдадзенай у 2003 годзе, спасылаецца на дасьледаваньні Раймонда Шмітляйна і прызнае наяўнасьць вялікай колькасьці падобных адзінак у старажытнай літоўскай («балтыйскай») і германскай антрапаніміі, а таксама зазначае: «мабыць, падабенства пералічаных адзінак у большасьці выпадкаў ня ёсьць толькі фармальным» і што «выпадковае падабенства вялікай колькасьці адзінак такой даўжыні ўяўляецца малаімаверным»[17].

Заўвагі

рэдагаваць
  1. ^ франц. «Aujourd’hui encore, la presque totalité des noms de noblesse lituaniens sont d’origine gotique»
  2. ^ франц. «Tout ce qui a été dit depuis cinquante ans à ce sujet par Bezzenberger, Gerullis, Trautmann, Būga et Salys est absolument dénué de valeur»

Крыніцы

рэдагаваць
  1. ^ Raymond, Antoine Schmittlein // Sycomore (фр.) / Assemblée nationale
  2. ^ Raymond Antoine Schmittlein // база зьвестак Léonore (фр.) — ministère de la Culture.
  3. ^ Raymond Schmittlein // Munzinger Personen (ням.)
  4. ^ а б в Fichier des personnes décédées
  5. ^ нарматыўны кантроль Бібліятэкі Кангрэсу (анг.) — Library of Congress.
  6. ^ база зьвестак Léonore (фр.) — ministère de la Culture.
  7. ^ а б в г Raymond Schmittlein, Visuotinė lietuvių enciklopedija
  8. ^ Siramy P. 25 ans dans les services secrets. — Paris: Flammarion, 2010.
  9. ^ Notes de toponymie lituanienne, dans Actes et Mémoires du premier Congrès International de Toponymie et d’ Anthroponymie. — Paris, 1938. P. 221.
  10. ^ Schmittlein R. Voies et impasses de la toponymie lituanienne // Revue internationale d'onomastique. Nr. 2, 1958. P. 126.
  11. ^ Юркенас Ю. Проблема отражения так называемых «древнеевропейских» элементов в антропонимии // Kalbotyra. № 33 (2), 1981. С. 28.
  12. ^ Schmittlein R. Toponymes finnois et germaniques en Lituanie // Revue internationale d’onomastique. Nr. 2, 1948. P. 103.
  13. ^ Senn A. Zur Bildung litauischer Gewässernamen // Annali. Sezione Slava. Istituto Universitario Orientale di Napoli. 2 (1959). P. 46.
  14. ^ Vanagas A. Raymond Schmittlein, Les noms d’eau de la Lituanie // Baltistica. Nr. 1, 1966. С. 97—98.
  15. ^ Vanagas A. Raymond Schmittlein, Les noms d’eau de la Lituanie // Baltistica. Nr. 1, 1966. С. 97—102.
  16. ^ Юркенас Ю. Проблема отражения так называемых «древнеевропейских» элементов в антропонимии // Kalbotyra. № 33 (2), 1981. С. 28—29.
  17. ^ Юркенас Ю. Основы балтийской и славянской антропонимики. — Вильнюс, 2003. С. 38, 132, 164.
Атрымана з «https://be-tarask.wikipedia.org/w/index.php?title=Раймонд_Шмітляйн&oldid=2563193»