Касьцёл Перамяненьня Пана (Новая Мыш)

Помнік сакральнай архітэктуры
Касьцёл Перамяненьня Пана
Касьцёл Перамяненьня Пана
Касьцёл Перамяненьня Пана
Краіна Беларусь
Вёска Новая Мыш
Каардынаты 53°08′18.0″ пн. ш. 25°54′31.0″ у. д. / 53.138333° пн. ш. 25.908611° у. д. / 53.138333; 25.908611Каардынаты: 53°08′18.0″ пн. ш. 25°54′31.0″ у. д. / 53.138333° пн. ш. 25.908611° у. д. / 53.138333; 25.908611
Канфэсія Каталіцкая царква
Эпархія Пінская дыяцэзія 
Архітэктурны стыль клясыцыстычная архітэктура[d]
Дата заснаваньня 1641, 1825
Статус Дзяржаўны сьпіс гісторыка-культурных каштоўнасьцяў Рэспублікі Беларусь
Касьцёл Перамяненьня Пана на мапе Беларусі
Касьцёл Перамяненьня Пана
Касьцёл Перамяненьня Пана
Касьцёл Перамяненьня Пана
Касьцёл Перамяненьня Пана на Вікісховішчы

Касьцёл Перамяненьня Пана — помнік архітэктуры XIX стагодзьдзя ў Новай Мышы. Знаходзіцца ў цэнтры колішняга мястэчка, на гістарычным Рынку[a]. Дзейнічае. Твор архітэктуры клясыцызму. Аб’ект Дзяржаўнага сьпісу гістарычна-культурных каштоўнасьцяў Беларусі.

Гісторыя рэдагаваць

Вялікае Княства Літоўскае рэдагаваць

Першы драўляны касьцёл у Новай Мышы збудаваў у 1641 годзе падканцлер Казімер Леў Сапега[1]. У 1660 годзе кашталян наваградзкі Мікалай Юдзіцкі запрасіў у мястэчка езуітаў, якія ў 1667 годзе заснавалі тут місію, і надаў ім маёнтак Мыш «дзеля адукацыя моладзі».

Пад уладай Расейскай імпэрыі рэдагаваць

Па трэцім падзеле Рэчы Паспалітай (1795 год), калі Новая Мыш апынулася ў складзе Расейскай імпэрыі, касьцёл працягваў дзейнічаць. Па пажары на Рынку, на месцы згарэлага драўлянага ў 1825 годзе нашчадкі Сапегаў збудавалі новы мураваны касьцёл. Паводле зьвестак за 1912 год, парафія налічвала каля 5000 чалавек.

Найноўшы час рэдагаваць

За савецкім часам касьцёл працягваў дзейнічаць.

Архітэктура рэдагаваць

Помнік архітэктуры клясыцызму з рысамі рэтраспэктыўна-гатычнага стылю. Гэта прастакутны ў пляне аб’ём пад 2-схільным дахам з 3-граннай апсыдай і 2-яруснымі закрысьціямі. Галоўны фасад вылучаецца портыкам з 4 парамі калёнаў і высокім трыкутным франтонам. Бакавыя фасады рытмічна падзяляюцца стральчатымі аконнымі праёмамі ў простых ліштвах, 2-ступеньчатымі контрфорсамі ў прасьценках. Франтон завяршае шатровая 4-гранная сыгнатурка.

Унутры шырокі нэф перакрываецца лучковым драўляным скляпеньнем, бакавыя сьцены падзяляюцца пілёнамі. На хорах, абапёртых на калёны, знаходзіцца дэкараваны ў стылі ракако арган (1762 год). У канцы XIX — пачатку XX стагодзьдзя у касьцёл з адабранага ў каталікоў уладамі Расейскай імпэрыі касьцёла Сьвятой Яўхіміі пры кляштары бэнэдыктынак у Нясьвіжы перанесьлі 3 драўляныя разныя алтары, выкананыя ў XVII ст. у стылі ракако, і амбон (1745 год). Галоўны алтар — 2-ярусны, на высокім цокалі, абапал якога на кранштэйнах устаноўлены скульптуры Сьвятога Станіслава і Маці Божай зь дзіцем. Матывы разьбы: вінаградная лаза з гронкамі, разеткі, ракавіны, пальмэты, акант, пуцьці. Бакавыя алтары паводле кампазыцыі паўтараюць цэнтральны[2].

Касьцёл атачае паркан з 3-аркавай мураванай брамай і 2-яруснай шатровай званіцай.

Галерэя рэдагаваць

Гістарычныя здымкі рэдагаваць

Сучасныя здымкі рэдагаваць

Заўвагі рэдагаваць

  1. ^ Цяперашні афіцыйны адрас — вуліца Паркавая, 38

Крыніцы рэдагаваць

  1. ^ Кулагін А. Каталіцкія храмы Беларусі. — Менск, 2008. С. 259.
  2. ^ Кулагін А. Каталіцкія храмы Беларусі. — Менск, 2008. С. 260.

Літаратура рэдагаваць

  • Кулагін А. Каталіцкія храмы Беларусі: Энцыкл. даведнік / А. Кулагін; фатограф А. Дыбоўскі. — 2-е выд. — Менск: БелЭн, 2008. — 488 с.: іл. ISBN 978-985-11-0395-5.

Вонкавыя спасылкі рэдагаваць

  Аб’ект Дзяржаўнага сьпісу гісторыка-культурных каштоўнасьцяў Рэспублікі Беларусь, шыфр  112Г000060