Бутаўт

князь дарагічынскі

Бутаўт (у каталіцтве Генрык; каля 1346 — па 1381)  — дзяржаўны дзяяч Вялікага Княства Літоўскага, князь дарагічынскі.

Бутаўт
Асабістыя зьвесткі
Нарадзіўся каля 1346
Памёр па 1381
Пахаваны
Род Гедымінавічы
Бацькі Кейстут
Бірута
Дзеці Вайдута[d]

Імя рэдагаваць

Асноўны артыкул: Бутаўт (імя)

Імя Бутаўт зьмяшчае той жа фармант (-таўт-), што і імя Вітаўтлітоўская (беларуская) форма старажытнага германскага імя Вітольд (Witold, Witolt)[1].

Паводле менскага дасьледніка Алёхны Дайліды, які разьвівае германскую (перадусім усходнегерманскую) этымалёгію імёнаў літоўскіх князёў і баяраў, імя Бутаўт складаецца з фармантаў -бут-, які паходзіць ад усходнегерманскага but- з значэннем 'корань, камель' (гепіцкае butilo — 'камель'), і -таўт-, які паходзіць ад ад гоцкага theuda 'род, народ'[2]. Такім парадкам, імя Бутаўт азначае «камель роду»[3].

Варыянты імя князя ў гістарычных крыніцах: Rex Butaut (Хроніка Віганда)[4]; Buthaw (Ян Длугаш)[5].

Біяграфія рэдагаваць

Сын вялікага князя літоўскага Кейстута і яго жонкі Біруты. У 1365 годзе перайшоў на бок Тэўтонскага ордэну, ахрысьціўся ў каталіцтва ў Караляўцы, потым браў удзел у няўдалай выправе крыжакоў на Вільню. Дзесьці паміж жніўнем 1365 і 1368 годам прыбыў да двара імпэратара і чэскага караля Карла IV Люксэмбурскага ў Празе, ад якога атрымаў тытул герцага і зямельныя ўладаньні.

Апошні раз упамінаецца крыніцамі ў 1381 годзе, у паведамленьні пра ўцёкі зь Літвы яго сына Вайдуты, які таксама прыняў каталіцкі хрост і скіраваўся да двара чэскага караля. Спачыў ў аўгустынскім касьцёле Сьвятога Тамаша ў Празе[6].

Крыніцы рэдагаваць

  1. ^ Дайліда А. Пачаткі Вялікага княства Літоўскага: ад стварэння да Крэўскай уніі / Рэц. С. Тарасаў. — Менск, 2019. С. 21.
  2. ^ Дайліда А. Пачаткі Вялікага княства Літоўскага: ад стварэння да Крэўскай уніі / Рэц. С. Тарасаў. — Менск, 2019. С. 16, 18.
  3. ^ Дайліда А. Пачаткі Вялікага княства Літоўскага: ад стварэння да Крэўскай уніі / Рэц. С. Тарасаў. — Менск, 2019. С. 20.
  4. ^ Scriptores rerum Prussicarum. Bd. 2. — Leipzig, 1863. S. 551.
  5. ^ Joannis Długossii seu longini canonici Cracoviensis Historiae Polonicae libri XII. T. 3. L. 9, 10. — Cracoviae, 1876. P. 172, 306, 406.
  6. ^ ВКЛ. Энцыкл. — Мн.: 2010 Т. 3. С. 88.

Літаратура рэдагаваць