М (кірыліца)
М | |||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
![]() | |||||||||||||
Кірыліца | |||||||||||||
А | Б | В | Г | Ґ | Д | Ђ | |||||||
Ѓ | Е | Ё | Є | Ж | Ѕ | З | |||||||
И | І | Ї | Й | Ј | К | Л | |||||||
Љ | М | Н | Њ | О | П | Р | |||||||
С | Т | Ћ | Ќ | У | Ў | Ф | |||||||
Х | Ц | Ч | Џ | Ш | Щ | Ъ | |||||||
Ы | Ь | Э | Ю | Я | Ә | Ӏ | |||||||
Архаічныя літары кірыліцы | |||||||||||||
Ꙁ | Ꙃ | Ꙅ | Ꙇ | Ꙉ | Ҁ | Ѻ | |||||||
Ѹ | Ꙋ | Ѡ | Ѽ | Ꙍ | Ѿ | Ꙏ | |||||||
Ѣ | Ꙑ | Ꙓ | Ꙕ | Ꙗ | Ѥ | Ѧ | |||||||
Ꙙ | Ѫ | Ꙛ | Ѩ | Ꙝ | Ѭ | Ѯ | |||||||
Ѱ | Ѳ | Ѵ | Ѷ | Ꙟ | Ꙡ | Ꙣ | |||||||
Ꙥ | Ꙧ | Ꙩ | Ꙫ | Ꙭ | ꙮ | Ꚙ | |||||||
Ꚛ | П̓ | П̀ | П́ | П̧ | П̑ | Ԗ | |||||||
Шматграфы | |||||||||||||
Дз | Дж |
М, м — чатырнаццатая літара беларускага кірылічнага альфабэту. Паходзіць з кірылічнай М («мысьлеце»), што ўзьнікла на аснове грэцкай устаўнай М («мі»). Абазначала зычныя гукі «м», «м’» («масло», «мір»). Мела таксама лічбавае значэньне «сорак». У рукапісах XIV—XVII стагодзьдзяў у старабеларускім пісьме выкарыстоўваліся розныя выгляды (устаў, паўустаў, скорапіс) літары, якія дапамагаюць вызначыць час і месца напісаньня пэўнага помніка. У XVI ст. літара, апроч рукапіснага, набыла друкаваны выгляд. Пачынаючы з Францішка Скарыны, стала адрозьнівацца літара як малая й вялікая, хоць ужываньне вялікай літары ва ўласных імёнах, геаграфічных назвах і ў пачатку сказаў не было яшчэ пасьлядоўным. У сучаснай беларускай мове абазначае санорныя змычна-праходныя вусныя зычныя гукі «м», «м’» («мара», «мядунка—м’адунка»). Літара бывае вялікай й малай, мае рукапісны й друкаваны выгляд. Ужываецца ў афіцыйных абрэвіятурах («МАЗ»), як умоўнае скарачэньне словаў «мэтр» (30 м), «мора» (Балтыйскае м.).
Лічбавае значэньнеРэдагаваць
Пры клясіфікацыйным падзеле мае значэньне «трынаццаты» (група «М»), пры лічбавай нумарацыі — дадатковае значэньне для разьмежаваньня прадметаў пад адным нумарам (шыфр № 9 м).
У стараславянскай і царкоўнаславянскай мовах М мае значэньне лічбы — 40.