Аліш
Аліш, Альш, Алюш, Гальш — мужчынскае імя.
| Аліш лац. Ališ | |
| Allisch | |
| Паходжаньне | |
|---|---|
| Мова(-ы) | германскія |
| Утворанае ад | Alo + суфікс з элемэнтам -ш- (-sch-) |
| Іншыя формы | |
| Варыянт(ы) | Альш, Алюш, Гальш |
| Зьвязаныя артыкулы | |
| якія пачынаюцца з «Аліш» | |
Паходжаньне
рэдагаваць- Асноўны артыкул: Імёны ліцьвінаў
Алюш (Alusch) — імя германскага паходжаньня[1]. Іменная аснова ал- (імёны ліцьвінаў Алігут, Альмін, Аламунт; германскія імёны Algut, Almin, Alamunt) паходзіць ад гоцкага alls 'увесь, кожны'[2][a].
Этымалягічны слоўнік старапольскіх асабовых імёнаў, выдадзены Польскай акадэміяй навук, адзначае гістарычнае бытаваньне ў Польшчы германскага імя Alisz (Alusz, Alesz, Alsz, Halsz)[7]: Halsch (1383[8], 1460, 1466 і 1468 гады), Alusch (1379 і 1390 гады)[9], Allisch (1426 год)[10], Alsch (1438 год), Halszch (1465 год), Holsch (1469 год)[11].
Варыянты імя ў гістарычных крыніцах: конюхи наши слонимскии на имя Олишъ Лугинич (18 ліпеня 1511 году)[12]; земли пустовскии оу Витебском же повете на има Волишовщину (31 сакавіка 1514 году)[13]; а в татар новгородских, у Олиша а в Некраша и в братонича их Олыма Чагиревичов (28 траўня 1514 году)[14]; дано люди Городенского повета… Грыня Олишевича (18 верасьня 1517 году)[15].
Носьбіты
рэдагавацьНа 1904 год існавала вёска Ольшкі ў Ельнянскім павеце Смаленскай губэрні[17].
На гістарычнай Берасьцейшчыне існуе вёска Алішавічы, на гістарычнай Ашмяншчыне — мястэчка Гальшаны. Назву Алішкі маюць вёскі на гістарычным Падляшшы, назву Альшаны — вёскі на гістарычных Берасьцейшчыне, Наваградчыне, Піншчыне і Полаччыне.
Заўвагі
рэдагаваць- ^ Прыклады германскіх імёнаў з суфіксам -ш- (-sch-): Boltsch, Bertsch[3] (Pertsch), Botsch, Brunisch (Brunsch), Domisch, Ettisch, Erbsch (Erbisch), Kiebisch (Kiebsch), Gentsch, Gerisch (Gierasch, Gierisch, Kiersch), Gautsch, Gotsch (Kodisch), Heinsch, Hartsch (Hertsch), Harisch (Harsch), Kühnsch, Lantzsch, Lotsch, Lubisch, Lutsch, Ratsch, Roggisch (Rogsch), Rotsch, Rumsch, Rupsch, Thielsch, Dietzsch (Titsch, Tetsch, Teutsch), Wilsch (Wielisch, Wielsch), Windisch (Wendisch)[4]. Этымалягічны слоўнік старапольскіх асабовых імёнаў, выдадзены Польскай акадэміяй навук, адзначае гістарычнае бытаваньне ў Польшчы наступных германскіх імёнаў з суфіксамі -аш-, -уш-, -ыш- (-asz / -osz, -usz, -ysz): Jargosz, Bernasz (Bernisz), Bodusz, Botysz, Brunusz, Gierasz, Gotysz, Halgasz, Helisz, Herisz (Heresz), Hiltosz, Kinosz, Kunisz (Kuniesz, Kunsz, Kunosz, Konosz), Kundysz, Rymsza, Rytosz, Warnasz (Wiernisz, Wiernusz), Wiksza, Wilusz, Zygusz (Żygusz)[5]. Апроч таго, ва Ўроцлаве адзначаліся германскія імёны з славянскімі суфіксамі -уш, -аш і -іш: Ditusch, Engelusch, Hartusch, Heinusch (Heinisch, Heinasch), Merusch, Rudusch, Tilusch, Ulusch, Wernusch, Welusch, Willusch[6]
Крыніцы
рэдагаваць- ^ Reichert H. Die deutschen Familiennamen: nach breslauer quellen des 13. und 14. Jahrhunderts. — Breslau, 1908. S. 30, 37, 58.
- ^ Kremer D. Die Germanischen Personennamen in Katalonien // Estudis romànics. Nr. 14, 1972. S. 52.
- ^ Bochenek C., Dräger K. Deutscher Familiennamenatlas. Bd. 1. Graphematik / Phonologie der Familiennamen I: Vokalismus. — Berlin, 2009. S. 825.
- ^ Eule R. Germanische und fremde Personennamen als heutige deutsche Familiennamen // Festschrift zu dem fünfzigjährigen jubiläum des Friedrichs-realgymnasiums in Berlin. — Berlin, 1900. S. 22—27, 30—31, 33, 35—37, 39, 40—42, 44—46, 51, 59, 63—64.
- ^ Słownik etymologiczno-motywacyjny staropolskich nazw osobowych. T. 5: Nazwy osobowe pochodzenia niemieckiego. — Kraków, 1997. S. 7, 16, 21, 26, 67, 76, 85, 90, 98, 101, 104, 151, 207—208, 242, 281, 288.
- ^ Reichert H. Die deutschen Familiennamen: nach breslauer quellen des 13. und 14. Jahrhunderts. — Breslau, 1908. S. 7—9, 23—24.
- ^ Słownik etymologiczno-motywacyjny staropolskich nazw osobowych. T. 5: Nazwy osobowe pochodzenia niemieckiego. — Kraków, 1997. S. 3.
- ^ Słownik staropolskich nazw osobowych. T. 7. — Wrocław, 1984. S. 81.
- ^ Słownik staropolskich nazw osobowych. T. 1. — Wrocław, 1965—1967. S. 30.
- ^ Słownik staropolskich nazw osobowych. T. 1. — Wrocław, 1965—1967. S. 29.
- ^ Słownik staropolskich nazw osobowych. T. 2. — Wrocław, 1968—1970. S. 247.
- ^ Lietuvos Metrika. Knyga 9 (1511—1518). — Vilnius, 2002. P. 158.
- ^ Lietuvos Metrika. Knyga 9 (1511—1518). — Vilnius, 2002. P. 282.
- ^ Lietuvos Metrika. Knyga 9 (1511—1518). — Vilnius, 2002. P. 288.
- ^ Lietuvos Metrika. Knyga 9 (1511—1518). — Vilnius, 2002. P. 368.
- ^ Описание документов и бумаг, хранящихся в Московском архиве Министерства юстиции. Кн. 21. — М., 1915. С. 264, 508.
- ^ Список населенных мест Смоленской губернии. — Смоленск, 1904. С. 247.