Жыгімонт Індрыхавіч
Жыгімонт Індрыхавіч (? — па 1470) — дзяржаўны дзяяч Вялікага Княства Літоўскага, староста жытомірскі (1458—1468).
| Асабістыя зьвесткі | |
|---|---|
| Памёр | па 1470 |
| Жонка | Ганна |
Імя рэдагаваць
Зігімунд, Зігімунт, Зігісмунд або Зігісмонд, пазьней Зыгмунд, Зыгмант або Жыгмант (Sigimund, Sigimunt, Sigismund, Sigismondus[1], Siegmund, Zygmont[2], Żygmont[2]) — імя германскага паходжаньня[3]. Іменная аснова сіг- (зыг-, зег-) (імёны ліцьвінаў Зігібут, Зыгел, Зыгер; германскія імёны Sigibot, Sigel, Siger) паходзіць ад гоцкага і бургундзкага sigus 'перамога'[4], а аснова -мунд- (-мунт-, -монт-) (імёны ліцьвінаў Монтгерд, Валімонт, Скірмунт; германскія імёны Mundgerd, Walmont, Sciremunt) — ад германскага *mundô 'рука, абарона, крэўнасьць'[5] або гоцкага munds 'моц розуму, імкненьне', mundrs 'гарлівы, палкі'[4]. Такім парадкам, імя Жыгімонт азначае «перамога гарлівасьці»[6].
Адпаведнасьць імя Жыгімонт германскаму імю Sigimund сьцьвердзілі францускі лінгвіст-германіст Раймонд Шмітляйн, які на падставе шматгадовых дасьледаваньняў прыйшоў да высноваў пра германскае паходжаньне літоўскіх уласных імёнаў[7], і амэрыканскі лінгвіст Альфрэд Зэн[8].
Варыянты імя князя ў гістарычных крыніцах: Жидимонт[a] староста Житомирьский[10] (1458 год[9]), Жикмонтъ Индрихович, староста Житомерскіи (15 траўня 1468 году)[11], 20 человековъ пана Жидимонтовых людеи (1470 год)[12].
Біяграфія рэдагаваць
Відаць, паходзіў зь літоўскага баярскага роду[b].
У 1458—1468 гадох быў старостам жытомірскім.
Ажаніўся з Ганнай (нявысьветленага паходжаньня).
Глядзіце таксама рэдагаваць
Заўвагі рэдагаваць
- ^ У крыніцах адзначаецца чаргаваньне Жикгимонт/Жидимонт[9] (як і ў выпадку Кгедикговдъ/Дедикголдъ)
- ^ Раглядаецца як меркаваны пачынальнік роду Ладзятаў (Ладзятычаў)[13][9]
Крыніцы рэдагаваць
- ^ Morlet M.-T. Les noms de personne sur le territoire de l’ancienne Gaule du VIe au XIIe siècle. T. I: Les noms issus du germanique continental et les créations gallo-germaniques. — Paris, 1971. P. 198.
- ^ а б Słownik etymologiczno-motywacyjny staropolskich nazw osobowych. T. 5: Nazwy osobowe pochodzenia niemieckiego. — Kraków, 1997. S. 179.
- ^ Förstemann E. W. Altdeutsches Namenbuch. Bd. 1: Personennamen. — Bonn, 1900. S. 1330.
- ^ а б Дайліда А. Пачаткі Вялікага княства Літоўскага: ад стварэння да Крэўскай уніі / Рэц. С. Тарасаў. — Менск, 2019. С. 18.
- ^ Kremer D. Die Germanischen Personennamen in Katalonien // Estudis romànics. Nr. 14, 1972. S. 180.
- ^ Дайліда А. Пачаткі Вялікага княства Літоўскага: ад стварэння да Крэўскай уніі / Рэц. С. Тарасаў. — Менск, 2019. С. 23.
- ^ Schmittlein R. Toponymes finnois et germaniques en Lituanie // Revue internationale d’onomastique. Nr. 2, 1948. P. 102.
- ^ Senn A. Zur Bildung litauischer Gewässernamen // Annali. Sezione Slava. Istituto Universitario Orientale di Napoli. 2 (1959). P. 46.
- ^ а б в Полехов С. Новые документы о Киевской земле XV века // Сфрагістичний щорічник. Вип. ІІ. — Киïв, 2012. С. 270.
- ^ Українські грамоти. Т. 1. — Київ, 1928. С. 168.
- ^ Українські грамоти XV ст. — Київ, 1965. С. 30.
- ^ Полехов С. Новые документы о Киевской земле XV века // Сфрагістичний щорічник. Вип. ІІ. — Киïв, 2012. С. 277.
- ^ Яковенко Н. Українська шляхта з кінця XIV до середини XVII століття. Волинь і центральна Україна. — Київ, 2008. С. 169.