Лявон Савёнак
Ляво́н Савёнак (пс. Лявон Крывічанін, Леанід Свэн; 26 чэрвеня 1897, в. Вялец, цяпер Глыбоцкі раён — 21 лютага 1974, Памона, штат Нью-Джэрзі, ЗША) — беларускі літаратар.
| Лявон Савёнак лац. Lavon Savionak | |
 Лявон Савёнак у 1933 року | |
| Асабістыя зьвесткі | |
|---|---|
| Нарадзіўся | 26 чэрвеня 1897 |
| Памёр | 21 лютага 1974 (76 гадоў) |
| Пахаваны | |
| Дзеці | Зора Кіпель |
| Літаратурная дзейнасьць | |
| Род дзейнасьці | перакладнік, пісьменьнік, журналіст |
| Мова | беларуская мова |
Біяграфія
рэдагавацьПачатковую адукацыю атрымаў у Глыбокім. Скончыў у 1917 годзе Маладэчанскую настаўніцкую сэмінарыю, дзе вучыўся разам з Сымонам Рак-Міхайлоўскім, Пятром Мятлом, Міхасём Чаротам і іншымі.
У 1922 годзе Лявон ажаніўся ў Менску з настаўніцай Апалёніяй Радкевіч. У 1922 годзе нарадзіўся сын Лёдзік. У 1927 годзе — дачка — беларуская дасьледніца Зора Кіпель.
Працаваў у газэце «Савецкая Беларусь». У лютым 1929 году вымушаны сысьці з працы і працаваць на будоўлях. У той самы год выдаў збор фэльетонаў «Чароўная іголка». У бібліятэках напачатку каталягізавалі тую кнігу як пераклад швэдзкага аўтара. Але аўтарства хутка высьветлілі і 3000 накладу было зьнішчана.
Зь ліпеня 1932 году — стыльрэдактар навукова-тэхнічнага выдавецтва.
У 1933 годзе Савёнак арыштаваны па справе «Беларускага нацыянальнага цэнтру». Сваёй віны ня прызнаў і атрымаў 5 гадоў вязьніцы. Тэрмін адбываў спачатку ў Паўднёвай Сыбіры, а потым у Алтайскім краі.
Па вызваленьні, у 1939 годзе вярнуўся на Беларусь. Ня меў дазволу жыць у Менску. Працаваў настаўнікам у ваколіцах Крычава і Менску.
З прыходам фашыстаў летам 1941 году — інтэрнаваны, разам зь іншымі мужчынамі Менску. Некалькі тыдняў адседзяў на Камароўскіх балотах пад Менскам. Потым працаваў журналістам у «Беларускай газэце».
Пасьля Другой сусьветнай вайны ў беларускім лягеры ДП Міхельсдорфе. Пасьля стварыў беларускі цэнтар у лягеры для перамешчаных асобаў Остэргофэн у Нямеччыне. У 1947 адзін з заснавальнікаў і першы рэдактар газэты «Бацькаўшчына».
Пераехаў ў ЗША ў 1950 годзе. Працягваў займацца грамадзкай дзейнасьцю беларускай эміграцыі, рэдагаваў газэту «Беларус», уваходзіў у камісію для перакладу на беларускую мову Бібліі.
Сьведчыў перад Камісіяй Керстана аб савецкіх канцлягерох.
Пахаваны на беларускіх могілках у Іст-Брансўіку, Нью-Джэрзі.
Творы
рэдагаваць- Чароўная іголка, 1929, Менск (пс. Леанід Свэн)
- Беларусізацыя пад №…, 1998, Беларускі Інстытут Навукі й Мастацтва ў Нью-Ёрку, (пс. Лявон Крывічанін)
Вонкавыя спасылкі
рэдагаваць- Імёны Свабоды
- Рэцэнзія Лявона Юрэвіча на кнігу