Эрытрэя
Эрытрэ́я (ад італьянскай формы грэцкага слова ΕΡΥΘΡΑΙΑ (Erythraîa), якое паходзіць ад грэцкай назвы Чырвонага мора; тыгрынья: ሃገረ ኤርትራ, па-арабску: دولة إرتري, па-ангельску: State of Eritrea) — краіна ў паўночна-ўсходняй Афрыцы. Мяжуе з Суданам на захадзе, Этыёпіяй на поўдні і Джыбуці на паўднёвым усходзе. Краіна атрымала незалежнасьць у 1993 годзе ад Этыёпіі.
Эрытрэя тыгр. ሃገረ ኤርትራ араб. دولة إرتري анг. State of Eritrea | |||||
| |||||
Дзяржаўны гімн: «ኤርትራ ኤርትራ ኤርትራ» | |||||
Афіцыйная мова | тыгрынья[1][2], арабская[1][2] і ангельская[2] | ||||
Сталіца | Асмара | ||||
Найбуйнейшы горад | Асмара | ||||
Форма кіраваньня | Часовы ўрад Ісаяс Афэвэркі | ||||
Плошча • агульная • адсотак вады |
101-е месца ў сьвеце 117 600 км² нязначны | ||||
Насельніцтва • агульнае (2012) • шчыльнасьць |
107-е месца ў сьвеце 6233682 43,1/км² | ||||
СУП • агульны (2012) • на душу насельніцтва |
Сьпіс краінаў паводле СУП $4.396 млрд $776 | ||||
Валюта | накфа (ERN) | ||||
Часавы пас | EAT (UTC+3) | ||||
Незалежнасьць — ад Этыёпіі |
24 траўня 1993 | ||||
Дамэн верхняга ўзроўню | .er | ||||
Тэлефонны код | +291 |
Гісторыя
рэдагавацьРазам з Джыбуці, Этыёпіяй, паўночнай часткі Самалі і ўзьбярэжжам Чырвонага мора Судану, Эрытрэя лічыцца найбольш верагодным месцам зямлі, вядомай старажытным эгіпцянам, як Пунт, што азначае Боская зямля. Старажытныя жыхару Пунты мелі цесныя адносіны з фараонамі Эгіпту ў часы Сахуры і Хатшэпсута.
Палітыка
рэдагавацьКіраўніком дзяржавы і ўраду зьяўляецца прэзыдэнт. Паводле канстытуцыі кожныя 5 гадоў абіраецца парлямэнт. З чэрвеня 1993 году прэзыдэнтам краіны зьяўляецца Ісаяс Афэвэркі. Выбары прэзыдэнта дагэтуль не праводзіліся, дата найбліжэйшых выбараў ня вызначана. Заканадаўчы орган — аднапалатная Нацыянальная асамблея, у якую ўваходзяць 150 дэпутатаў, прызначаных у траўні 1997 году. Выбары былі заплянаваны на сьнежань 2001 году, але затым адкладзеныя на нявызначаны час.
У Эрытрэі легальна дзейнічае толькі адная партыя — Народны фронт за дэмакратыю і справядлівасьць, кіраўніком якой зьяўляецца дзейны прэзыдэнт Ісаяс Афэвэркі.
Геаграфія
рэдагавацьЭрытрэя ёсьць краінай у паўночна-ўсходняй Афрыцы. На ўсходзе яна абмываецца Чырвоным морам, мяжуе з Джыбуці, Этыёпіяй і Суданам. Большая частка тэрыторыі краіны ляжыць на Эрытрэйскім плято Этыёпскага нагор’я. На паўднёвым усходзе знаходзіцца ўпадзіна Афар. Плошча тэрыторыі складае 121,3 тысячаў км². Сталіца — горад Асмара.
Эканоміка
рэдагавацьЭканоміка Эрытрэі перажыла значны рост у апошнія гады, пра што сьведчыць павелічэньне СУП у кастрычніку 2012 году на 7,5 % ў параўнаньні з 2011 годам[3]. Асноўным чыньнікам нядаўняга росту эканомікі краіны зьяўляецца пачатак распрацоўкі здабычы золата і срэбра ў шахце Біша і вытворчасьць цэмэнту на цэмэнтавым заводзе ў Масаве[4].
Дэмаграфія
рэдагавацьПаводле ўрадавых зьвестак у Эрытрэі налічваецца дзевяць этнічных групаў[5]. Пры гэтым грамадзтва краіны зьяўляецца этнічна неаднастайным. Незалежны перапіс праведзены ніколі ня быў, аднак лічыцца, што народнасьць тыграі складе каля 55% ад усяго насельніцтва краіны. Другой паводле колькасьці насельніцтва зьяўляецца народнасьць тыгрэ, якая складае каля 30% насельніцтва. Гэтыя народнасьці складаюць асноўную частку пераважна сэміцкамоўнага насельніцтва. Большая частка астатняга насельніцтва належыць да іншых афраазіяцкіх моўных супольнасьцяў.
Рэлігія
рэдагавацьПаводле некаторых зьвестак іслам і хрысьціянства спавядаюць амаль роўная колькасьць людзей.
Транспарт
рэдагавацьРух на аўтамабільных дарогах правабаковы. Дзейныя міжнародныя правы кіроўцы. Варта адзначыць, што ў некаторых абласьцёх рух ноччу забаронены.
Культура
рэдагавацьКультура Эрытрэі ў значнай ступені вызначаецца становішчам краіны на ўзьбярэжжы Чырвонага мора. Адной з самых вядомых частак культуры краіны зьяўляецца кававая цырымонія[6].
Спорт
рэдагавацьФутбол і роварны спорт зьяўляюцца найбольш папулярнымі відамі спорту ў Эрытрэі.
Дачыненьні зь Беларусьсю
рэдагавацьДыпляматычныя адносіны паміж Рэспублікай Беларусь і Дзяржавай Эрытрэя былі ўсталяваныя 11 верасьня 1998 году. Аднак, візыты на найвышэйшым і высокім узроўнях не ажыцьцяўляліся. Дамова-прававая база двухбаковых адносінаў адсутнічае. У 2004 годзе тавараабарот быў сфармаваны беларускім экспартам, продаж шынаў, на суму ў 56 тысячаў даляраў ЗША.
Крыніцы
рэдагаваць- ^ а б Hailemariam, Chefena; Kroon, Sjaak; Walters, Joel (1999). "Multilingualism and Nation Building: Language and Education in Eritrea". Journal of Multilingual and Multicultural Development 20 (6): 474–493. doi:10.1080/01434639908666385
- ^ а б в The World Factbook
- ^ Report for Selected Countries and Subjects: Eritrea. Imf.org
- ^ Eritrea Economic Outlook - African Development Bank. Afdb.org.
- ^ Eritrean Culture. Embassy of The State of Eritrea
- ^ It’s coffee time. Network Africa Online
|
Вонкавыя спасылкі
рэдагавацьЭрытрэя — сховішча мультымэдыйных матэрыялаў
- Эрытрэя на CIA.gov
- Атляс краіны