Чалябінская вобласьць
Чаля́бінская во́бласьць (па-расейску: Челябинская область) — вобласьць на поўдні Расеі. Адміністрацыйны цэнтар — места Чалябінск. Вобласьць уваходзіць у Уральскую фэдэральную акругу, мяжуе з Курганскай, Сьвярдлоўскай, Арэнбурскай абласьцямі, рэспублікамі Башкартастан і Казахстан. Створана як вобласьць РСФСР 17 студзеня 1934 году пры падзеле Ўральскай вобласьці.
| Чалябінская вобласьць | |
| Челябинская область | |
 |  Сьцяг |
| Агульныя зьвесткі | |
|---|---|
| Краіна | Расея |
| Статус | вобласьць |
| Уваходзіць у | Уральская фэдэральная акруга Уральскі эканамічны раён |
| Адміністрацыйны цэнтар | Чалябінск |
| Дата ўтварэньня | 17 студзеня 1934 |
| Губэрнатар | Міхаіл Юрэвіч |
| Насельніцтва (2010) | 3 478 620[1] (9-е месца) |
| Шчыльнасьць | 39,3 чал./км² |
| Плошча | 88 529 км² (36-е месца) |
| Месцазнаходжаньне Чалябінскай вобласьці | |
.svg)
| |
| Мэдыя-зьвесткі | |
| Часавы пас | GMT +6 |
| Код ISO 3166-2 | RU-CHE |
| Код аўтам. нумароў | 74, 174 |
| Афіцыйны сайт | |
 Дадатковыя мультымэдыйныя матэрыялы | |
ГеаграфіяРэдагаваць
Чалябінская вобласьць ёсьць адна з паўднёвых частак Урала. Умоўная мяжа паміж Эўропай і Азіяй праводзіцца ў асноўным па межавым хрыбтам Уральскіх гор. Недалёка ад станцыі Уржумка Паўднёва-Ўральскай чыгунцы, 8 км ад Залатавуста, на перавале Ўралтаў, стаіць каменны слуп, на адным зь ягоных бакоў напісана «Эўропа», на іншым — «Азія». Гарады Залатавуст, Катаў-Іваноўскі, Сатка знаходзяцца ў Эўропе. Чалябінск, Траецк, Міяс — у Азіі, Магнітагорск — у абедзьвюх частках сьвета.
Плошча Чалябінскай вобласьці роўная 88,5 тысячы км². Працягласць вобласьці з поўначы на поўдзень складае 490 км, з захаду на ўсход — 400 км. Геаграфічны цэнтар вобласьці разьмяшчаецца на правым беразе ракі Уй, у 3 км на паўднёвы ўсход ад вёскі Ніжнеўсцэлемава Уйскага раёна. Чалябінская вобласьць па тэрыторыі займае 5 месца з 8 рэгіёнаў Урала й 39 месца па Расеі. Агульная працягласьць межаў складае 2750 км.
НасельніцтваРэдагаваць
Чалябінская вобласьць па колькасьці насельніцтва займае 3 месца з 8 рэгіёнаў Урала й 9-е месца ў Расейскай Фэдэрацыі (на 2005 год). Вобласьць ёсьць найбольш шчыльна населеная на й другая пасьля Сьвярдлоўскай вобласьці па ўзроўні урбанізацыі, бо ўдзельная вага гарадзкога насельніцтва складае 81,4%. Па шчыльнасьці насельніцтва Чалябінская вобласьць ― 24-й рэгіён у Расеі без уліку Масквы й Санкт-Пецярбурга, а па ўзроўні урбанізацыі ― 9-й, без уліку аўтаномных акругаў.
Большасьць насельніцтва складаюць расейцы (82,3%). Другой па велічыні нацыянальнай групай зьяўляюцца татары (5,7%), потым башкіры (4,6%), украінцы (2,14%), казахі (1,01%). Беларусы зьўяляюцца сёмай па колькасьці нацыянальнай групай налічваючы на 2002 год 17 355 чалавек.
ЭканомікаРэдагаваць
Па аб’ёму прамысловай вытворчасьці на Урале Чалябінская вобласьць саступае толькі Сьвярдлоўскай. У структуры ейнай прамысловасьці рэзка вылучаецца чорная мэталюргія, на якую прыпадае каля паловы выпускаемай прадукцыі. Доля чорнай мэталюргіі ў 1991 годзе складала толькі 37,8%, а ў 2003 годзе ― 59,3%. На другім месцы стаіць машынабудаваньне. Доля машынабудаваньня й мэталаапрацоўкі ў 1991 годзе складала 30,0%, а ў 2003 годзе ― 15,2%. Гэтыя галіны разам з каляровай мэталюргіяй даюць амаль 50% усёй прамысловай прадукцыі.
Чорная мэталюргія, па маштабах якой вобласьць ня мае сабе роўных у краіне, прадстаўлена аднымі з найбуйнейшых мэталургічных камбінатаў у Магнітагорску й Чалябінску, пераробныя заводамі, прадпрыемствамі па вытворчасьці фэрасплаваў і сталёвых трубаў. У каляровай мэталюргіі маецца вытворчасьць медзі, цынку й нікеля. Мэталюргіі спадарожнічае вытворчасьць вогнеўпораў з магнэзіта.
Машынабудаваньне абапіраецца на ўласную мэталюргічную базу, што абумоўлівае ягоную мэталаёмістасьць, хоць і менш значную, чым у Сьвярдлоўскай вобласьці. Тут выпускаюць трактары, грузавыя аўтамабілі, трамвайныя вагоны, тэхналягічнае абсталяваньне, ракетна-касьмічная тэхніка, электратэхнічныя вырабы.
Энэргетычная база вобласьці раней уключала здабычу бурага вугалю, аднак у сувязі зь нізкай якасьцю вугалю ўсе шахты сёньня зачыненыя, і некалькі магутных цеплавых электрастанцыяў. Доля электраэнэргетыкі ў 1991 годзе складала 2,4%, а ў 2003 годзе ― 7,1%. Плянуецца будаўніцтва Паўднёва-Ўральскай АЭС[2].
Дадатковыя зьвесткіРэдагаваць
У Чалябінскай вобласьці маецца сяло Парыж, у якім стаіць копія Эйфэлевай вежы[3].
КрыніцыРэдагаваць
- ^ Предварительные итоги Всероссийской переписи населения 2010 года.
- ^ «В России построят четыре АЭС»(недаступная спасылка). Деловой Петербург ISSN 1606-1829 (Online)
- ^ Село Париж в Челябинской области(недаступная спасылка)