Мікалай Сапега (сын Мікалая)
Мікалай Сапега (мянушка «Пабожны»; каля 1581 — 14 сакавіка 1644) — дзяржаўны дзяяч Вялікага Княства Літоўскага. Харунжы вялікі літоўскі (1627—1638), ваявода менскі (1638) і берасьцейскі (1638—1642), кашталян віленскі (з 1642).
.jpg) Мікалай Сапега «Пабожны» | |
 Герб «Ліс» | |
| Асабістыя зьвесткі | |
|---|---|
| Нарадзіўся | каля 1581 |
| Памёр | 14 сакавіка 1644 |
| Пахаваны | |
| Род | Сапегі |
| Бацькі | Мікалай Сапега Ганна зь Вішнявецкіх |
| Жонка | Ядвіга Ганна з Войнаў Альжбета з Прусіноўскіх |
| Дзеці | ад Казімер Мэльхіадэс, Ян Фэрдынанд, Гальшка, Тэрэза, Яна Пэтранэля |
Валодаў Коднем (збудаваў тамака касьцёл і шпіталь), Вішніцай, Заазер'ем, Мсьціжам[2].
Біяграфія
рэдагаваць
З магнацкага роду Сапегаў гербу «Ліс», сын Мікалая, ваяводы віцебскага, і Ганны зь Вішнявецкіх. Навучаўся ў езуцкім калегіюме ў Брунсбэргу (Браневе), унівэрсытэтах Вены, Трыру, Майнцу, Парыжу.
Абіраўся паслом на соймы, дэпутатам Трыбуналу Вялікага Княства Літоўскага. Быў каралеўскім сакратаром, займаў шэраг дзяржаўных пасадаў.
У 1629—1636 гадох вымураваў у Кодзені касьцёл Сьвятой Ганны на ўзор базылікі Сьвятога Пятра ў Рыме. Тамака ж зьмясьціў абраз Маці Божай Гвадэлюпскай (пазьней абраз Маці Божай Кодзеньскай).
У шлюбе зь Ядвігай Ганнай Войнай меў сыноў Казімера Мэльхіадэса і Яна Фэрдынанда; дачок Гальшку, Тэрэзу і Яну Пэтранэлю. Па сьмерці першай жонкі пабраўся шлюбам з Альжбетай Прусіноўскай.
Абраз Маці Божай
рэдагаваць.jpg)
Абраз Маці Божай Коданьскай М. Сапега прывез з Рыму, куды накіраваўся ў часе цяжкай хваробы. Папа Урбан VІІІ прыняў князя і падараваў яму мноства рэліквіяў. У часе імшы ў Ватыканскім араторыі М. Сапега пабачыў у алтары абраз Маці Божай Грыгарыянскай (ці Гвадэлюпскай). Абраз яму гэтак спадабаўся, што князь наважыўся ўсякімі сродкамі вывезьці сьвятыню на Літву. Падкупіўшы закрыстыяна капліцы за 500 дукатаў, М. Сапега завалодаў абразам і сьпешна зьехаў з Рыму.
Празь некалькі дзён крадзёж выкрылі, закрыстыяна ледзь не прысудзілі да спаленьня. Суд нунцыя ў Варшаве прысудзіў М. Сапегу год вязьніцы, вяртаньне абраза і рэліквіяў, пешую пілігрымку да Рыму і будову касьцёла.
М. Сапега накіраваў у Рым пляменьніка просячы дараваць віну і пакінуць абраз у Кодзені. У 1635 годзе ён сам зьявіўся ў Рыме і здолеў улагодзіць справу. Абраз застаўся ў Літве: відаць, паўплывала дапамога нунцыю на Сойме 1635 году, у справе не дапушчэньня шлюбу караля з кальвіністкай.
У выніку, луцкаму біскупу даручылі зьмясьціць сьвятыню ў новым касьцёле ў Кодзені. М. Сапега ахвяраваў на абраз кароны, скіпэтар, сымбалі сонца і месяца.
Крыніца
рэдагаваць- ^ а б Гісторыя Сапегаў : жыццяпісы, маёнткі, фундацыі (белар.) — Мінск: Віктар Хурсік, 2017. — С. 89. — 586 с. — ISBN 978-985-7025-75-6
- ^ Грыцкевіч А. Сапегі // ЭГБ. — Мн.: 2001 Т. 6. Кн. 1. С. 225.
Літаратура
рэдагаваць- Вялікае княства Літоўскае: Энцыклапедыя. У 3 т. / рэд. Г. П. Пашкоў і інш. — Мн.: Беларуская Энцыклапедыя, 2005. — Т. 2: Кадэцкі корпус — Яцкевіч. — 788 с. — ISBN 985-11-0378-0
- Энцыклапедыя гісторыі Беларусі. У 6 т. / Беларус. Энцыкл.; Рэдкал.: Г. П. Пашкоў (гал. рэд.) і інш.; Маст. Э. Э. Жакевіч. — Мн.: БелЭн, 2001. — Т. 6. Кн. 1: Пузыны — Усая. — 591 с. — ISBN 985-11-0214-8
Вонкавыя спасылкі
рэдагаваць
Мікалай Сапега (сын Мікалая) — сховішча мультымэдыйных матэрыялаў