Андрэй Хадановіч

беларускі паэт, перакладчык, літаратуразнаўца, бард
Вікіпэдыя мае артыкулы пра іншых асобаў з прозьвішчам Хадановіч.

Андрэ́й Вале́р’евіч Хадано́віч (нар. 13 лютага 1973 году, Менск) — беларускі паэт, перакладчык, літаратуразнаўца, бард.

Андрэй Хадановіч
лац. Andrej Chadanovič
Асабістыя зьвесткі
Нарадзіўся 13 лютага 1973(1973-02-13) (51 год)
Літаратурная дзейнасьць
Род дзейнасьці паэт, перакладчык
Мова беларуская
Прэміі Прэмія імя Карласа Шэрмана (2017), Прэмія імя Натальлі Арсеньневай (2020), Крышталь Віленіцы (Славенія, 2008), прэмія імя Зьбігнева Даміняка (Польшча, 2012), Прэмія Польскага ПЭН-клюбу (2015)
Узнагароды Залаты апостраф (2007), Залатая літара (2004, 2013), Кніга году (2015)
Творы на сайце Knihi.com

Біяграфія

рэдагаваць

Навучаўся ў школе № 113, потым у школе № 162. У 1995 годзе скончыў расейскае аддзяленьне філфаку БДУ, у 1999 — асьпірантуру пры БДУ.

З 1999 да цяпер выкладае замежную (францускую) літаратуру на філфаку БДУ, а таксама вядзе заняткі ў «Перакладчыцкай Майстэрні» пры Беларускім ПЭН-цэнтры і ў Школе маладога літаратара пры Саюзе беларускіх пісьменьнікаў. Выкладаў у Ліцэі імя Якуба Коласа і Беларускім калегіюме. Сябра Саюзу беларускіх пісьменьнікаў і Беларускага ПЭН-цэнтру. У 2009—2017 гадох — старшыня Беларускага ПЭН-цэнтру, цяпер — сябра рады арганізацыі.

Займаўся інтэлектуальнымі гульнямі («Што? Дзе? Калі?», каманда МІФ). Выступаў у журы конкурсу дзіцячай творчасьці ў межах праектаў «Дзень Зямлі. Беларусь 2003», потым у 2004—2005. У 2007 на лэйбле BMAgroup выдаў аўдыёкнігу «Абменьнік». Уваходзіць у журы шматлікіх літаратурных прэмій і конкурсаў.

На пачатку 2014 году зрабіў беларускі пераклад камэдыі Жана-Батыста Мальера «Дон Жуан» для прэм'еры спэктакля ў Купалаўскім тэатры 22 сакавіка. Рэжысэрам камэдыі стаў Анатоль Праўдзін, мастачкай касьцюмаў — Валянціна Праўдзіна, мастаком-сцэнографам — Аляксей Парай-Кошыц. Ролю Дона Жуана сыграў Павал Харланчук[1].

Перакладае на беларускую мову з ангельскай, польскай, расейскай, украінскай, францускай. Піша вершы, лімэрыкі.

Першая яго кніга выйшла ў перакладзе на ўкраінскую: «Листи з-під ковдри» («Лісты з-пад коўдры») — пераклады яго вершаў на ўкраінскую зрабілі Дзьвінка Маціяш, Максім Стрыха, Сяргій Жадан, Іван Лучук і Мар’яна Саўка.

Творчасьць Андрэя Хадановіча адрозьніваецца багацьцем і разнастайнасьцю мовы, стылістычнымі экспэрымэнтамі, іранічнасьцю стылю, а дасягненьні ўсходнеэўрапейскай «кніжнай» паэзіі спалучаюцца з элемэнтамі «нізавой» культуры (рок, рэп, гарадзкое прастамоўе).

Бібліяграфія ўласных кніг

рэдагаваць
  • «Листи з-під ковдри» (Київ: Факт, 2002)
  • «Старыя вершы» (Менск: Логвінаў, 2003)
  • «Лісты з-пад коўдры» (Менск: Логвінаў, 2004)
  • «Землякі, альбо Беларускія лімэрыкі» (Менск: Логвінаў, 2005)
  • «From Belarus with Love» (Київ: Факт, 2005)
  • «Сто лі100ў на tut.by» (Менск: Выдавецтва «Наша Ніва», 2007)
  • «Święta nowego rocku» (Уроцлаў: Kolegium Europy Wschodniej, 2006)
  • «Бэрлібры» (Менск: Логвінаў, 2008)
  • «Несымэтрычныя сны» (Менск: Логвінаў, 2010)
  • «Дэжа вю: перавыбранае» (Менск, Логвінаў, 2013)
  • Кніга вершаў для дзяцей «Нататкі таткі» (Менск, Медыял, 2015).
  • «Цягнік Чыкага-Токіё» (Менск, Логвінаў, 2016),
  • «Школа травы» (Менск, Кнігазбор, 2019)

Бібліяграфія перакладаў

рэдагаваць
  1. Юры Андруховіч «Уводзіны ў геаграфію» (Менск, Каўчэг, 2005, адзін зь перакладчыкаў, іншая перакладчыца - Марына Шода).
  2. Канстанты Ільдэфанс Галчыньскі «Сёмае неба» (Менск, Логвінаў, 2006, укладальнік і адзін зь перакладчыкаў, іншыя перакладчыкі: Лявон Баршчэўскі, Вадзім Болбас, Галіна Герасіна, Леанід Дранько-Майсюк, Інэса Кур’ян, Алег Лойка, Марыя Мартысевіч, Серж Мінскевіч, Марына Шода).
  3. Чэслаў Мілаш «Іншага канца сьвету ня будзе» (Wrocław, Kolegium Europy Wschodniej, 2007, укладальнік і адзін зь перакладчыкаў, іншыя перакладчыкі: Лявон Баршчэўскі, Яўген Буры, Юрась Бушлякоў, Алег Мінкін, Алесь Разанаў, Мікола Раманоўскі, Алесь Чобат, Ян Чыквін).
  4. Зьбігнеў Гэрбэрт «Рапарт з Гораду ў аблозе» (Wrocław, Kolegium Europy Wschodniej, 2007, укладальнік і адзін зь перакладчыкаў, іншыя перакладчыкі: Юрась Бушлякоў, Марына Казлоўская, Інэса Кур’ян, Марыя Мартысевіч, Серж Мінскевіч, Тацяна Сьлінка, Ілона Урбановіч-Саўка).
  5. Зьбігнеў Гэрбэрт «Рэканструкцыя паэта» (Менск, Логвінаў, 2009, укладальнік і адзін зь перакладчыкаў).
  6. Чэслаў Мілаш «Выратаваньне» (Менск, Логвінаў, 2011, укладальнік і адзін зь перакладчыкаў, іншыя перакладчыкі: Лявон Баршчэўскі, Антон Францішак Брыль, Яўген Буры, Юрась Бушлякоў, Кацярына Маціеўская, Алег Мінкін, Алесь Разанаў, Мікола Раманоўскі, Алесь Чобат, Ян Чыквін, Ганна Янкута).
  7. Андрэй Хадановіч чытае Чэслава Мілаша (аўдыёкніга, разам з музыкай гурта “Рацыянальныя дыета”, 2011).
  8. Эрык-Эманюэль Шміт «Эвангельле паводле Пілята» (Менск: Зьміцер Колас, 2012).
  9. «Разам з пылам: Калекцыя перакладаў» (аўтарская анталёгія, Менск: «Кнігазбор», 2013).
  10. Рышард Крыніцкі «Дакрануцца…» (Менск, Логвінаў, 2013).
  11. Віслава Шымборска «Канец і пачатак» (Менск, Логвінаў, 2013, укладальнік і адзін зь перакладчыкаў).
  12. Аляксандр Фрэдра «Помста» (у кнізе Аляксандра Фрэдра «Помста: камедыі», Менск, Логвінаў, 2013, камедыю “Дзявочыя зарокі” пераклала Марыя Мартысевіч).
  13. Эва Ліпска «Дзень усіх жывых» (Менск, Логвінаў, 2015).
  14. Богдан Задура «Труны з Ікеі» (Менск, Логвінаў, 2016).
  15. Яцэк Качмарскі «Муры». Андрэй Хадановіч сьпявае Яцка Качмарскага. (Wrocław, Kolegium Europy Wschodniej, 2014).
  16. Сяргій Жадан «Украінскія авіялініі» (Тэрнопаль, Крок, 2015).
  17. Шарль Бадлер «Выбраныя вершы» (Менск, Выдавец Зьміцер Колас, 2016).
  18. Дарота Коман «36 квадратных мэтраў думак» (Менск, Логвінаў, 2017).
  19. Ўільям Батлер Ейтс «Выбраныя вершы» (Менск, Выдавец Зьміцер Колас, 2017, адзін зь перакладчыкаў, іншыя перакладчыкі: Лявон Баршчэўскі, Антон Францішак Брыль, Ганна Янкута).
  20. Эдгар По «Крумкач», «Эльдарада» ў кнізе Эдгара По «Выбраныя вершы» (Менск, Выдавец Зьміцер Колас, 2017).
  21. Тумас Транстромер «Пад вольным небам» (Менск, Выдавец Зьміцер Колас, 2017, адзін зь перакладчыкаў, іншыя перакладчыкі: Уладзімір Арлоў, Лявон Баршчэўскі, Алеся Башарымава).
  22. Гуніла Бергстрэм «Суперкніга пра Біла з Болаю (Біл разумны, а Бола вясёлая)». (Менск, Кнігазбор, 2017, падрадкоўны пераклад са шведзкай Алесі Башарымавай і Надзі Кандрусевіч).
  23. Арцюр Рэмбо «Выбранае. (Менск, Выдавец Зьміцер Колас, 2018).
  24. Сяргій Жадан «Вершы» (Мінск, Выдавец Зьміцер Колас, 2018).
  25. Святлана Алексіевіч «Цынкавыя Хлопчыкі» (Менск, Логвінаў, 2018).
  26. Канстанты Ільдэфанс Галчыньскі «Выбранае» (Менск, Зьміцер Колас, 2019).
  27. Зьбігнеў Гэрбэрт «Пасланне Пана Когіта» (Менск, Логвінаў, 2020, адзін зь перакладчыкаў, іншыя перакладчыкі: Юрась Бушлякоў, Марына Казлоўская, Алег Мінкін, Марыя Мартысевіч, Серж Мінскевіч, Таццяна Слінка, Ілона Урбановіч-Саўка).
  28. Андрэй Сэн-Сэнькоў «Лёгкі, як атлетыка» (Free Poetry, Чалябінск-Менск, 2020).
  29. Сямён Ханін «Уключаючы рэшту» (Менск, Логвінаў, 2020).

Прэміі і ўзнагароды

рэдагаваць
  • Ляўрэат прэміі «Залаты апостраф» (2007)
  • Ляўрэат прэміі «Залатая літара» (2004, 2013)
  • Кніга году (2015, за кнігу «Нататкі таткі»)
  • «Крышталь Віленіцы» (Славенія, 2008)
  • Ляўрэат прэміі імя Зьбігнева Даміняка (Польшча, 2012)
  • Ляўрэат прэміі Польскага ПЭН-клюбу (2015)
  • Ляўрэат прэміі імя Карласа Шэрмана (2017, за пераклад зборніка вершаў Шарля Бадлера)
  • Ляўрэат прэміі імя Натальлі Арсеньневай (2020, за кнігу «Школа травы»)
  • Ляўрэат польскай прэміі Ежы Гедройца ад газеты «Rzeczpospolita» (прысуджаецца за «паглыбленьне дыялёгу між народамі Цэнтральнай і Ўсходняй Эўропы»).
  1. ^ Марыя Серафімава. Дон Жуан загаворыць па-беларуску // Жырандоля. — 22 сакавіка 2014. — № 7 (224).

Вонкавыя спасылкі

рэдагаваць