Уладзімер Маякоўскі
Уладзі́мер Уладзі́меравіч Маяко́ўскі (па-расейску: Владимир Владимирович Маяковский; 19 ліпеня 1893, сяло Багдадзі, Кутаіская губэрня (сучасн. Багдаці, вобласьць Імэрэці, Грузія) — 14 красавіка 1930, Масква, РСФСР) — расейскі паэт, драматург; футурыст.
| Уладзімер Маякоўскі | |
 | |
| Асабістыя зьвесткі | |
|---|---|
| Нарадзіўся | 19 ліпеня 1893[1][2][3][…] |
| Памёр | 14 красавіка 1930[4][5][6][…] (36 гадоў) |
| Пахаваны | |
| Дзеці | Патрысія Томпсан[d] |
| Літаратурная дзейнасьць | |
| Род дзейнасьці | мастак-плякатыст, паэт, актор, драматург, пісьменьнік, маляр, журналіст, тэатральны актор, кінаактор, рэжысэр, тэатральны рэжысэр, мастак-гравэр, кінарэжысэр, плястычны артыст, сцэнарыст |
| Гады творчасьці | 1912 — 1930 |
| Жанр | верш, паэма, агітпроп[d] і п’еса |
| Мова | расейская мова |
| Узнагароды |  |
| Подпіс | 
|
| http://v-v-mayakovsky.ru/ | |
Жыцьцяпіс рэдагаваць
Маякоўскі і Беларусь рэдагаваць
Уладзімер Маякоўскі неаднаразова прыяжджаў у Беларусь, дзе выступаў перад слухачамі (у 1914, 1925 ды 1927 у Менску, у 1924 у Гомелі, у 1927 у Віцебску. На беларускім матэрыяле стварыў верш «Піва і сацыялізм» (пачатковая назва «Віцебскія думкі») ды верш «Не для вас папоўскія сьвяты».
Некалькі разоў, пачынаючы з 1922 г., Маякоўскі выяжджаў за межы СССР праз памежную станцыю Негарэлае. Ён спыняўся на мытні, гутарыў з памежнікамі, чытаў ім свае вершы. А адным са штуршкоў да напісаньня «Верша аб савецкім пашпарце» (1929) быў выпадак у экспрэсе «Маньчжурыя — Стоўпцы». У вершы «Яны і мы», які быў напісаны пасьля паездкі ў Нямеччыну ды Францыю восеньню 1928 г. таксама згадваецца Негарэлае ды «голая, жабрачая» Беларусь.
Людміла Ўладзімераўна Маякоўская, сястра паэта, прыяжджала ў Менск на запрашэньне Саюзу пісьменьнікаў Беларусі. Яна тады згадала, між іншым, што іхняя сям’я мае сваяцкія сувязі зь Беларусьсю — брат бацькі Міхаіл Канстанцінавіч Маякоўскі доўга жыў у Беларусі. Ён працаваў лясьнічым у Белавескай пушчы[7] і часта пісаў з Пружан у Грузію, у Багдадзі[8].
Беларускія пераклады рэдагаваць
- Дзецям. 1930, пер. з рус. А. Якімовіч;
- Выбр. творы. Мн., 1940;
- Выбр. творы. Мн., 1952;
- Кім быць? Мн., 1932;
- Як узяць да ладу, што добра, што блага? Гомель, 1932;
- Дзецям. Мн., 1950;
- Конь-агонь. Мн., 1955;
- П’есы. Мн., 1985;
- Уладзімір Ільліч Ленін. 2-е выд. Мн., 1987.
- Паэзія. Мн., 2019. («Паэты плянэты»).
Крыніцы рэдагаваць
- ^ IMDb (анг.) — 1990.
- ^ Vladimir Vladimirovich Majakovski // RKDartists (нід.)
- ^ Vladimir Majakovskij // Kunstindeks Danmark (дац.)
- ^ а б Гончаров Б. П. Маяковский Владимир Владимирович // Большая советская энциклопедия (рас.): [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохоров — 3-е изд. — Москва: Советская энциклопедия, 1974. — Т. 15 : Ломбард — Мезитол. — С. 542—543.
- ^ Vladimir Vladimirovich Majakovski (нід.)
- ^ Vladimir Mayakovsky // Encyclopædia Britannica (анг.)
- ^ Ірына Сядова. Пілінкевічы // Раённыя будні. — 14 сьнежня 2013. — № 98 (9643). — С. 15.
- ^ «Дзень паэзіі — 83», Мастацкая літаратура, 1983, пад рэд. Я.Янішчыц, стар.9. Анатоль Вялюгін (by Міхась Маліноўскі)
Літаратура рэдагаваць
- Агіевіч У. Да пытання аб традыцыях Уладзіміра Маякоўскага ў беларускай літаратуры. // Агіевіч У. Літаратура і жыццё. Мінск. 1954.
- Маякоўская А. А. Дзіцячыя і юнацкія гады Уладзіміра Маякоўскага. З успамінаў маці. Мінск. 1957.
- Маякоўскі ў Беларусі. Мінск. 1957.
- Кенька М. Яго перакладчыкі. // Братэрства, 83. Мінск. 1983.
- Гніламёдаў У. В. Маякоўскі Уладзімір Уладзіміравіч. // Беларуская энцыклапедыя ў 18 тамах. Т. 10. Мінск. 2000. С. 242—243.
- Валахановіч А. І. Уладзімір Маякоўскі ў Негарэлым. // Памяць. Гісторыка-дакументальная хроніка Дзяржынскага раёна. Мінск. 2004. С. 178—179.