Смаленская вобласьць
Смале́нская во́бласьць (па-расейску: Смоленская область) — вобласьць у Расеі. Адміністрацыйны цэнтар — места Смаленск.
| Смаленская вобласьць | |
| Смоленская область | |
 |  Сьцяг |
| Агульныя зьвесткі | |
|---|---|
| Краіна | Расея |
| Статус | вобласьць |
| Уваходзіць у | Цэнтральная фэдэральная акруга Цэнтральная эканамічная акруга |
| Адміністрацыйны цэнтар | Смаленск |
| Улучае | 25 раёнаў |
| Найбольшы горад | Смаленск |
| Іншыя буйныя гарады | Вязьма, Рослаў, Ярцава, Сафронава, Дзеснагорск, Гагарын |
| Дата ўтварэньня | 27 верасьня 1937 |
| Губэрнатар | Аляксей Астроўскі (в. а.) |
| Насельніцтва (2007) | 993 500 |
| Шчыльнасьць | 19,9 чал./км² |
| Нацыянальны склад | расейцы — 93,4 %, украінцы — 1,7%, беларусы — 1,55 % |
| Плошча | 49 800 км² (56-е месца) |
| Вышыня па-над узр. м. · найвышэйшы пункт · найніжэйшы пункт | 321 м 141 м |
| Месцазнаходжаньне Смаленскай вобласьці | |
.svg)
| |
| Мапа Смаленскай вобласьці | |
| |
| Мэдыя-зьвесткі | |
| Часавы пас | GMT +3 |
| Код ISO 3166-2 | RU-SMO |
| Код аўтам. нумароў | 67 |
| Афіцыйны сайт | |
 Дадатковыя мультымэдыйныя матэрыялы | |
Мяжуе з Маскоўскай, Калускай, Бранскай, Пскоўскай і Цьвярской абласьцямі Расеі, а таксама з Магілёўскай й Віцебскай абласьцямі Беларусі.
Была ўтвораная 27 верасьня 1937 року.
Геаграфічныя зьвесткі
рэдагавацьМесцазнаходжаньне
рэдагавацьРазьмяшчаецца ў цэнтральнай частцы Ўсходне-Эўрапейскай плятформы, на захадзе Эўрапейскай частцы Расеі, на мяжы зь Беларусьсю. Працягласьць вобласьці з поўначы на поўдзень — 255 км, з захаду на ўсход — 285 км.
Клімат
рэдагавацьКлімат умерана кантынэнтальны. Сярэдняя тэмпэратура ліпеня + 17 °C, студзеня −9 °C. Максымум ападкаў выпадае ўлетку.
Рэльеф
рэдагавацьПаверхня хвалістая, з узгорыстымі дзялянкамі і даволі глыбока запалымі рачнымі далінамі.
Большая частка тэрыторыі знаходзіцца ў межах Смаленскага, Духаўшчынскага (да 282 м) і Вяземскага ўзвышшаў. Максымальна высокі пункт рэгіёну — 321 м каля вёскі Мар’іна Вяземскага раёну. На паўночным захадзе — марэнавыя грады (Слабадзкая — да 241 м — і іншыя), дзялянка Віцебскага (да 232 м) і Валдайскага ўзвышшаў. На ўсходзе дзялянка Маскоўскага ўзвышша (вышыні да 255 м).
Нізіны — Вавузінская, Верхнедняпроўская, Бярэзінская нізіны; Прыдняпроўская нізіна на крайнім поўдні вобласьці з абсалютнымі вышынямі ад 175 да 180 м і Прыбалтыйская нізіна ў паўночна-заходняй частцы, дзе знаходзіцца найніжэйшы пункт — 141 м — на беразе ракі Дзьвіны на мяжы зь Беларусяй.
Водныя аб’екты
рэдагавацьАсноўная рака — Дняпро з прытокамі Сож, Дзясна, Вопь, Вязьма. Да басэйну Волгі належаць рэкі Вазуза ды ейны прыток Гжаць, а таксама прыток Акі рака Вугра. На паўночным захадзе цячэ кароткая дзялянка Дзьвіны ды ейны прыток рака Каспля.
У вобласьці некалькі сотняў азёраў. Найбуйнейшае сярод іх Акатаўскае (655 га), найглыбейшае — Бакланаўскае (28 мэтраў). Найбуйнейшае карставае возера — Калыгінскае.
Сярод буйных вадасховішчаў можна вылучыць Вазузкае ды Яўзскае, Смаленскае, Дзеснагорскае вадасховішчы.
Гаспадарка
рэдагавацьУ 2012 годзе звыш паловы таваразвароту Смаленскай вобласьці прыпала на Беларусь — $1,637 млрд. Завоз беларускіх тавараў склаў 63 % імпарту вобласьці — 1,158 млрд. Зь Беларусі пераважна прывозілі абсталяваньне і аўтамабілі, чорныя і каляровыя мэталы ды хімічныя вырабы. У Беларусь вывозілі абсталяваньне і харчаваньне, сельскагаспадарчую сыравіну і хімічныя вырабы. У вобласьці працавала звыш 80 сумесных прадпрыемстваў зь беларускім капіталам, у тым ліку: ААТ «Айсбэрг», які выпускаў лядоўні «Атлянт», і ААТ «Смалспэцтэх», дзе выраблялі трактары «Беларус»[1].
Адукацыя
рэдагавацьНа кастрычнік 2013 году беларусы складалі 40 % студэнтаў Смаленску (5000 чалавек), 80 % якіх мелі вярнуцца ў Беларусь, бо навучаліся па мэтавым накіраваньні беларускіх прадпрыемстваў[1].
Гісторыя
рэдагавацьБыла ўтвораная 27 верасьня 1937 року.
Насельніцтва
рэдагавацьПаводле зьвестак за 2002 год у Смаленскай вобласьці жыло 16 231 беларусаў (1,55 %, 3-е месца).
Беларусы
рэдагавацьПаводле перапісу насельніцтва 2010 году, у Смаленскай вобласьці пражывала звыш 12 000 беларусаў. Пры канцы ліпеня 2013 году мясцовыя беларусы заснавалі «Клюб беларусаў Смаленскага краю», старшынём якога абралі Ігара Сакалова[2].
Адміністрацыйна-тэрытарыяльны падзел
рэдагавацьЗ 2006 року на тэрыторыі вобласьці існуе 350 муніцыпальных утварэньняў, зь іх:
- 2 мескія акругі
- 25 муніцыпальных раёнаў
- 25 мескіх паселішчаў
- 298 сельскіх паселішчаў
Крыніцы
рэдагаваць- ^ а б Уладзіслаў Кулецкі. Агульная эканоміка // Зьвязда : газэта. — 2 кастрычніка 2013. — № 185 (27550). — С. 3. — ISSN 1990-763x.
- ^ Кацярына Мазганава. Будзе «Клюб беларусаў» і ў Смаленску // Зьвязда. — 1 жніўня 2013. — № 141 (27506). — С. 6.