Касьцёл Найсьвяцейшай Тройцы і кляштар бэрнардынаў (Друя)

Помнік сакральнай архітэктуры
Касьцёл Найсьвяцейшай Тройцы і кляштар бэрнардынаў
Касьцёл Найсьвяцейшай Тройцы і кляштар бэрнардынаў
Краіна	Беларусь
Вёска	Друя
Каардынаты	55°47′17″ пн. ш. 27°27′47″ у. д.
Канфэсія	каталіцтва
Эпархія	Віцебская дыяцэзія
Архітэктурны стыль	барока
Дата заснаваньня	1643
Статус	Ахоўная зона
Касьцёл Найсьвяцейшай Тройцы і кляштар бэрнардынаў на мапе Беларусі Касьцёл Найсьвяцейшай Тройцы і кляштар бэрнардынаў
Касьцёл Найсьвяцейшай Тройцы і кляштар бэрнардынаў на Вікісховішчы

Касьцёл Найсьвяцейшай Тройцы і кляштар бэрнардынаў — помнік архітэктуры XVII—XVIII стагодзьдзяў у Друі (прадмесьце Сапежын). Знаходзіцца на стромкім беразе ракі Дзьвіны, на гістарычнай Сапежынскай вуліцы. Твор архітэктуры барока з рысамі віленскага барока. Аб’ект Дзяржаўнага сьпісу гістарычна-культурных каштоўнасьцяў Беларусі.

Комлекс складаецца з касьцёла, жылога корпуса, брамы і агароджы. Касьцёл дзейнічае, кляштар існаваў да 1852 году.

Гісторыя

Вялікае Княства Літоўскае

Мураваны касьцёл у Друі будаваўся ў 1643—1646 гадох пры кляштары бэрнардынаў. У 2-й палове XVIII ст. касьцёл часткова перабудавалі.

Пад уладай Расейскай імпэрыі

Па трэцім падзеле Рэчы Паспалітай (1795 год), калі Друя апынулася ў складзе Расейскай імпэрыі, касьцёл і кляштар працягвалі дзейнічаць. У 1829 годзе побач з касьцёлам збудавалі званіцу.

Па здушэньні вызвольнага паўстаньня (1830—1831) у 1852 годзе расейскія ўлады гвалтоўна ліквідавалі кляштар, па чым касьцёл дзейнічаў як парафільны.

Найноўшы час

У 1923—1928 гадох у кляштары разьмяшчаліся манахі-беларусы ордэну марыянаў. У 1924 годзе тут пачала працаваць школа (з 1930 году гімназія), у якой навучаліся Андрэй Цікота, Часлаў Сіповіч, Тамаш Падзява, Уладзіслаў Чарняўскі, пісьменьнік Язэп Германовіч ды іншыя.

Каля 1947 году савецкія ўлады гвалтоўна зачынілі касьцёл. Будынкі выкарыстоўваліся дзеля патрэбаў Друйскага СПТВ мэліярацыі, у 1949—1953 гадох тут знаходзіўся Полацкі будаўнічы тэхнікум, у 1954—1956 гадох — тэхнічная вучэльня, з 1956 году — вучэльня мэліярацыі. У 1998 годзе будынкі вярнулі каталікам.

Архітэктура

Касьцёл

Касьцёл — 1-вежавая 3-нэфавая базыліка з выцягнутай паўцыркульнай апсыдай і аднабаковай закрысьціяй. Галоўны фасад мае ступеньчатую кампазыцыю, утвораную шчытом з валютамі над бакавымі нэфамі і высокай 5-яруснай вежай у цэнтры, завершанай фігурным купалам (надбудаваны ў 1772 годзе). Цэнтральны ўваход — у неглыбокай нішы. Бакавыя муры нэфа і апсыды ўмацоўваюцца магутнымі контрфорсамі, прарэзанымі высокімі паўцыркульнымі аконнымі праёмамі. Інтэр’ер касьцёла ўпрыгожваюць 3-ярусны галоўны алтар 1764—1767 гадоў і амбон, а таксама чатыры бочныя алтары 1779 году. Захавалася частка арыгінальнай алебастравай аздоды скляпеньняў XVII стагодзьдзя.

Кляштар

Жылы корпус — 2-павярховы будынак, які далучаецца да касьцёла з поўначы і ўтварае замкнёны чатырохкутнік пабудоваў з унутраным дворыкам. Вонкавы выгляд будынка сьціплы, сьцены адрозьніваюцца рызалітамі і прыбудовамі.

Галерэя

Гістарычная графіка

• Старая графіка
• 

  Зь піктаграфічнай мапы XVIII ст.

• 

  Зь піктаграфічнай мапы XVIII ст.

• 

  У панараме мястэчка. Д. Струкаў, 1864 г.

• 

  З боку Дзьвіны. Н. Орда, 1875—1877 гг.

Гістарычныя здымкі

• Старыя здымкі
• 

  1907 г.

• 

  1914 г.

• 

  да 1915 г.

• 

  1920-я гг.

• 

  Я. Булгак, 1929 г.

• 

  Я. Булгак, 1929 г.

• 

  Я. Булгак, 1929 г.

• 

  Я. Булгак, 1929 г.

• 

  Я. Булгак, 1929 г.

• 

  Я. Булгак, 1929 г.

• 

  Я. Булгак, 1929 г.

• 

  Я. Булгак, 1929 г.

• 

  Я. Булгак, 1929 г.

• 

  Я. Булгак, 1929 г.

• 

  Я. Булгак, 1929 г.

• 

  Я. Булгак, 1929 г.

• 

  Я. Булгак, 1929 г.

• 

  Я. Булгак, 1929 г.

• 

  Я. Булгак, 1929 г.

• 

  Я. Булгак, 1929 г.

• 

  1929 г.

• 

  1929 г.

• 

  1929 г.

• 

  1929 г.

• 

  1929 г.

• 

  1930 г.

• 

  1930-я гг.

• 

  1931 г.

• 

  кастрычнік 1934 г.

• 

  кастрычнік 1934 г.

• 

  Я. Булгак, 1934 г.

• 

  да 1939 г.

• 

  да 1939 г.

• 

  да 1939 г.

• 

  да 1939 г.

• 

  да 1939 г.

• 

  да 1939 г.

• 

  да 1939 г.

• 

  да 1939 г.

• 

  да 1939 г.

• 

  да 1939 г.

• 

  Я. Булгак, 1939 г.

• 

  Я. Булгак, 1939 г.

• 

  Я. Булгак, 1939 г.

Сучасныя здымкі

• Сучасны стан
• 

  Касьцёл з боку апсыды

• 

  Брама і званіца

• 

  Жылы корпус

• 

  Інтэр’ер касьцёла

Літаратура

• Габрусь Т. Мураваныя харалы: Сакральная архітэктура беларускага барока. — Менск: «Ураджай», 2001. — 287 с.: іл. ISBN 985-04-0499-X.
• Кулагін А. Каталіцкія храмы на Беларусі: Энцыкл. даведнік / А. Кулагін; маст. І. Бокі. — 2-е выд. — Менск: БелЭн, 2001. — 216 с.: іл. ISBN 985-11-0199-0.
• Слюнькова И. Н. Монастыри восточной и западной традиций: Наследие архитектуры Беларуси / Рос. акад. архитектуры и строит. наук. — М.: Прогресс-Традиция, 2002. — 600 с.: ил. ISBN 5-89826-093-5.

Вонкавыя спасылкі

Аб’ект Дзяржаўнага сьпісу гісторыка-культурных каштоўнасьцяў Рэспублікі Беларусь, шыфр  212Г000185

• Касьцёл Найсьвяцейшай Тройцы і кляштар бэрнардынаў у Друі, Radzima.org
• Друя — парафія Найсвяцейшай Тройцы. Catholic.by. Праверана 22 ліпеня 2012 г.