Слабада (Гайненскі сельсавет)
Слабада́[1] — вёска ў Лагойскім раёне Менскай вобласьці Беларусі. Уваходзіць у склад Гайненскага сельсавету. Разьмешчана за 14 км на паўночны захад ад Лагойску, 53 км ад Менску, 44 км ад чыгуначнай станцыі Смалявічы на лініі Менск—Орша.
| Слабада | |
| трансьліт. Slabada | |
| Краіна: | Беларусь |
| Вобласьць: | Менская |
| Раён: | Лагойскі |
| Сельсавет: | Гайненскі |
| Насельніцтва: | 85 чал. (2019) |
| Часавы пас: | UTC+3 |
| Тэлефонны код: | +375 1774 |
| Паштовы індэкс: | 223127 |
| Нумарны знак: | 5 |
| Геаграфічныя каардынаты: | 54°16′24″ пн. ш. 27°42′34″ у. д. / 54.27333° пн. ш. 27.70944° у. д.Каардынаты: 54°16′24″ пн. ш. 27°42′34″ у. д. / 54.27333° пн. ш. 27.70944° у. д. |
Слабада на мапе Беларусі ±   Слабада | |
Гісторыя
рэдагавацьУ пачатку XIX стагодзьдзя ў складзе маёнтку Мураваны Двор, у Барысаўскім павеце Менскай губэрні, уласнасьць памешчыкаў Няплюевых. Паводле рэвізіі 1811 году, 72 душы мужчынскага полу, належала стацкаму саветніку І. Няплюеву. З 1838 года ўласнасьць памешчыка С. Смаляка і яго жонкі Кацярыны. У 1846 годзе 124 сялянскія душы, у Айнаравіцкай воласьці Барысаўскага павету Менскай губэрні. У 1866 годзе ў вёсцы адкрыта школа. У 1870 годзе 79 душ мужчынскага полу, уласнасьць памешчыцы К. Смаляк. У 1877 годзе Міністэрствам асьветы адкрыта штатная школа, для яе ўзьведзены ўласны будынак.
У 1886 годзе цэнтар Гайна-Слабодзкай воласьці, царкоўна-прыходская школа, бровар, вадзяны млын, за 1 вярсту маёнтак Мураваны Двор. Меліся вадзяны млын, карчма, народнае вучылішча.
У 1897 годзе працавалі хлебазапасны магазін, піцейны дом, цэнтар воласьці. У 1905 годзе 19 гаспадарак, якія валодалі 396 дзесяцінамі зямлі, уваходзілі ў Тайна-Слабодзкую сельскую грамаду. У 1909 годзе пабудавана драўляная капліца. Была прыпісана да Усьпенскай царквы ў в. Гайна.
На базе дарэвалюцыйнай школы ў 1917 годзе створана пачатковая школа, якую наведвалі дзеці з 7 вёсак. З лютага да сьнежня 1918 году вёска захопленая войскамі кайзераўскай Нямеччыны, з жніўня 1919 году да ліпеня 1920 году — польскімі войскамі.
З 1919 году ў БССР. У 1924 годзе ў школе вучыўся 61 слабодзкі вучань. З 20 жніўня 1924 года цэнтар Слабадзкога сельсавету Лагойскага раёну Менскай акругі (да 26 ліпеня 1930 году). З 20 лютага 1938 году ў Менскай вобласьці. У вёсцы створаны калгас «Іскра».
У Вялікую Айчынную вайну з пачатку ліпеня 1941 году да пачатку ліпеня 1944 году вёска акупаваная нямецка-фашыскімі захопнікамі, якія спалілі 1 двор, загубілі 4 жыхароў, 2 вывезьлі ў Нямеччыну. 18 вяскоўцаў загінулі на фронце, 8 — у партызанскай барацьбе.
Насельніцтва
рэдагаваць- 1800 — 20 двароў, 145 жыхароў
- 1886 — 21 двор, 170 жыхароў
- 1897 — 44 двары, 309 жыхароў
- 1909 — 52 двары, 327 жыхароў
- 1917 — 75 двароў, 391 жыхар
- 1941 — 60 двароў, 273 жыхары
- 1969 — 63 двары, 190 жыхароў
- 2003 — 38 гаспадарак, 88 жыхароў
- 2009 год — 83 чалавек[2]
Асобы
рэдагаваць- Ніл Гілевіч — народны паэт Беларусі
- Мікола Гіль — беларускі пісьменьнік, журналіст, перакладчык. Брат Ніла Гілевіча.
Крыніцы
рэдагаваць- ^ Назвы населеных пунктаў Рэспублікі Беларусь: Мінская вобласць: нарматыўны даведнік / І. А. Гапоненка, І. Л. Капылоў, В. П. Лемцюгова і інш.; пад рэд. В. П. Лемцюговай. — Мн.: Тэхналогія, 2003. — 604 с. ISBN 985-458-054-7. (djvu)
- ^ Вынікі перапісу 2009 году ў Беларусі
Літаратура
рэдагаваць- Гарады і вёскі Беларусі: энцыклапедыя. Т. 8. Мінская вобласць. Кн. 3 / рэдкал.: Т.У. Бялова (дырэктар) [і інш.]. — Менск: БелЭн, 2012. — 624 с.: іл. ISBN 978-985-11-0636-9.