Ян Дамінік Лапацінскі
Ян Дамінік Лапацінскі (9 траўня 1708, мястэчка Лапаціна Амсьціслаўскага ваяводзтва — 11 студзеня 1778) — рэлігійны і дзяржаўны дзяяч Вялікага Княства Літоўскага. Канонік віленскі (з 1732) і схалястык (з 1753), духоўны сакратар вялікі літоўскі (1755—1762), біскуп жамойцкі (з 1762)[1].
Ян Дамінік Лапацінскі | |
Герб «Любіч» | |
Асабістыя зьвесткі | |
---|---|
Нарадзіўся | 9 траўня 1708 Лапаціна Амсьціслаўскага ваяводзтва |
Памёр | 11 студзеня 1778 (69 гадоў) |
Род | Лапацінскія |
Бацькі | Лявон Лапацінскі |
Дзейнасьць | каталіцкі сьвятар, каталіцкі біскуп |
Біяграфія
рэдагавацьЗ шляхецкага роду Лапацінскіх гербу «Любіч», сын Лявона. Навучаўся ў сэмінарыі місіянэраў у Варшаве. Быў пробашчам у Крожах, каралеўскім капэлянам.
Прыхільнік Сапегаў, быў капэлянам іхнага хаўрусьніка М. Масальскага, выхоўваў ягонага сына Ігнація. Зблізіўся з Чартарыйскімі, потым кантактаваў з гетманам вялікім літоўскім М. К. Радзівілам. Далей дзейнічаў у рэчышчы праграмы прыдворнай партыі Ю. Мнішака і ягоных хаўрусьнікаў Радзівілаў.
У 1764 годзе ўдзельнічаў у абраньні каралём і вялікім князем Станіслава Аўгуста Панятоўскага. Супрацоўнічаў у рэалізацыі каралеўскіх плянаў рэформаў. Потым прыхільна паставіўся да Барскай канфэдэрацыі, але адкрыта яе не падтрымаў. У 1771 годзе перад пагрозай арышту расейскімі войскамі выехаў у Прусію, пазьней вярнуўся.
Быў добрым адміністратарам, імкнуўся ўзьняць узровень адукацыі сьвятароў. Аднавіў некалькі касьцёлаў і біскупскіх рэзыдэнцыяў, заснаваў духоўную сэмінарыю ў Варнях. Трымаў мастацкую галерэю.
Аўтар рэлігійных твораў. Пераклаў кнігі Лянгле дзю Трэснуа «Збор кароткай касьцельнай гісторыі» і Вэрто д’Абэра «Гісторыя партугальскай рэвалюцыі» (Вільня, 1753)[2].
Галерэя
рэдагаваць-
Невядомы мастак, XVIII ст.
-
Невядомы мастак, XVIII ст.
-
Невядомы мастак, XVIII ст.
-
Невядомы мастак, 1775 г.
Крыніцы
рэдагаваць- ^ Мацук А. Лапацінскія // ВКЛ. Энцыкл. — Мн.: 2005 Т. 2. С. 181.
- ^ Мацук А. Лапацінскія // ВКЛ. Энцыкл. — Мн.: 2005 Т. 2. С. 182.
Літаратура
рэдагаваць- Вялікае княства Літоўскае: Энцыклапедыя. У 3 т. / рэд. Г. П. Пашкоў і інш. — Мн.: Беларуская Энцыклапедыя, 2005. — Т. 2: Кадэцкі корпус — Яцкевіч. — 788 с. — ISBN 985-11-0378-0