Вікіпэдыя

Аліш

Аліш, Альш, Алюш, Гальш, Аляш — мужчынскае імя.

Аліш
лац. Ališ
Allisch
Паходжаньне
Мова(-ы) германскія
Утворанае ад Alo + суфікс з элемэнтам -ш- (-sch-)
Іншыя формы
Варыянт(ы) Альш, Алюш, Гальш, Аляш
Зьвязаныя артыкулы
якія пачынаюцца з «Аліш»

Паходжаньне

рэдагаваць
Асноўны артыкул: Імёны ліцьвінаў

Алюш (Alusch) — імя германскага паходжаньня[1]. Іменная аснова ал- (імёны ліцьвінаў Алігут, Альмін, Аламунт; германскія імёны Algut, Almin, Alamunt) паходзіць ад гоцкага alls 'увесь, кожны'[2][a].

Этымалягічны слоўнік старапольскіх асабовых імёнаў, выдадзены Польскай акадэміяй навук, адзначае гістарычнае бытаваньне ў Польшчы германскага імя Alisz (Alusz, Alesz, Alsz, Halsz)[7]: Halsch (1383[8], 1460, 1466 і 1468 гады), Alusch (1379 і 1390 гады)[9], Allisch (1426 год)[10], Alsch (1438 год), Halszch (1465 год), Holsch (1469 год)[11].

Варыянты імя ў гістарычных крыніцах: конюхи наши слонимскии на имя Олишъ Лугинич (18 ліпеня 1511 году)[12]; земли пустовскии оу Витебском же повете на има Волишовщину (31 сакавіка 1514 году)[13]; а в татар новгородских, у Олиша а в Некраша и в братонича их Олыма Чагиревичов (28 траўня 1514 году)[14]; дано люди Городенского повета… Грыня Олишевича (18 верасьня 1517 году)[15]; Aniela Alaszewicz (1852 год)[16].

Носьбіты

рэдагаваць
  • Якаў Алюшыч — цырынскі зямянін, пустая зямля якога ўпамінаецца ў 1522 годзе[17]
  • Кацярына Янаўна Алюшэвіч — расенская зямянка, якая ўпамінаецца ў 1561 годзе[18]
  • Альбін, Юзэф, Антоні, Агата, Марыя, Ядвіга і Антаніна Альшэвічы (Olszewicz) — уладальнікі гаспадаркі ў Чорнай каля Паставаў на 1936 год[19]
  • Тэкля Аліш (Alisz) — уладальніца гаспадаркі ў Новых Турках каля Параф’янава на 1937 год[20]

На 1904 год існавала вёска Ольшкі ў Ельнянскім павеце Смаленскай губэрні[21].

На гістарычнай Берасьцейшчыне існуе вёска Алішавічы, на гістарычнай Ашмяншчыне — мястэчка Гальшаны. Назву Алішкі маюць вёскі на гістарычным Падляшшы, назву Альшаны — вёскі на гістарычных Берасьцейшчыне, Наваградчыне, Піншчыне і Полаччыне.

Заўвагі

рэдагаваць
  1. ^ Прыклады германскіх імёнаў з суфіксам -ш- (-sch-): Boltsch, Bertsch[3] (Pertsch), Botsch, Brunisch (Brunsch), Domisch, Ettisch, Erbsch (Erbisch), Kiebisch (Kiebsch), Gentsch, Gerisch (Gierasch, Gierisch, Kiersch), Gautsch, Gotsch (Kodisch), Heinsch, Hartsch (Hertsch), Harisch (Harsch), Kühnsch, Lantzsch, Lotsch, Lubisch, Lutsch, Ratsch, Roggisch (Rogsch), Rotsch, Rumsch, Rupsch, Thielsch, Dietzsch (Titsch, Tetsch, Teutsch), Wilsch (Wielisch, Wielsch), Windisch (Wendisch)[4]. Этымалягічны слоўнік старапольскіх асабовых імёнаў, выдадзены Польскай акадэміяй навук, адзначае гістарычнае бытаваньне ў Польшчы наступных германскіх імёнаў з суфіксамі -аш-, -уш-, -ыш- (-asz / -osz, -usz, -ysz): Jargosz, Bernasz (Bernisz), Bodusz, Botysz, Brunusz, Gierasz, Gotysz, Halgasz, Helisz, Herisz (Heresz), Hiltosz, Kinosz, Kunisz (Kuniesz, Kunsz, Kunosz, Konosz), Kundysz, Rymsza, Rytosz, Warnasz (Wiernisz, Wiernusz), Wiksza, Wilusz, Zygusz (Żygusz)[5]. Апроч таго, ва Ўроцлаве адзначаліся германскія імёны з славянскімі суфіксамі -уш, -аш і -іш: Ditusch, Engelusch, Hartusch, Heinusch (Heinisch, Heinasch), Merusch, Rudusch, Tilusch, Ulusch, Wernusch, Welusch, Willusch[6]

Крыніцы

рэдагаваць
  1. ^ Reichert H. Die deutschen Familiennamen: nach breslauer quellen des 13. und 14. Jahrhunderts. — Breslau, 1908. S. 30, 37, 58.
  2. ^ Kremer D. Die Germanischen Personennamen in Katalonien // Estudis romànics. Nr. 14, 1972. S. 52.
  3. ^ Bochenek C., Dräger K. Deutscher Familiennamenatlas. Bd. 1. Graphematik / Phonologie der Familiennamen I: Vokalismus. — Berlin, 2009. S. 825.
  4. ^ Eule R. Germanische und fremde Personennamen als heutige deutsche Familiennamen // Festschrift zu dem fünfzigjährigen jubiläum des Friedrichs-realgymnasiums in Berlin. — Berlin, 1900. S. 22—27, 30—31, 33, 35—37, 39, 40—42, 44—46, 51, 59, 63—64.
  5. ^ Słownik etymologiczno-motywacyjny staropolskich nazw osobowych. T. 5: Nazwy osobowe pochodzenia niemieckiego. — Kraków, 1997. S. 7, 16, 21, 26, 67, 76, 85, 90, 98, 101, 104, 151, 207—208, 242, 281, 288.
  6. ^ Reichert H. Die deutschen Familiennamen: nach breslauer quellen des 13. und 14. Jahrhunderts. — Breslau, 1908. S. 7—9, 23—24.
  7. ^ Słownik etymologiczno-motywacyjny staropolskich nazw osobowych. T. 5: Nazwy osobowe pochodzenia niemieckiego. — Kraków, 1997. S. 3.
  8. ^ Słownik staropolskich nazw osobowych. T. 7. — Wrocław, 1984. S. 81.
  9. ^ Słownik staropolskich nazw osobowych. T. 1. — Wrocław, 1965—1967. S. 30.
  10. ^ Słownik staropolskich nazw osobowych. T. 1. — Wrocław, 1965—1967. S. 29.
  11. ^ Słownik staropolskich nazw osobowych. T. 2. — Wrocław, 1968—1970. S. 247.
  12. ^ Lietuvos Metrika. Knyga 9 (1511—1518). — Vilnius, 2002. P. 158.
  13. ^ Lietuvos Metrika. Knyga 9 (1511—1518). — Vilnius, 2002. P. 282.
  14. ^ Lietuvos Metrika. Knyga 9 (1511—1518). — Vilnius, 2002. P. 288.
  15. ^ Lietuvos Metrika. Knyga 9 (1511—1518). — Vilnius, 2002. P. 368.
  16. ^ Korwie, Geneteka baza Polskiego Towarzystwa Genealogicznego
  17. ^ Описание документов и бумаг, хранящихся в Московском архиве Министерства юстиции. Кн. 21. — М., 1915. С. 264, 508.
  18. ^ Опись документов Виленского центрального архива древних актовых книг. Вып. 1. ― Вильна, 1901. С. 11.
  19. ^ Ryszard Sys, Właściciele gospodarstw rolnych w woj. wileńskim w latach 1928—1939, publikacje «Pisarza hipotecznego zawarte w Dzienniku Województwa Wileńskiego za lata 1928—1939»
  20. ^ Ryszard Sys, Wykaz właścicieli nieruchomości rolnych Województwa Wileńskiego w latach 1928—1939. Część II, publikacje «Pisarza hipotecznego zawarte w Dzienniku Województwa Wileńskiego za lata 1928—1939»
  21. ^ Список населенных мест Смоленской губернии. — Смоленск, 1904. С. 247.
Атрымана з «https://be-tarask.wikipedia.org/w/index.php?title=Аліш&oldid=2587657»