Суцін
Су́цін[1] — вёска ў Пухавіцкім раёне Менскай вобласьці Беларусі. Уваходзіць у склад Блускага сельсавету.
| Суцін | |
| трансьліт. Sucin | |
| |
| Першыя згадкі: | 1560 |
| Краіна: | Беларусь |
| Вобласьць: | Менская |
| Раён: | Пухавіцкі |
| Сельсавет: | Блускі |
| Насельніцтва: | 307 чал. (2009) |
| Часавы пас: | UTC+3 |
| Тэлефонны код: | +375 1713 |
| Паштовы індэкс: | 222814 |
| Нумарны знак: | 5 |
| Геаграфічныя каардынаты: | 53°18′5″ пн. ш. 28°13′52″ у. д. / 53.30139° пн. ш. 28.23111° у. д.Каардынаты: 53°18′5″ пн. ш. 28°13′52″ у. д. / 53.30139° пн. ш. 28.23111° у. д. |
Суцін на мапе Беларусі ±   Суцін | |
 Галерэя здымкаў у Вікісховішчы
| |
Знаходзіцца за 31 кілямэтар на паўднёвы ўсход ад гораду Мар'іна Горка, 94 кілямэтры ад Менску.
Гісторыя рэдагаваць
Упершыню Суцін згадваецца ў «Інвэнтарным апісаньні маёнтку Сьвіслач» ад 1560 году. Пазьней Суцін двойчы прыгадваецца ў дакумэнце «Инвентарь имения Орешковичи Минского повета» ад 27 верасьня 1599 г.:
|
… Бобровые гоны на р. Свислочи на кгрунте прилеглым того села [Орешковичи] починаются от с. Орешковского одным берегом до рубежа Блузского, по другой стороне до жеременья ку той границе Блузской; на другой р. Тали – берег один, а другой берег прилеглый кгрунт кн. Горского с. Цели аж до границы Сутинской, урочища Славчолки.
… По другой стороне тоеж р. Свислочи остров Сприпаш, починается одним боком от р. Тали аж до границы Сутинской кгрунтов подданных бискупих до Славчолки, от Славчолки до урочища Ворот бором до жеременья, а концом от Блузской пущи до Свислочи упира(ет). …[2] |
|
Пасьля 2-га падзелу Рэчы Паспалітай (1793 г.) — у складзе Расейскай імпэрыі.
Шляхта Суціну прымала актыўны ўдзел у паўстаньні 1863 года. У 1863 годзе каля в. Суцін быў бой паўстанцкага атраду С.Ляскоўскага з царскімі войскамі.
Камандзір казацкай сотні 26 красавіка даносіў свайму начальству:
«...3 гэтага боку Суціна я знайшоў мост раскіданым, і з бярвёнаў і маставой насьцілкі складзена нешта накшталт рэданту, а на самым беразе рэчкі насыпаны вал, каб абстрэльваць вугал рэданту і ўвесь даволі глыбокі брод; наогул цяжка даступная балотная мясцовасьць разьмяшчэньнем маставых прыкрыцьцяў да таго ўмацавалася, што ўзяць яе адной пяхотай без значнай страты было немагчыма».
Паводле перапісу насельніцтва 1897 году, у Суцін быў 41 двор, пражывала 96 мужчын і 99 жанчын. У тым жа перапісе згадваецца «ваколіца Суцін», у якой было 88 двароў, пражывала 430 мужчын і 441 жанчына.
Напрыканцы лютага 1918 году тэрыторыя акупавана войскамі кайзэраўскай Нямеччыны. 25 сакавіка 1918 году згодна з Трэцяй Устаўной граматы абвяшчалася часткай Беларускай Народнай Рэспублікі. У сьнежні 1918 году занятая Чырвонай Арміяй, з 1 студзеня 1919 году ў адпаведнасьці з пастановай І з’езду КП(б) Беларусі яна ўвайшла ў склад Савецкай Беларусі, з 27 лютага 1919 году — у ЛітБел ССР. У час Польска-савецкай вайны ў жніўні 1919 — ліпені 1920 году пад акупацыяй Польшчы.
З 31 ліпеня 1920 году ў БССР. Тут створана працоўная школа 1-ай ступені, у якой 1922 г. вучылася 50 хлопчыкаў і 13 дзяўчынак. У пачатку 1930-ых гг. створаны калгас «Арэшкавічы», працавала кузьня.
У верасьні 1941 году 280 талькаўскіх і суцінскіх жыдоў былі расстраляныя і пахаваныя ў адной магіле ў лесе за рэчкай.
Да 28 траўня 2013 году вёска ўваходзіла ў склад Суцінскага сельсавету[3].
Насельніцтва рэдагаваць
- 1897 год — 41 двор, пражывала 96 мужчын і 99 жанчын; ваколіца Суцін — 88 двароў, пражывала 430 мужчын і 441 жанчына
- 2002 год — 461 жыхар, 225 двароў
- 2009 год — 307 чалавек[4]
Асобы рэдагаваць
- Аляксандар Лухвіч — беларускі фізык
Славутасьці рэдагаваць
Галерэя рэдагаваць
-
Вёска Суцін -
Мост праз раку Таль у Суціне -
Мясцовая школа -
Мясцовая школа -
Мясцовая школа
Крыніцы рэдагаваць
- ^ Назвы населеных пунктаў Рэспублікі Беларусь: Мінская вобласць: нарматыўны даведнік / І. А. Гапоненка, І. Л. Капылоў, В. П. Лемцюгова і інш.; пад рэд. В. П. Лемцюговай. — Мн.: Тэхналогія, 2003. — 604 с. ISBN 985-458-054-7. (djvu)
- ^ Акты Виленской комиссии. -- Т. 14. -- Вильно, 1887. -- С. 635–637.
- ^ «Об изменении административно-территориального устройства районов Минской области». Решение Минского областного Совета депутатов от 28 мая 2013 г. № 234 Архівавана 31 сакавіка 2016. (рас.)
- ^ Вынікі перапісу 2009 году ў Беларусі