Мікалай Улашчык
Мікала́й Ула́шчык (1 (14) лютага 1906 — 22 лістапада 1986) — беларускі гісторык і археограф.
Мікалай Улашчык | |
| Дата нараджэньня | 1 (14) лютага 1906 |
|---|---|
| Месца нараджэньня | |
| Дата сьмерці | 14 лістапада 1986 (80 гадоў) |
| Месца сьмерці | |
| Месца пахаваньня | |
| Месца вучобы | |
| Занятак | мэмуарыст, перакладнік, пісьменьнік, гісторык, этнограф |
| Навуковая сфэра | гісторыя[1], археаграфія[1] і этнаграфія[1] |
| Месца працы | |
| Навуковая ступень | доктар гістарычных навук[d] |
| Навуковы кіраўнік | Мікалай Беражкоў[d] |
Біяграфія
рэдагавацьНарадзіўся ў вёсцы Віцкаўшчына, недалёк ад Менску, у сям’і заможнага селяніна.
Навучаўся на сацыяльна-гістарычным аддзяленьні пэдагагічнага факультэту Беларускага дзяржаўнага ўнівэрсытэту. Браў актыўны ўдзел у нацыянальным жыцьці Менску, з 1924 году пачаў публікавацца. У 1929 годзе скончыў унівэрсытэт.
У 1930 годзе на вайсковых зборах быў арыштаваны ў сувязі са справаю так званага Саюзу вызваленьня Беларусі, але фактычна за ягоную працу ў галіне беларускага краязнаўства, пасьля суду быў сасланы ў Вяцкую вобласьць.
Потым быў яшчэ двойчы рэпрэсаваны, канчаткова быў вызвалены зь лягераў 25 сакавіка 1955 году.
Пасьля лягераў Улашчык ня меў магчымасьці вярнуцца ў Беларусь, таму пасьля доўгіх пераездаў асеў у Маскве працаваў у Маскоўскім унівэрсытэце, а потым з 1955 году ў Інстытуце гісторыі СССР Акадэміі навук СССР.
Доктар гістарычных навук, аўтар навуковых працаў па гісторыі Беларусі часоў ВКЛ, па праблемах летапісаньня, крыніцазнаўства і археаграфіі. У сваіх працах Улашчык актыўна супрацьстаяў шавіністычным расейскай і польскай канцэпцыям беларускае гісторыі, даводзячы самастойнасьць Беларусі як гістарычнага суб’екта.
Пахаваны на Чыжоўскіх могілках у Менску. У месьце Старыя Дарогі маецца помнік М. Улашчыку, адкрыты 1 верасьня 2002 году на сядзібе Музэю выяўленчага мастацтва фонду Анатоля Белага[2].
Бібліяграфія
рэдагаваць- Введение обязательных инвентарей в Белоруссии и Литве. (рас.) // Ежегодник по аграрной истории Восточной Европы 1958 : матэрыялы сымпозіюму. — Таллин: Академия наук Эстонской ССР, 1959. — С. 256—277.
- Очерки по археографии и источниковедению истории Белоруссии феодального периода. — Москва: Наука, 1973. — 302 с. — 1650 ас.
- Працы па археаграфіі і крыніцазнаўству гісторыі Беларусі : з рукапіснай спадчыны. — Мінск: БелНДІДАС, 1999. — 119 с. — 100 ас. — ISBN 985-6099-56-0
- Мемуары і дзённікі як крыніцы па гісторыі Беларусі : з рукапіснай спадчыны. — Мінск: БелНДІДАС, 2000. — 85 с. — 100 ас. — ISBN 985-6024-27-7
- Выбранае / Уклад. А. Каўкі, А. Улашчыка ; Навук. рэд.: Г. Кісялёў, В. Скалабан ; Прадм. і камент. А. Каўкі . — Мінск: Беларускі кнігазбор, 2001. — С. 604. — (Серыя 2, Гісторыка-літаратурныя помнікі). — ISBN 985-6638-08-9
Крыніцы
рэдагаваць- ^ а б в Ulaščyk, Mìkalaj Mìkalajevìč // Нацыянальная служба Чэскай рэспублікі
- ^ Памяць: Гіст.-дакум. хроніка Дзяржынскага р-на. — Мн.: БЕЛТА, 2004. — 704 с.: іл. ISBN 985-6302-64-1.
Літаратура
рэдагаваць- Каўка А. К. Улашчык Мікалай Мікалаевіч. // Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн.: БелЭн, 2003. — Т. 16: Трыпалі — Хвіліна. — 576 с. — ISBN 985-11-0263-6 — С. 221, 222.
- Каўка, Аляксей. Улашчык Мікалай Мікалаевіч. / Рэдкал.: Г.П. Пашкоў і інш. // Энцыкляпэдыя гісторыі Беларусі. У 6 т. : энцыкляпэдыя. — Менск: Беларус. Энцыкл., 2001. — Т. 6 Пузелі—Усая. Кн. 1. — С. 580. — ISBN 5-85700-073-4.
- Каўка А. К. Улашчык Мікалай Мікалаевіч. // Памяць: Гіст.-дакум. хроніка Дзяржынскага р-на. — Мн.: БЕЛТА, 2004. — 704 с.: іл. ISBN 985-6302-64-1. — С. 610.
- Ułaščyk, Mikoła // Zaprudnik J. Historical dictionary of Belarus. — Lamham. — London: Scarecrow Press, 1998. — 338 p. ISBN 0-8108-3449-9. (анг.)
- Эрнест Ялугин. Только камни : повесть, эссе. — Менск: Мастацкая літаратура, 1989. — 347 с. — 90 000 ас. — ISBN 5-340-00335-3 (рас.)